Zdrowotność liści i kłosów pszenicy jarej (Triticum aestivum L.) uprawianej po róznych przedplonach

• Autorzy: Majchrzak B. , Kurowski T.P. , Okorski A.

Warianty tytułu

EN

Health of leaves and ears of spring wheat (Triticum aestivum L.) cultivated after different forecrops

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2000-2002 w Zakładzie Produkcyjno-Doświadczalnym w Bałcynach k. Ostródy przeprowadzono badania nad zdrowotnością liści i kłosów pszenicy jarej uprawianej po jarych roślinach krzyżowych, takich jak: rzepak jary (Brassica napus ssp. oleiferus Metz.), gorczyca sarepska (Brassica juncea L.), gorczyca biała (Sinapis alba L.), rzodkiew oleista (Raphanus sativus var. oleiferus L.), lnianka siewna (Camelina sativa L.), katran abisyński (Crambe abbysinica Hoechst.), oraz po owsie (Avena sativa L.) jako kontroli. Pszenicę jarą odmiany Torka wysiewano po: przyoranej ścierni, przyoranej ścierni ze słomą oraz ścierni ze słomą + 30 kg azotu na ha. We wszystkich latach badań na liściach i kłosach pszenicy jarej występowały: septorioza paskowana liści oraz septorioza plew pszenicy (Mycosphaerella graminicola, Phaeosphaeria nodorum). Rdzę brunatną (Puccinia recondita f. sp. tritici) na liściach pszenicy obserwowano tylko w latach 2001-2002. Ponadto na kłosach występowała w 2002 roku fuzarioza kłosów (Fusarium sp.), a w 2001 roku czerń zbóż (Cladosporium sp., Alternaria sp.). Biorąc pod uwagę zdrowotność nadziemnych części roślin dobrymi przedplonami pszenicy jarej okazały się owies, gorczyca sarepska i rzodkiew oleista. Jednak głównym czynnikiem decydującym o występowaniu chorób liści i kłosów był przebieg pogody w latach badań. Sposób zagospodarowania resztek pożniwnych nie miał wyraźnego wpływu na stopień porażenia liści i kłosów pszenicy jarej.

EN

The research was conduced in the years 2000-2002. The aim of the research was to determinate the health of leaves and ears of spring wheat cultivated after spring cruciferae plants such as: spring oilseed rape (Brassica napus ssp. oleiferus Metz.), Chinese mustard (Brassica juncea L.), white mustard (Sinapis alba L.), oleiferous radish (Raphanus sativus var. oleiferus L.), false flax (Camelina sativa L.), crambe (Crambe abbysinica Hoechst.), as well as after oat (Avena sativa L.) as control. Spring wheat cv. Torka was sown after: ploughed stubble cultivated on this field, ploughed stubble and straw, ploughed stubble with straw and 30 kg nitrogen per hectare. During all the years of studies on leaves and ears of spring wheat septoria of leaf blotch and glume blotch (Mycosphaerella graminicola, Phaeosphaeria nodorum) were found. Brown rust (Puccinia recondita f. sp. tritici) was seen on leaves of wheat only during years 2001-2002. Besides on ears fusarium ear blight (Fusarium sp.) was present in 2002 and sooty mould (Cladosporium sp., Alternaria sp.) in 2001. According to health of overground parts of plants the good forecrops to spring wheat were oat, Chinese mustard, oleiferous radish. The biggest impact on presence of diseases of leaves and ears had the weather during years of studies. The use of after harvest rests didn’t have significant influence on health of leaves and ears of spring wheat.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2004
• Tom: 57
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: s.119-129,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Majchrzak B.

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Prawocheńskiego 17, 10-722 Olsztyn, Polska

autor

Kurowski T.P.

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Prawocheńskiego 17, 10-722 Olsztyn, Polska

autor

Okorski A.

