Ecological succession in Upper Jurassic hardgrounds from Central Poland

• Autorzy: Gruszczynski M.

Warianty tytułu

PL

Sukcesja ekologiczna w śródformacyjnych twardych dnach z górnej jury Centralnej Polski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Analysis of ecological successions in Upper Jurassic hardgrounds at Skorków (southwestern Holy Cross Mountains), central Poland, made it possible to test the general model of ecological succession proposed by Goldring and Kaźmierczak (1974). An ecological succession is not really evident in calcarenitlc hardgrounds, except when developed on pelletal limestones. This is probably due to the high rate of cementation preventing community maturation. A succession is best developed in calcilutltic hardgrounds. Two additional criteria indicative of substrate consolidation are recognized: mode of oyster attachment and bivalve boring into filled formed crypts. A change from boring to nestling is recorded in some bivalves. Influence of different hardground-microhabitats on the boring pelecypod associations is recognised.

PL

W pracy zweryfikowano model sukcesji ekologicznych w śródformacyjnych twardych dnach (hardgrounds), zaproponowany przez Goldringa i Kaźmierczaka (1974). Dokonano tego na podstawie analizy sukcesji w obrąbie dwudziestu najbardziej czytelnych twardych den z profilu oksfordu i kimerydu okolic Skorkowa (SW obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich), która wykazała że: 1) jedyny przykład sukcesji ekologicznej występującej w kalcyrudytowych twardych dnach spełnia ogólne założenia zaproponowanego modelu; 2) model sukcesji dla kalkarenitowych twardych den zgodny jest z przebiegiem sukcesji w badanych twardych dnach, szczególnie w przypadku wapieni gruzełkowych (pl. 7; fig. 3). W innych przykładach najlepiej wyrażone są ostatnie ogniwa sukcesji, ukazujące w pełni rozwinięte asocjacje organizmów drążących i narastających (pl. 6 i 7); 3) sukcesja ekologiczna w kalcylutytowych twardych dnach w pełni potwierdza założenia modelowe (pl. 8). Analiza sukcesji ekologicznej wzbogaciła model o szereg nowych szczegółów. Dla dwóch typów twardych den odtworzono zespoły organiczne związane z kolejnymi fazami konsolidacji osadu (fig. 6, 8). Stwierdzono labilność etologiczną małżów drążących Lithophaga przyczepiających się często do ścian opustoszałych wydrążeń i kawern w twardych dnach (nestling) (pl. 6; fig. 3 i 4). Porównano krótkoczasowe asocjacje Lithophaga zasiedlających powierzchnię twardych den z odpowiednimi asocjacjami występującymi w stropach i częściowo w ścianach nor i załomów w dnach. Porównanie krzywych przeżywania (fig. 11) takich asocjacji wydaje się wskazywać, że asocjacje z nor i kawern były kontrolowane ilością pokarmu związaną z ograniczoną cyrkulacją wody w tej strefie dna. Praca niniejsza była finansowana przez Polską Akademię Nauk w ramach problemu Mr II/3.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1979
• Tom: 24
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.429-450,fig.,ref.

Twórcy

autor

Gruszczynski M.

• Zaklad Paleobiologii, Polska Akademia Nauk, Al.Zwirki i Wigury 93, 02-089 Warsaw, Poland

