Distribution of Azure-winged Magpies Cyanopica cooki in Spain: both local and large-scale factors considered

• Autorzy: Palomino D. , Carrascal L. M. , Potti J.

Warianty tytułu

PL

Czynniki wpływające na występowanie sroki błękitnej w Hiszpanii

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Although the main environmental determinants of bird distribution are contingent on the spatial scale of studies, the consistency of species distributional patterns has rarely been considered in large- and local-scale analyses. The competing roles of biotic, abiotic and landscape features in shaping the distribution of Azure-winged Magpies were assessed at two spatial scales: a large-scale analysis of 50x50 km blocks across nearly the whole of the species range (the Iberian Peninsula), and a small-scale assessment based on point counts of 50-m radius located near the northern edge of its distribution. The observed species distribution can be explained mainly by geographic and climatic features whereas the influence of landscape factors is weak. Azure-winged Magpies are more abundant near the core of its range in southwest Iberia and rarify towards the north and the east, in what seems to be a limitation of their ability to tolerate colder and drier climates, respectively. At local level, Azure-winged Magpies are habitat generalists avoiding urban sprawl whose probability of occurrence decreases with elevation, reaching zero above 1,600 m a.s.l. The species prefer wooded environments, although it tends to avoid mature, dense forests. The occurrence of potential competitors (Common Magpie Pica pica and Jay Garrulus glandarius), whose habitat preferences widely overlap with those of the Azure-winged Magpie, had no influence on either the large-scale or local distribution of Azure-winged Magpies. From a conservationist standpoint, the presence of the species in agricultural, pseudosteppe habitats with thinly forested watercourses highlights the importance of conserving gallery forests in the regions less suitable for the species.

PL

W pracy określono rolę czynników biotycznych, klimatycznych i krajobrazowych w kształtowaniu rozmieszczenia sroki błękitnej. Analizy prowadzono w dwóch skalach przestrzennych: makro — obejmującej cały zasięg gatunku w Hiszpanii, który jednocześnie stanowi większość zasięgu europejskiego, oraz lokalnej — obejmującej zasięg w środkowej Hiszpanii, gdzie obserwowana jest ekspansja tego gatunku, a, a jego liczebność wzrasta (Fig 1). Czynniki związane z występowaniem gatunku w skali makro określano na podstawie występowania ptaków w polach 50 x 50 km UTM. Dane zaczerpnięto z opracowania atlasowego ptaków lęgowych Hiszpanii, w którym obecność gatunku przedstawiano w kwadratach 10 x 10 km UTM. Następnie, dla lepszego oszacowania potencjalnego błędu obserwacji łączono dane z 25 kwadratów 10 x 10 km i dla takiej skali do dalszych analiz brano pod uwagę: długość i szerokość geograficzną, średnią wysokość n.p.m., jak i różnice w wysokości bezwzględnej, długość rzek i strumieni, długość dróg, wielkość powierzchni pokrytej jednym z 12 typów siedlisk (na podstawie bazy Corine), oraz dane klimatyczne (Tab. 1). W ten sposób wzięto pod uwagę zróżnicowanie czynników środowiskowych, klimatycznych, rzeźby terenu i zmian antropogenicznych, które mogą wpływać na występowanie ptaków w makroskali. Dane takie zanalizowano dla 219 pól 50 x 50 km. Dane dotyczące występowania w skali lokalnej zbierano na obszarze ok. 700 km2, położonym w środkowej Hiszpanii, na podstawie pojedynczych liczeń punktowych. Liczenia trwały 20 min, zapisywano ptaki widziane i słyszane w promieniu do 50 m. Łącznie liczenia prowadzono w 427 punktach w maju i czerwcu w latach 2001-2004. Punkty rozmieszczone były w głównych typach siedlisk na tym terenie. Opis siedliska w punktach liczeń ptaków (w promieniu 25 m) obejmował oszacowanie: udziału roślinności zielnej, krzewów i drzew, wysokości krzewów i drzew, liczby drzew w 3 skalach wielkości, z podziałem na liściaste, iglaste i zimozielone. Na terenach zurbanizowanych dodatkowo opisywano udział budynków, wysokość budynków i liczbę samochodów. Zarówno w skali lokalnej, jak i makro opisywano także występowanie sroki i sójki jako potencjalnych konkurentów sroki błękitnej. W makroskali (pola 50 x 50 km) występowanie sroki błękitnej było najlepiej wyjaśniane przez czynniki geograficzne i klimatyczne (Fig 2A), natomiast dołączenie do analiz zmiennych krajobrazowych nie wpłynęło znacząco na uzyskane wyniki (Fig 2B). Stwierdzono, że sroki błękitne występowały na terenach mniej górzystych, z mniejszą ilością opadów, większą liczbą dni słonecznych oraz większym udziałem upraw oliwek i pastwisk (Tab. 1). W skali lokalnej gatunek ten unika terenów zurbanizowanych, a prawdopodobieństwo jego występowania zmniejsza się wraz z wysokością (nie jest obserwowana powyżej 1600 m n.p.m.), preferuje tereny zadrzewione, ale unika gęstych starych lasów (Tab. 2, Fig. 3). Nie stwierdzono, aby obecność potencjalnych konkurentów — sroki i sójki, wpływało na występowanie sroki błękitnej zarówno w skali makro, jak i lokalnej. Stwierdzono, że preferencje siedliskowe badanego gatunku pokrywają się z tymi obserwowanymi dla sójki i sroki, ale dwa ostatnie gatunki ptaków krukowatych mają dość odrębne nisze (Fig. 4). Z punktu widzenia ochrony sroki błękitnej, uzyskane wyniki wskazujące na występowanie tego gatunku na terenach rolniczych, z niewielkimi ciekami wodnymi o brzegach porośniętych drzewami, podkreślają konieczność ochrony lasów galeriowych na terenach mniej odpowiednich dla tego gatunku.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2011
• Tom: 46
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.71-82,fig.,ref.