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Prawocheńskiego 17, 10-722 Olsztyn, Polska

Bibliografia

• Adamiak J., Adamiak E., Zawiślak K., 1994. Reakcja pszenicy ozimej na udział zbóż w plodozmianie i dobór przedplonów. Frag. Agron. 11 (1): 82-87.
• Czajka W.,Kurowski T.,Zawiślak K., 1992. Zdrowotność pszenicy jarej uprawianej na Żuławach w świetle badań płodozmianowych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agriculture 54: 245-251.
• Dworakowski T., 1998. Działanie międzyplonu ścierniskowego w ogniwie zmianowania zboża ozime - zboża jare. Frag. Agron. 15 (3): 90-99.
• Jaczewska-Kalicka A.,1994. Zależność strat plonu pszenicy ozimej od nasilenia występowania chorób. Mat. XXXVI Sesji Nauk. IOR II: 160-162.
• Jaczewska-Kalicka A., 2000. Choroby pszenicy ozimej powodowane przez grzyby i ich zwalczanie. Roczniki AR Poznań 321: 39-43.
• Jaczewska-Kalicka A., 2002. Grzyby patogeniczne dominujące w uprawie pszenicy ozimej w latach 1999-2001. Acta Agrob. 55 (1): 89-96.
• Kiecana I., 1986. Fuzarioza kłosów pszenżyta. Rocz. Nauk Roln. Ser. E 16 (2): 59-67.
• Korbas M., 1998. Choroby i szkodniki zbóż. Wyd. MULTUM, Poznań ss. 88.
• Kurowski T. P., Hruszka M., Sadowski T., 1992. Zdrowotność pszenicy ozimej w specjalistycznych zmianowaniach. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 54: 225-232.
• Kuś J., 1993. Specjalistyczne płodozmiany zbożowe. Wyd. IUNG Puławy.
• Kuś J., Mróz M., 1997. Różnice odmianowe w podatności pszenicy ozimej na porażenie przez Gaeumannomyces graminis. Prog. Plant Prot./Postępy Och. Rośl. 37 (2): 301-304.
• Milus E. A., Chalkley D. B., Hua D., 1996. Epidemiology of Septoria nodorum blotch of winter wheat in Arkansas. Phytopath. 86, 11 (Suppl.): 40.
• Niewiadomski W., 1989. Plonowanie pszenicy ozimej w specjalistycznych zmianowaniach i monokulturze w zróżnicowanych warunkach glebowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 331:77-90.
• Podlaska J., 1996. Nowe rośliny uprawne na cele spożywcze i przemysłowe jako odnawialne źródło energii. Warszawa wyd. SGGW ss.176.
• Sadowski T., 1992. Pszenica ozima i jara w specjalistycznych płodozmianach. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 54: 161-171.
• Siuta A., 1993. Reakcja pszenicy ozimej i jęczmienia jarego na stanowisko. Frag. Agron. 10(4): 35-36.
• Siuta A. 1997. Rola międzyplonów. IUNG Puławy 14: 101.
• Szczebiot M., Ojczyk T., 2002. Wartość nawozowa resztek pożniwnych jarych roślin oleistych dla pszenicy ozimej. Frag. Agron. 19 (2): 198-206.
• Szylak A., 1998. Wpływ międzyplonów na produkcyjność płodozmianów zbożowych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura 66: 175-180.
• Walther H., 1990. An improved assessment procedure for breeding resistance to Septoria nodorum in wheat. Plant Breed. 105: 53-61.
• Woźniak A., 1999. Plonowanie jarych form pszenżyta, pszenicy i jęczmienia w płodozmianie i monokulturze. Biul. IHAR 210: 21-27.
• Zamorski Cz., Nowicki B., 1996. Uwarunkowania rozwoju rdzy brunatnej w warunkach polowych. Mat. Symp. „Nowe kierunki w fitopatologii”, Kraków, 11-13 IX 1996: 55-60.
• Zamorski Cz., Nowicki B., Mirzwa-Mróz E., 1997. Występowanie septoriozy paskowanej liści pszenicy w latach 1994-96. Acta Agrob. 50 (1-2): 11 -26.

Uwagi

PL