PL
Zmienność koncentracji funkcjonalnych kwasów tłuszczowych w mleku w okresie żywienia pastwiskowego krów. Celem pracy było określenie zmienności zawartości funkcjonalnych kwasów tłuszczowych (FFA) oraz zbadanie wartości wskaźnika miażdżycowego (AI) i wskaźnika trombogennego (TI) w mleku krowim w poszczególnych miesiącach sezonu pastwiskowego. Badanie zostało przeprowadzone w gospodarstwie niskonakładowym zlokalizowanych na terenie województwa mazowieckiego. Próbki mleka pobierano od ośmiu krów będących w zbliżonej fazie laktacji (100±30 dni) w ciągu 5 miesięcy sezonu pastwiskowego (od czerwca do października). Najwyższe stężenie funkcjonalnych kwasów tłuszczowych w tłuszczu mlekowym wykazano we wrześniu (32.91 g/100g tłuszczu), znacznie niższe na początku i pod koniec sezonu wypasania (czerwiec i październik). Podobne tendencje odnotowano w poziomie ƩCLA (1.40 g/100 g tłuszczu). Najbardziej pożądane (najniższe) wartości AI i TI uzyskano w lipcu. Dodatkowo stosunek kwasów n6 do n3 osiągnął w lipcu najkorzystniejsze wartości. Konkludując: monitorowanie profilu kwasów tłuszczowych w trakcie żywienia pastwiskowego, potwierdza wysoką jakość prozdrowotną mleka pozyskanego przy zastosowaniu tradycyjnego modelu żywienia w okresie letnim.
EN
Variability of cows' milk functional fatty acids level in grazing period. The aim of this study was to determine variation in the content of functional fatty acids (FFA) and to examine the value of the atherogenic (AI) and thrombogenic (TI) indexes in cows' milk during the grazing season. The study was carried out in a low input farm located in Mazovia province. Milk samples were collected from eight lactating cows, which were in a similar phase of lactation (100± 30 day) during the 5 months grazing period (from June to October). Analysis of health-promoting compounds in examined milk lipid fraction was performed using capillary gas chromatography method. The highest concentrations of functional fatty acids of cows milk fat have been reported in September (32.91 g/100g of fat), substantially the lowest one at the beginning and at the end of grazing period (July and October). The most desirable (the lowest) values of AI and TI indexes were achieved in September and in July, respectively. The most favourable SCD activity and the levels of n6/n3 ratio have been presented in July. We concluded that the content of functional fatty acids in cows’ milk varies significantly in particular months of grazing period, influencing its health promoting quality.