Twórcy

autor

Palomino D.

• Unit of Bird Study and Monitoring, Spanish Society of Ornithology (SEO/BirdLife), C/Melquiades Biencinto 34, 28006 Madrid, Spain

autor

Carrascal L. M.

• Department of Biodiversity and Evolutionary Biology, National Museum of Natural Sciences, MNCN-CSIC, C/ Jose Gutierrez Abascal 2, 28006 Madrid, Spain

autor

Potti J.

• Department of Evolutionary Ecology, Donana Biological Station, EBD-CSIC, Av. Americo Vespucio, s/n, 41092 Sevilla, Spain

Bibliografia

• Anderson R. P., Peterson A. T., Gómez-Laverde M. 2002. Using niche-based GIS modelling to test geographic predictions of competitive exclusion and competitive release in South American pocket mice. Oikos 98: 3-16.
• Araújo M. B., Luoto M. 2007. The importance of biotic interactions for modelling species distributions under climate change. Global Ecol. Biogeogr. 16: 743-753.
• Blackburn T., Gaston K. 2002. Scale in macroecology. Global Ecol. Biogeogr. 11: 185-189.
• Blondel J. 1990. Biogeography and history of forest bird faunas in the Mediterranean zone. In: Keast A. (ed). Biogeography and ecology of forest bird communities. SPB Academic Publishing, The Hague, pp. 95-107.
• Blondel J., Mourer-Chauviré C., 1998. Evolution and history of the western Palearctic avifauna. TREE 13: 488-492.
• Breiman L., Friedman J. H., Olshen R. A., Stone C. J. 1984. Classification and regression trees. Chapman and Hall, New York.
• Carrascal L. M., Lobo J. L. 2003. [Answers to old questions with new data: distribution patterns and conservation of the Spanish avifauna] In: Martí R., Del Moral J. C. (eds). [Atlas of Spanish Birds]. DGCN-SEO/BirdLife, Madrid, pp. 645-662.
• Chandler R. 1995. Practical considerations in the use of simultaneous inference for multiple tests. Anim. Behav. 49: 524-527.
• Chatfield C., Collins A. J. 1995. Introduction to multivariate analysis. Chapman & Hall, London.
• Connor E. F., Bowers M. A. 1987. The spatial consequences of interspecific competition. Ann. Zool. Fenn. 24: 213-226.
• Cooper J. H. 2000. First fossil record of Azure-winged Magpie Cyanopica cyanus in Europe. Ibis 142: 150-151.
• Covas R., Blondel J. 1997. Biogeography and history of the Mediterranean bird fauna. Ibis 140: 395-407.
• Cramp S., Perrins C. M. (eds.) 1994. The Birds of the Western Palearctic. Vol. VIII. Crows to finches. Oxford Univ. Press.
• Cruz Solís C., Valencia J. 2004. [Azure-winged Magpie] - Cyanopica cooki. In: Carrascal L. M., Salvador A. (eds.). [Virtual Encyclopedia of Spanish Vertebrates]. Museo Nacional de Ciencias Naturales, Madrid, available at: http://www.vertebradosibericos.org/
• Davis A. J., Lawton J. H., Shorrocks B., Jenkinson L. S. 1998. Individualistic species responses invalidate simple physiological models of community dynamics under global environmental change. J. Anim. Ecol. 67: 600-612.
• De'ath G., Fabricius K. E. 2000. Classification and regression trees: a powerful yet simple technique for ecological data analysis. Ecology 81: 3178-3192.
• Díaz M., Martí R., Gómez-Manzaneque A., Sánchez A. 1994. [Atlas of Breeding Birds in Madrid]. Sociedad Española de Ornitología-Agencia de Medio Ambiente, Madrid.