Bibliografia

• BASAN, P.B. and FREY, R. W. 1977. Actual-palaeontology and neoichnology of salt marshes near Sapelo Island, Georgia. - In: T. P. Crimes and J. C. Harper (eds.) Trace fossils 2, 41-71. Geol. J. Spec. Issue 9.
• BRETT, C. E. and LIDDELL, W. D. 1978. Preservation and paleoecology of a Middle Ordovician hardground community. - Paleobiology, 4, 3, 329-348.
• BROMLEY, R. G. 1972. On some ichnotaxa in hard substrates, with a redefinition of "Trypanites" Magdefrau. - Paläont. Z., 46, 1/2, 93-98.
• BROOKFIELD, M. E. 1974. Hardgrounds in the Middle Ordovician of Central Ontario. - Am. Ass. Petrol. Geol. Abstr. Ann. Mtg., 1, 11-12.
• FÜRSICH, F. T. 1973. A revision of trace fossils Spongelimorpha, Ophiomorpha, and Thalassinoides. - N. Jb. Geol. Paläont. Mh., 12, 719-735.
• - and PALMER, T. J. 1975. Open burrows associated with hardgrounds in the Jurassic of Costwolds, England. - Proc. Geol. Ass., 86, 2, 171-181.
• GOLDRING, R. and KAŹMIERCZAK, J. 1974. Ecological succession in intraformational hardground formation. - Palaeontology, 11, 4, 949-962.
• HALLAM, A. 1974. Preservation of trace fossils. In: R. W. Frey (ed.); The study of trace fossils, 55-63. Berlin-Heidelberg-New York.
• HÄNTZSCHEL, W. 1975. Trace fossils and problematica 1st supplement. In: R C. Moore (ed.); Treatise on Invertebrate Paleontology, W. Miscellanea. 1-269. Geol. Soc. Am. and Univ. Kansas Press.
• HÖLDER, H. and HOLLMAN, R. 1969. Bohrgänge mariner Organismen in jurassischen Hart und Felsboden. - N. Jb. Geol. Paläont. Abh., 133, 1, 79-88.
• KAŹMIERCZAK, J. 1974. Crustaeean associated hiatus concretions and eogenetic cementation in the Upper Jurassic of Central Poland. - Ibidem, 147, 3, 329-342.
• - and PSZCZÓŁKOWSKI, A. 1968. Sedimentary discontinuities in the Lower Kimmeridgian of the Holy Cross Mts (Polish with English summary). - Acta Geol. Polonica, 18, 3, 587-612.
• KENNEDY, W. J. 1967. Burrows and surface traces from the Lower Chalk of southern England. - Bull. Brit. Mus. Nat. Rist. Geol., 15, 3, 125-167.
• KUTEK, J. 1968. The Kimmeridgian and Uppermost Oxfordian in the SW margins of the Holy Cross Mts., Central Poland. Part I. Stratigraphy (Polish with English summary). - Acta Geol. Polonica, 18, 3, 493-586.
• - and RADWAŃSKI, A. 1967. Sedimentological problems of Lower Kimmeridgian oncolitic horizon at Celiny in the Holy Cross Mts (Polish with English summary). - Ann. Soc. Geol. Polonica, 37, 2, 267-274.
• PALMER, T. J. and FÜRSICH, F. T. 1974. The ecology of a Middle Jurassic hardground and crevice fauna. - Palaeontology, 17, 3, 507-524.
• - and PALMER, C. D. 1977. Faunal distribution and colonisation strategy in a Middle Ordovician hardground community. - Lethaia, 10, 3, 179-199.
• RONIEWICZ, E. and RONIEWICZ, P. 1968. Hardground in the coraliferous Kimmeridgian deposits of the Holy Cross Mts, Central Poland (Polish with English summary). - Acta Geol. Polonica, 18, 2, 375-386.
• SCHWERDTFEGER, F. 1968. Ökologie der Tiere. Band 2 - Demökologie, 1-448. Parey, Hamburg-Berlin.
• SHINN, E. A. 1968. Burrowing in recent lime sediments of Florida and the Bahams. - J. Paleont., 42, 4, 879-894.
• - 1969. Submarine lithification of Holocene carbonate in the Persian Gulf. - Sedimentology, 12, 1/2, 109-144.
• STANLEY, S. M. 1970. Relation of shell form to life habits in the Bivalvia Mollusca. - Geol. Soc. Am. Mem. 125, 1-296.
• ZIEGLER, A. M. and GINSBURG, R. M. 1974. Hardgrounds 6.1 - 6.19. In: A. M. Ziegler, K. R. Walker, E. J. Anderson, E. G. Kauffman, R. N. Ginsburg and N. P. James (eds.); Principles of Benthic Community Analysis: Notes for a Short Course. Sedimenta IV, Comparative Sed. Lab., Univ. Miami, Miami, Florida.