Sytuacje baryczne oraz kierunki spływu powietrza nad regionem pienińskim

• Autorzy: Dabrowski D. , Jagus A.

Warianty tytułu

EN

Pressure situations and airflow directions over the Pieniny Mts. Region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu dokonano analizy dynamiki cyrkulacji atmosferycznej nad regionem pienińskim. Materiałem badawczym były codzienne dolne mapy synoptyczne Europy z lat 1986-2000. Określano częstość występowania wyróżnionych sytuacji barycznych i związanych z nimi kierunków spływu powietrza zarówno w skali całego roku, jak też poszczególnych miesięcy. Wykazano, że uzyskane wyniki orientują w sezonowym rozkładzie ciśnienia nad Europą Środkową oraz wskazują na rodzaje mas powietrza napływających nad region pieniński, umożliwiając tym samym szeroką interpretację rocznego przebiegu czynników klimatycznych.

EN

The study aimed at characterizing the dynamics of atmospheric circulation over the Pieniny Mts. region and the analysis of specific air pressure situations, their frequencies and directions of airflow in particular. The basis for those analyses were everyday weather-charts of Europe in the years 1986 -2000. There were 5 types of anticyclonic situations (W SW, W SW, W NE, W SE, W N), 5 of cyclonic situations (N SW, N NW, N NE, N SE, Nn) and a saddle point (S) considered. They are characterized by the following directions of airflow: W SW, N W - from the south-west sector (from S to WSW); W NW, N NW - from the north-west sector (from W to NNW); W NE, N NE - from the north-east sector (from N to ENE); W SE, N SE - from the south-east sector (from Eto SSE); Wn, N n - no specific direction (f. e. in the center of high or depression); S - no specific direction. This study pointed out that the frequencies of anticyclonic vs. cyclonic situations were similar in every year as well as in each individual month. Some prevailing anticyclonic or cyclonic situations were occasionally observed due to the seasonal changes of pressure field above Europe. From all the situations listed above the most frequent ones are: N SW and N NW. The ones with north-east and south-east airflow are usually anticyclonic ones. The frequencies of individual situations are alternating over the year. Over the Pieniny Mts. region the dominating airflows came from the south-west sector (which is typical for autumn and winter months) or from the north-west sector (for spring and summer ones). The north-east airflow is noted mainly in spring, whereas the south-east one appears typically in autumn. So high dynamics of circulation processes is a consequence of the geographical zone involved which is situated in transitional temperate climate.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich
• Rocznik: 2003
• Tom: 49
• Opis fizyczny: s.37-48,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dabrowski D.

• IX Liceum Ogólnokształcące im.H.Sienkiewicza w Katowicach, Katowice
• Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Falenty
• Małopolski Ośrodek Badawczy w Krakowie, Kraków

autor

Jagus A.

• IX Liceum Ogólnokształcące im.H.Sienkiewicza w Katowicach, Katowice
• Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Falenty
• Małopolski Ośrodek Badawczy w Krakowie, Kraków

Bibliografia

• Bołaszewska J., Reutt F., 1962, Częstotliwość występowania poszczególnych mas powietrza w Polsce w okresie 10 lat 1946-1956, Pr. PIHM, z. 66, WKiŁ, Warszawa, 16- 32.
• Dąbrowski D., 1997, Charakterystyka cyrkulacji atmosferycznej nad obszarem Wyżyny Śląskiej w okresie 1986-1995, Praca magisterska (maszynopis), Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec, 91.
• Gluza A., 1978, Masy powietrza i sytuacje baryczne a okresy dni charakterystycznych w makroregionie północno-wschodnim w latach 1951-1970, Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, vol. 20, Seria Geografia 1, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin, 15- 18.
• Jaguś A., Rzętała M., 2001, Szczawnica i okolice. Niektóre możliwości kształcenia w zakresie geografii, Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec, 128.
• Kaczorowska Z., 1977, Pogoda i klimat, WSiP, Warszawa, 309.
• Kopeć S., Misztal A., Nowak K., 1992, Kształtowanie się podstawowych czynników klimatycznych w rejonie Jaworek w latach 1981- 1990, Materiały informacyjne Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych, 19, IMUZ, Falenty, 28.
• Lityński J., 1969, Liczbowa klasyfikacja typów cyrkulacji i typów pogody dla Polski, Pr. PIHM, z. 97, WKiŁ, Warszawa, 3-15.
• Martyn D., 1995, Klimaty kuli ziemskiej, PWN, Warszawa, 359.
• Michalczewski J., 1960, Powtarzainość typów pogody na obszarze Górnego Śląska, Prz. Geof., R. V, z. 3, Polskie Towarzystwo Meteorologiczne i Hydrologiczne, PWN, Warszawa, 199- 210.
• Michna E., Paczos S., 1971, Częstość występowania mas powietrznych i frontów atmosferycznych nad Bieszczadami Zachodnimi, Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, vol. 12, Seria Geografia, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin, 93-97.
• Michna E., Paczos S., 1988, Częstość występowania mas powietrznych i frontów atmosferycznych nad Lubelszczyzną, Folia Societatis Scientiarum Lublinensis, vol. 28 (1986), Seria Geografia, Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Lublin.
• Misiewicz Ł., 1969, Częstotliwość występowania mas arktycznych w Polsce w latach 1956-1960, Zeszyty Nauk. UŁ, Nauki Matematyczno-Przyrodnicze, seria II, z. 32, UŁ, Łódź, 51-63.
• Niedźwiedź T., 1968, Częstotliwość występowania układów barycznych, mas powietrza i frontów atmnsferycznych nad Polskimi Karpatami Zachodnimi, Prz. Geogr., t. XL, z. 2, PTG, 473-477.
• Niedźwiedź T., 1969, Sytuacje baryczne w Polsce południowej i ich wpływ na niektóre elementy klimatu, Zeszyty Naukowe UJ, Pr. Geogr., z. 25, UJ, 63- 98.
• Niedźwiedź T., 1988, Kalendarz sytuacji synoptycznych dla dorzecza górnej Wisły (1951-1985), Zeszyty Naukowe UJ, Pr. Geogr., z. 71, UJ, 37-86.
• Niedźwiedź T., 1992, Kalendarz sytuacji synoptycznych dla dorzecza górnej Wisły (1986-1990), Zeszyty Naukowe UJ, Pr. Geogr., z. 90, UJ, 71-78.
• Niedźwiedź T., Ustrnul Z., 1994, Long-term variability of the potential foehns due to circulation conditions in the Western Carpathians, Annalen der Meteorologie 30, 23 Internationale Tagung für Alpine Meteorologie, Offenbach am Main, 287-290.
• Okołowicz W., 1969, Klimatologia ogólna, PWN, 395.
• Osuchowska-Klein B., 1978, Katalog typów cyrkulacji atmosferycznej, IMGW, WKiŁ, 192.
• Osuchowska-Klein B., 1991, Katalog typów cyrkulacji atmosferycznej (1976-1990), IMGW, 50.
• Parczewski W., 1962, Układy ciśnienia atmosferycznego na poziomie morza w Polsce środkowej, Prz. Geof., R. VII, z. 2, PTMiH, 95-105.
• Paszyński J., Niedźwiedź T., 1991, Współczesne środowisko przyrodnicze - klimat [w:] Geografia Polski - środowisko przyrodnicze, 296-355.
• Radomski Cz., 1973, Agrometeorologia, 449.
• Warakomski W., 1969, Częstość występowania dni i okresów z poszczególnymi typami mas powietrza nad Polską (1951 1960), Prz. Geof., R. XIV, z. 1, PTG, 67-77.