• Dos Santos J. R. 1968. The colony of azure-winged Magpies in the Barca d'Alava region. Cyanopica 1: 1-28.
• Equipa Atlas (eds) 2008. [Atlas of Breeding Birds in Portugal] (1999-2005). Instituto da Conservaçăo da Natureza e da Biodiversidade, Sociedade Portuguesa para o Estudo das Aves, Parque Natural da Madeira e Secretaria Regional do Ambiente e do Mar. Assírio & Alvim, Lisboa.
• Fischer J., Lindenmayer D. B., Cowling A. 2004. The challenge of managing multiple species at multiple scales: reptiles in an Australian grazing landscape. J. Appl. Ecol. 41: 32- 44.
• Fok K. W., Wade C. M., Parkin D. T. 2002. Inferring the phylogeny of disjunct populations of the azure-winged Magpie Cyanopica cyanus from mitochondrial control region sequences. Proc. R. Soc. Lond. B. 269: 1671-1679.
• Gil-Tena A., Brotons L., Saura S. 2009. Mediterranean forest dynamics and forest bird distribution changes in the late 20th century. Global Ecol. Biogeogr. 15: 474-485.
• Gotelli N. J., Graves G. R., Rahbek C. 2010. Macroecological signals of species interactions in the Danish avifauna. Proc. Nat. Acad. Sci. U.S.A. 107: 5030-5035.
• Hagemaijer E. J. M., Blair M. J. 1997. The EBCC atlas of European breeding birds: Their distribution and abundance. T & A D Poyser.
• Haring E., Gamauf A., Kryukov A. 2007. Phylogeographic patterns in widespread corvid birds. Mol. Phyl. Evol. 45: 840-862.
• Heikkinen R. K., Luoto M., Virkkala R., Pearson R. G., Korber J. H. 2007. Biotic interactions improve prediction of boreal bird distributions at macro-scales. Global Ecol. Biogeogr. 16: 754-763.
• Jones J. 2001. Habitat selection studies in avian ecology: a critical review. Auk 118: 557-562.
• Kryukov A., Iwasa M. A., Kakizawa R., Suzuki H., Pinsker W., Haring E. 2004. Synchronic east-west divergence in azure-winged Magpies (Cyanopica cyanus) and Magpies (Pica pica). J. Zool. Syst. Evol. Research 42: 342-351.
• Lawton J. H. 1993. Range, population abundance and conservation. TREE 8: 409-413.
• Lee M., Fahrig L., Freemark K., Currie D. J. 2002. Importance of patch scale vs landscape scale on selected forest birds. Oikos 96: 110-118.
• Lobo J. M., Castro I., Moreno J. C. 2001. Spatial and environmental determinants of vascular plant species richness distribution in the Iberian Peninsula and Balearic Islands. Biol. J. Linn. Soc. 73: 233-253.
• Luoto M., Virkkala R., Heikkinen R. K. 2007. The role of land cover in bioclimatic models depends on spatial resolution. Global Ecol. Biogeogr. 16: 34-42.
• MacFaden S. W., Capen D. E. 2002. Avian habitat relationships at multiple scales in a New England forest. Forest Sci. 48: 243-253.
• Madge S., Burn H. 1994. Crows and jays. A guide to the crows, jays and magpies of the world. Christopher Helm, London.
• Martí R., Del Moral J. C. 2003. [Atlas of Spanish Birds]. DGCN- SEO/BirdLife, Madrid.
• MathSoft. 1998. S-PLUS users' manual. MathSoft, Seattle.
• Mazerolle M. J., Villard M.-A. 1999. Patch characteristics and landscape context as predictors of species presence and abundance: a review. Ecoscience 6: 117-124.
