Narażenie na kadm konsumentów warzyw korzeniowych uprawianych na zanieczyszczonych glebach województwa śląskiego

Warianty tytułu

EN

Exposure to cadmium among consumers of root vegetables cultivated in contaminated soils in Upper Silesia, Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie. Kadm jest istotnym środowiskowym czynnikiem ryzyka zdrowotnego mieszkańców Górnego Śląska. W związku z uprawą roślin jadalnych na często zanieczyszczonej kadmem glebie pól uprawnych, ogrodów przydomowych i ogródków działkowych województwa śląskiego problem narażenia mieszkańców tego regionu na kadm jest wciąż aktualny. Cel pracy. Celem pracy była ocena narażenia na kadm mieszkańców centralnej części województwa śląskiego konsumujących warzywa korzeniowe pochodzące z lokalnych upraw. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły 54 próbki gleb i 70 próbek warzyw z 7 wybranych miast na prawach powiatu i 2 gmin województwa śląskiego. Spośród warzyw badano próbki marchwi, pietruszki oraz selera, natomiast próbki gleby pochodziły z rodzinnych ogrodów działkowych (ROD), pól uprawnych i ogrodów przydomowych. Zawartość kadmu (Cd) w próbkach oznaczono metodą bezpłomieniowej absorpcji atomowej (ETAAS) oraz techniką atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukowanej (ICP-OES), a następnie dokonano szacunkowej oceny narażenia na kadm konsumentów lokalnie uprawianych warzyw. Wyniki. Średnia zawartość kadmu w badanych glebach wyniosła 4,8 mg/kg świeżej masy (dalej: św.m.), co stanowi 160% najwyższej dopuszczalnej wartości. Najwyższe średnie stężenia tego pierwiastka zostały wykazane w próbkach gleb z rodzinnych ogródków działkowych (ROD) znajdujących się w Chorzowie (15,2 mg/kg suchej masy – dalej: s.m.). W przypadku aż 66 spośród 70 badanych próbek warzyw stwierdzono przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia kadmu. Wnioski. Zawartość kadmu w większości badanych prób gleb oraz warzyw korzeniowych, pobranych z terenów uprawnych województwa śląskiego przekraczała maksymalne dopuszczalne stężenia i wskazuje na potencjalne zagrożenie zdrowia konsumentów roślin jadalnych uprawianych lokalnie.

EN

Introduction. Cadmium is an important environmental health risk factor for inhabitants of the Upper Silesia, Poland. Due to the cultivation of food crops in cadmium-contaminated soils of agricultural fields, home gardens and allotment gardens in the Silesian Region, the problem of exposure to cadmium is still valid among the inhabitants of this region. The aim of the study was to assess the impact of cadmium on the residents of the central part of the Silesian province, who consume root vegetables from local crops. Materials and method. The study material consisted of 54 soil samples and 70 vegetable samples from 7 selected cities with district status and 2 communes in the Silesian Region. The vegetable samples tested were carrot, parsley and celery, while the soil samples were collected from allotment gardens, home gardens and agricultural fields. The cadmium content was determined by Electrothermal Atomic Absorption (ETAAS), and estimation was made of consumer exposure to Cd in the locally grown vegetables. Results. The average cadmium content in the soils was 4.8 mg / kg d.m., which is 160% of the highest acceptable value. The highest average Cd concentrations were found in soil samples collected from allotment gardens located in Chorzów (15.2 mg / kg d.m). The maximum allowable concentrations of cadmium was exceeded in 66 of 70 vegetables samples. Conclusions. The cadmium content in most of the tested soil and root vegetables samples taken from the cultivable area of the Silesian Region exceeded the maximum acceptable concentrations, and indicates a potential health risk when considering the consumption of food crops cultivated locally.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
• Rocznik: 2017
• Tom: 23(52)
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.245–249,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

Bibliografia

• 1. Zasady Prawidłowego Żywienia. Instytut Żywności i Żywienia, 2016. http://www.izz.waw.pl/ (dostęp: 5.09.2017).
• 2. Olędzki R. Potencjał antyoksydacyjny owoców i warzyw oraz jego wpływ na zdrowie człowieka. Nauki inżynieryjne i technologiczne. 2012; 1(4): 44–54.
• 3. Szyczewski P, Siepak J, Niedzielski P, Sobczyński T. Research on Heavy Metals in Poland. Polish J of Environ Stud. 2009; 18(5): 755–768.
• 4. Czeczot H, Skrzycki M. Kadm – pierwiastek całkowicie zbędny dla organizmu. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej. 2010; 64: 38–49.
• 5. Dziubanek G, Piekut A, Rusin M, Baranowska R, Hajok I. Contamination of food crops grown on soils with elevated heavy metals content. Ecotoxicol Environ Saf. 2015; 118: 183–9.
• 6. Marchwińska-Wyrwał E, Piekut A, Hajok I (red. nauk.). Nierówności w zdrowiu. Katowice 2015. ISBN: 978-83-7509-314-8.
• 7. Wojciechowska-Mazurek M, Mania M, Starska K i wsp. Kadm w środkach spożywczych – celowość obniżenia limitów. Bezpieczeństwo zdrowotne. 2010; 64: 45–48.
• 8. Krzywy I, Krzywy E, Peregud-Podgorzelski J, Łuksza K, Brodkiewicz A. Cadmium – is there something to fear? Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. 2011; 57(3): 49–63.
• 9. Godt J, Scheidig F, Grosse-Siestrup Ch, Esche V, Brandenburg P, Reich A, et al. The toxicity of cadmium and resulting hazards for human health. Journal of Occupational Medicine and Toxicology. 2006. 1: 22.
• 10. Järup L, Åkessonb A. Current status of cadmium as an environmental health problem. Toxicology and Applied Pharmacology. 2009; 238(3), 201–208.
• 11. World Health Organization: Food Safety. http://who.int/mediacentre/factsheets/fs399/en (dostęp: 15.08.2017).
• 12. Dziubanek G, Baranowska R, Oleksiuk K, Metale ciężkie w glebach Górnego Śląska – problem przeszłości czy aktualne zagrożenie? J Ecol Health. 2012; 16(4): 169–175.
• 13. Dziubanek G, Baranowska R, Ćwieląg-Drabek M, Spychała A, Piekut A, Rusin M, Hajok I. Cadmium in edible plants from Silesia, Poland, and its implications for health risk in populations. Ecotoxicol Environ Saf. 2017. 1; 142: 8–13.
• 14. Strojewska I. Spożycie owoców, warzyw i ich przetworów w Polsce. Rynek owoców i warzyw. Agencja Rynku Rolnego. 2015; 3: 2–9.
• 15. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 488/2014 z dnia 12 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów kadmu w środkach spożywczych.
• 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Dz.U. 2016 poz. 1395.
• 17. Rogala D, Hajok I, Marchwińska-Wyrwał E, Narażenie mieszkańców Siemianowic Śląskich na pył zawieszony PM10 i metale ciężkie, Probl Hig Epidemiol. 2015; 96(2): 427–436.
• 18. Rusin M, Szymala I, Bednarska A, Lenart W. Narażenie mieszkańców Śląska na metale ciężkie w żywności. W: Marchwińska-Wyrwał E, Dziubanek G, Środowiskowe czynniki ryzyka zdrowotnego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach. 2014; 99–107.

Identyfikatory

DOI

10.26444/monz/80448