EN
Coriander is a herbal plant, whose fruit has medicinal and aromatic use. The field research described herein was conducted in 2006–2008, where a controlled, onefactor experiment was set up in a random block design with four replications. The experimental factor was nitrogen fertilization in doses of 20, 40, 60, 80 and 100 kg N·ha-1 and a control treatment (no nitrogen fertilization). The objective was to determine the effect of nitrogen fertilization on the yield and quality of coriander herbal material (fruit). The experimental results showed that the weather conditions during the research determined the morphological traits and yield components as well as the volume of unprocessed herbal material obtained from coriander plants. The yield of coriander fruit was significantly higher in the season with high precipitations than in the other two years with lower precipitations. The respective differences were 44 and 32%. Nitrogen fertilization did not differentiate the number of plants per plot surface area, weight of fruits per plant or 1000 fruit weight, meaning that the fruit yields were not differentiated, either. However, a significant relationship has been shown between coriander yields and nitrogen fertilization in the years of the experiment. The experiment evidenced that the chemical composition of coriander fruits was more strongly determined by the weather conditions during the growing season than by nitrogen fertilization. A higher content of essential oil in fruit (1.50%) was obtained by coriander growing under drier weather; when the growing season was much wetter, the content of essential oil was much lower (1.07%). The major component of coriander oil was linalool, which made up 67.4% of the chemical profile. Nitrogen fertilization did not differentiate the chemical profile of coriander essential oil.
PL
Kolendra siewna jest rośliną zielarską, której owoce mają zastosowanie lecznicze oraz przyprawowe. Badania polowe przeprowadzono w latach 2006–2008 na podstawie ścisłego doświadczenia jednoczynnikowego założonego w układzie losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Czynnikiem doświadczenia było nawożenie azotem w dawkach 20, 40, 60, 80 i 100 kg N·ha-1 oraz kontrola (bez azotu). Celem badań było określenie wpływu nawożenia azotem na plon i jakość surowca zielarskiego kolendry siewnej. Na podstawie wyników badań wnioskuje się, że warunki pogodowe w latach badań determinowały elementy składowe plonu oraz plonowanie kolendry siewnej. W warunkach większych opadów w okresie wegetacji plon owoców kolendry był istotnie większy niż w latach o mniejszych opadach odpowiednio o 44 i 32%. Nawożenie azotem nie różnicowało liczby roślin na jednostce powierzchni, masy owoców z rośliny i masy 1000 owoców, a przez to plonu owoców kolendry. Wykazano jednak istotną zależność jej plonowania od nawożenia azotem w latach badań. Z doświadczenia wynika, że skład chemiczny owoców kolendry był w większym stopniu różnicowany warunkami pogodowymi w latach badań niż nawożeniem azotem. Większą zawartość olejku eterycznego w owocach (1,50%) uzyskała kolendra w warunkach niskich opadów w okresie wegetacji, a w warunkach wysokich opadów jego zawartość była wyraźnie mniejsza (1,07%). Głównym składnikiem olejku kolendrowego był linalol stanowiący 67,4% jego profilu chemicznego. Nawożenie azotem nie różnicowało profilu chemicznego olejku kolendrowego.