Zmiana powierzchni zbiorowisk o charakterze leśnym w dolinie Karpnickiego Potoku jako przykład zmian lesistości w dolnych partiach Sudetów

• Autorzy: Jaworek J. , Filipiak M. , Napierala-Filipiak A.

Warianty tytułu

EN

Changes in the area covered by woody plants communities in the Karpnicki Potok valley as an example of changes in forest area in lower parts of the Sudety Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

On the basis of historical and recent cadastral maps, topographic maps, and aerial photographs, we analysed changes in forest area within the cadastral units of Karpniki village, in the Karpnicki Potok (SW Poland). In 1823−2012, forest area increased there from about 41% to over 57% of the total area. The greatest increase has been recorded recently. Moreover, at that time over 16% of land classified officially as farmland was naturally colonized by communities dominated by woody plants. This seminatural process in the analysed case does not pose any serious threat to natural resources, but a complete lack of its control may lead to deterioration of the value of the local landscape and development of low−quality forest stands. The observed changes seem to be typical of other areas located in lower parts of the Sudety Mountains.

Słowa kluczowe

PL

Sudety; wies Karpniki; dolina Karpnickiego Potoku; zmiany lesistosci; zmiany powierzchniowe; Numeryczny Model Terenu; mapy topograficzne; ewidencja gruntow; mapy ewidencyjne; zdjecia lotnicze

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2014
• Tom: 158
• Numer: 09
• Opis fizyczny: s.704-713,fot.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jaworek J.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24 a, 50-363 Wrocław

autor

Filipiak M.

• Instytut Dendrologii, Polska Akademia Nauk, ul.Parkowa 5, 62-035 Kórnik

autor

Napierala-Filipiak A.

