PL
Badania przeprowadzono na modelu doświadczenia polowego, w którym do poziomu akumulacyjnego gleby bielicowej wytworzonej z piasku słabogliniastego wprowadzono następujące dawki osadu ścieków komunalno-przemysłowych: 30, 75, 150, 300 i 600 Mg∙ha-1. Po upływie 4 tygodni glebę obsadzono wierzbą wiciową Salix viminalis L. Materiał do badań pobierano z głębokości 0-20 cm (poziom Ap) oraz 20-40 cm w 2., 3., 4., 5. i 9. roku prowadzenia plantacji. W materiale glebowym dwukrotnie każdego roku (czerwiec i październik) analizowano obecność związków fenolowych. Stwierdzono, że w poziomie Ap wystąpiły pod wpływem osadu istotne zmiany w zawartości analizowanych związków, słabnące w miarę upływu czasu, ale utrzymujące się w ciągu całego okresu badawczego. W większości obiektów w 2., 3. i 4. roku trwania doświadczenia odnotowano narastające na ogół wraz z dawką osadu podwyższone stężenie badanych związków. W 5. roku wzrost fenoli wykazano już tylko pod wpływem najwyższej dawki osadu, który w 9. roku badań przeszedł w inhibicję. Zastosowany osad ściekowy wywołał również zmiany w głębszej warstwie gleby. Jednak były one zdecydowanie słabsze i mniej ukierunkowane niż w poziomie Ap. Wzrost koncentracji połączeń fenolowych odnotowano w większości obiektów jedynie w 3. i 5. roku prowadzenia plantacji. Natomiast w 2. roku w obiektach z wyższą zawartością osadu i w roku ostatnim pod wpływem 150 Mg osadu na hektar wystąpił istotny spadek poziomu fenoli.
EN
The studies were conducted on a model of field experiment where municipal-industrial sewage sludge was applied into accumulation horizon of podzolic soil, developed from weakly loamy sand, at the following rates - 30, 75, 150, 300 and 600 Mg∙ha-1. After 4 weeks from the sludge application, the soil was planted with basket willow (Salix viminalis L.). Material for analyses was taken from the layer of 0-20 cm (Ap horizon) and from the layer of 20-40 cm, in the 2nd, 3rd, 4th, 5th and 9th year of maintaining the plantation. In each year of studies the content of phenolic compounds in soil material was determined twice (in June and October). It was found that in the Ap horizon, under the influence of sludge, significant changes occurred in the content of the compounds under analysis; the changes weakened with the passage of time but maintained throughout the period of study. In most treatments, in the 2nd, 3rd and 4th years of experiment an elevated level of the compounds under study was observed, usually increasing with increasing dose of the sludge. In the 5th year, stimulation of the parameter in question was demonstrated only under the effect of highest sludge dose, that turned into inhibition in the 9th year of experiment. The sewage sludge applied caused also certain changes in the deeper soil horizon. Those, however, were notably weaker and less oriented in comparison to the changes in Ap horizon. In most of treatments, increase in the content of compounds under study was observed only in the 3rd and 5th years of plantation. Whereas, in the second year, in treatments with higher sludge doses, and in the final year of experiment in the treatment with 150 Mg sludge per hectare, a significant decrease in concentration of phenolic compounds took place.