EN
Nuclear magnetic resonance (NMR) spectroscopy was used to study molecular changes during storing and forming spatial network in concentrated starch solution in D₂O. The concentration and temperature effect in chemical shift of proton and car bon signals in NMR spectra allowed to determine the thermodynamic parameters of helix-coil transition.
PL
Kleiki skrobiowe sporządzone podczas przechowywania roztworów homogenicznych otrzymanych ze skrobi pszennej zagotowanej w D₂O badano przy użyciu pulsowego spektrometru JEOL FT-90Q NMR. Widma ¹³C-NMR zarejestrowano po 24 h przechowywania kleików. Wzrost temperatury przechowywania kleików powoduje niskopolowe przesunięcie sygnałów pochodzenia węg l owego w widmie NMR. Stosunek przesunięć C1/C4 związany z tworzeniem helisy w łańcuchu polisacharydu wskazuje na przejście konformacyjne w zakresie 40-60°C. Bardziej szczegółowa analiza zależności temperaturowej sygnałów od protonów hydroksylowych obserwowanych w ¹H-NMR dowodzi przejścia konformacyjnego w temp. ok. 50°C. Zmiany entalpii i entropii przejścia wynoszą 19,2 kcal/mol i 59,7 kcal/mol K res. Dla wszystkich badanych kleików skrobiowych przechowywanych w stałej temp. 20°C zaobserwowano zależność pomiędzy stężeniem a przesunięciem chemicznym dla wszystkich sygnałów ¹H-NMR. Efekt ten przypisano liniowej zależności pomiędzy stężeniem polimeru i stopniem fazy krystalicznej istniejącej jako podwójna helisa w kleiku skrobiowym.