• Instytut Dendrologii, Polska Akademia Nauk, ul.Parkowa 5, 62-035 Kórnik

Bibliografia

• Antrop M. 1997. The concept of traditional landscape as a base for landscape evaluation and planning. The example of Flanders Region. Landscape and Urban Planning 36: 105−117.
• Bell S. 2004. Elements of visual design in the Landscape. Spon Press, Taylor and Francis Group, London, New York.
• Bender O., Boehmer H. J., Doreen J., Schumacher K. P. 2005. Using GIS to analyse long−term cultural landscape change in Southern Germany. Landscape and Urban Planning 70: 111−125.
• Borowski J., Sikorski P., Wierzba M., Wysocki C. 2007. Metody inwentaryzacji roślinności w parkach zabytkowych o charakterze krajobrazowym na podstawach geobotanicznych. Sylwan 151 (12): 30−39.
• Chmielewski T. J. 2013. Systemy krajobrazowe. Struktura – funkcjonowanie – planowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. 154−169.
• Filipiak M. 2002. Kondycja i stan zachowania zasobów jodły pospolitej w warunkach silnej antropopresji w polskiej części Sudetów. W: Siwecki R. [red.]. Reakcje biologiczne drzew na zanieczyszczenia przemysłowe. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. 503−512.
• Franke A. 2005. Śląskie Elizjum. Zamki pałace, dwory i parki w Kotlinie Jeleniogórskiej. Deutsches Kulturforum östliches Europa. Berlin. 83−143.
• Inglot S. 1979. Historia chłopów śląskich, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa. 188−190.
• Janczak J. 1985. Człowiek i przyroda: przegląd zmian w środowisku geograficznym Śląska w ostatnim tysiącleciu. Dolnośląskie Tow. Społeczno−Kulturalne, Wrocław.
• Janeczko E. 2012. Formalno−prawne aspekty kształtowania krajobrazu leśnego. Sylwan. 156 (6): 463−472.
• Kica E., Kieres−Jakubaszek E. 2000. Próba określenia historycznych granic własności wybranych majątków, województwo jeleniogórskie. W: Michałowski A. [red.]. Kotlina Jeleniogórska – powrót romantycznego krajobrazu. Studia i Materiały. Krajobrazy 27 (39): 127−130.
• Klimczak H. 2001. Studia rozmieszczania obiektów punktowych, liniowych i powierzchniowych na przykładzie obszarów leśnych i terenów zadrzewionych. W: Klimczak H. [red.]. Modelowanie kartograficzne w badaniach przydatności obszarów pod zalesienie. Wrocław. 23−46.
• Kostołowski A. 1991. Od gospodarstwa ozdobnego do upiększonego pejzażu rolniczego. Przykłady z końca XVIII i początku XIX wieku ze szczególny uwzględnieniem Wielkopolski. W: Chojecka E. [red.]. Sztuka a natura. Materiały XXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki przeprowadzonej 23−25 listopada 1989 r., Katowice. 367−382.
• von Krosigk K. 2000. Peter Joseph Lenné i ogrodowy krajobraz Kotliny Jeleniogórskiej. W: Michałowski A. [red.]. Kotlina Jeleniogórska – powrót romantycznego krajobrazu. Studia i Materiały. Krajobrazy 27 (39): 57−82.
• von Krosigk K. 2003. Peter Joseph Lenné i inni architekci krajobrazu. Sztuka ogrodowa w Kotlinie Jeleniogórskiej w XIX wieku. W: Czernara O., Herzig A. [red.]. Dolina Zamków i Ogrodów. Kotlina Jeleniogórska – wspólne dziedzictwo. 197−229.
• Latocha A. 2005. Rozwój krajobrazu Sudetów Kłodzkich w czasach historycznych. W: Szponar A., Horska−Schwarz S. [red.]. Problemy ekologii krajobrazu. Struktura przestrzenno−funkcjonalna krajobrazu. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. 140−149.
• Latocha A. 2007. Przemiany środowiska przyrodniczego w Sudetach Wschodnich w warunkach antropopresji. Studia Geograficzne 80: 61−69.
• Latocha A. 2009. Zmiany krajobrazu wiejskiego w Sudetach w okresie powojennym. W: Kuriata Z. [red.]. Polskie krajobrazy wiejskie dawne i współczesne. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 12: 130−138.
• Macias A., Szymczak M. 2012. Zmiany powierzchni leśnych na terenie miasta i gminy Krotoszyn w latach 1793−2005.. Sylwan 156 (9): 710−720.
• Majdecki L. 1993. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych. PWN. Warszawa
• Michałowski A. 1997. Krajobraz Kotliny Jeleniogórskiej. Studia i Materiały. Krajobrazy 21 (33).
• Michałowski A. 2000. Kotlina Jeleniogórska – powrót romantycznego krajobrazu. Studia i Materiały. Krajobrazy 27 (39).
• Nyrek A. 1975. Gospodarka leśna na Górnym Śląsku: od poł. XVII do poł. XIX w. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Ode A., Tveit M., Fry G. 2008. Capturing Landscape Visual Character Using Indicators: touching Base with Landscape Aesthetic Theory. Landscape Research 33 (1): 89−117.
• Pawlaczyk P. 2013. Osiem błogosławieństw dla tych, którzy las na nieużytkach czynią, źródło: http://www.kp.org.pl/pdf/poradniki/biblia/osiem_las.htm (stan z dnia 10.09.2013).
• Roo−Zielińska E., Solon J., Degórski M. 2007. Ocena stanu i przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych (podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań). Monografie 9: 107−114.
• Staffa M. 1986. Przemiany krajobrazu górskiego na przykładzie Sudetów. Wierchy 55: 5−21.
• Staffa M. 2006. Karkonosze. Skarby przyrody i trzech narodów. Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Szymura T. H., Dunajski A., Ruczakowska A. M. 2010. Zmiany powierzchni lasów na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego w okresie 1747−1977. Opera Corcontica 47/2010 Suppl. 1: 159−166.
• Treziak U., Franke A., Jaworek J., Korpal K., Dietlinde P. 2009. Na tyłach dworu. O historii folwarków i władzy dworskiej w Kotlinie Jeleniogórskiej. Berlin.
• Walczak W. 1967. W cieniu Śnieżki. Szkice z dziejów przemian krajobrazu górskiego Sudetów Zachodnich i ich Pogórza. Ossolineum, Wrocław – Warszawa – Kraków.
• Walczak W. 1968. Sudety. PWN, Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź. 234−235.
• Wilczkiewicz M. 1982. Rys historyczny gospodarki w lasach sudeckich. Sylwan 136 (6): 49−53.
• Wrabec H. 1991. Ogrody w Brzegu Dolnym i Bukowcu jako odbicie osobowości fundatorów. W: Chojecka E. [red.]. Sztuka a natura. Materiały XXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 23−25 listopada 1989 r. Katowice. 301−320.
• Zoll T. 1963. Analiza stanu lasu w Sudetach. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 37: 123−144.