• Meier E. S., Kienast F., Pearman P. B., Svenning J. C., Thuiller W., Araujo M. B., Guisan A., Zimmermann N. E. 2010. Biotic and abiotic variables show little redundancy in explaining tree species distributions. Ecography 33: 1038-1048.
• Orians G. H., Wittenberger J. F. 1991. Spatial and temporal scales in habitat selection. Am. Nat. 137: S29-S49.
• Palomino D., Carrascal L. M. 2006. Urban influence on birds at a regional escale. A case study with the avifauna of northern Madrid province. Landscape and Urban Planning 77: 276-290.
• Palomino D., Escandell V., del Moral J. 2006. [Population trends of birds in Madrid]. Anuario Ornitológico de Madrid 2005: 24—43.
• Perrins C. M. 1998. The complete birds of the western Palearctic on CD-ROM version 1.0. Oxford Univ. Press.
• Reif J., Storch D., Símová I. 2008a. The effect of scale-dependent habitat gradients on the structure of bird assemblages in the Czech Republic. Acta Ornithol. 43: 197-206.
• Reif J., Vorisek P., Stástny K., Koschova M., Bejcek V. 2008b. The impact of climate change on long-term population trends of birds in a central European country. Animal Conservation 11: 412-421.
• Rice W. R. 1989. Analysing tables of statistical tests. Evolution 43: 223-225.
• Rodewald A. D., Yahner R. H. 2001. Influence of landscape composition on avian community structure and associated mechanisms. Ecology 82: 3493-3504.
• Sacarrão G. F. 1974. [Some problematic aspects of the geographical ecology of Cyanopica cyanus (Pall.) (Aves- Corvidae)]. Estudos Fauna Portuguesa 1: 1-88.
• Sanderson J. G., Diamond J. M., Pimm S. L. 2009. Pairwise coexistence of Bismarck and Solomon landbird species. Evol. Ecol. Res. 11: 771-786.
• Santos T., Tellería J. L., Díaz M., Carbonell R. 2006. Evaluating the benefits of CAP reforms: can afforestations restore bird diversity in Mediterranean Spain? Basic and Applied Ecology 7: 483-495.
• SEO/BirdLife 2010. [Conservation status of Spanish birds in 2010]. Seo/BirdLife.
• Sirami C., Brotons L., Burfield I., Fonderflick J., Martin J. L. 2008. Is land abandonment having an impact on biodiversity? A meta-analytical approach to bird distribution changes in the north-western Mediterranean. Biol. Conserv. 141: 450-459.
• Sirami C., Brotons L., Martin J. L. 2007. Vegetation and songbird response to land abandonment: from landscape to census plot. Divers. Distrib. 13: 42-52.
• Storch D., Konvička M., Beneš J., Martinková J., Gaston K. J. 2003. Distribution patterns of butterflies and birds in the Czech Republic: separating effects of habitat and geographical position. J. Biogeogr. 30: 1195-1205.
• StatSoft. 2001. Statistica (data analysis software system) version 6. www.statsoft.com.
• Valencia J., de la Cruz C., Carranza J. 2002. Timing of breeding in the azure-winged Magpie in Spain. Etología 10: 17-22.
• Wiens J. A. 1989a. Spatial scaling in ecology. Funct. Ecol. 3: 385-397.
• Wiens J. A. 1989b. The ecology of bird communities. Vol. II. Cambridge Univ. Press.

Identyfikatory

DOI

10.3161/000164511X589947