Zasoby wodne użytkowanych rolniczo gleb wytworzonych z gruntów pogórniczych

• Autorzy: Szafranski C. , Stachowski P. , Kozaczyk P.

Warianty tytułu

EN

Water resources in agriculturally reclaimed soils on the postmining grounds

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań i obserwacji terenowych prowadzonych na 5 powierzchniach doświadczalnych położonych na zwałowisku wewnętrznym odkrywki „Pątnów”. Na obszarze objętym badaniami od trzydziestu lat prowadzone są statyczne doświadczenia polowe nad wpływem różnych sposobów uprawy na tempo procesów glebotwórczych. Szczegółowej analizie poddano kształtowanie się uwilgotnienia gleb wytworzonych z gruntów pogórniczych, w dwóch okresach wegetacyjnych o różnej sumie opadów. Stwierdzono, że w suchym okresie wegetacyjnym 2004 roku, w którym suma opadów była niższa o 88 mm od średniej z wielolecia dla tego okresu, minimalne zapasy wody obniżyły się poniżej ilości wody łatwo dostępnej dla roślin. Największe wyczerpanie wilgoci w tym okresie i najdłużej trwające niedobory wody, wynoszące 43 i 63 dni stwierdzono w glebach mających małe zdolności retencyjne. Natomiast w okresie wegetacyjnym 2007 roku, zaliczonym do mokrego pod względem sumy opadów, uwilgotnienie analizowanych gleb było bardziej korzystne. Minimalne zapasy wody w tym okresie w jednometrowej warstwie gleby nie obniżyły się poniżej ilości wody łatwo dostępnej dla roślin. Otrzymane wyniki badań i obserwacji terenowych potwierdziły wcześniejsze spostrzeżenia, że zasoby wodne gleb na terenach pogórniczych kształtowały się przede wszystkim pod wpływem warunków meteorologicznych.

EN

Paper presents the results of field research and observations carried out on five experimental areas located at the inner waste heap of the „Pątnów” open pit. Static field research has been made in this area for thirty years and the analyses show the influence of different farming types on the rate of soil formation processes. The soil moisture content of post mining grounds was analysed in detail during two vegetation seasons of different precipitation density. It was found that during dry vegetation period in 2004 when precipitation was lower from the average for previous years by about 88 mm, and the minimum water resources decreased below the water level easily accessible to plants. The strongest decrease in moisture content during this period and the longest water deficit (43 and 63 days) was observed on the soil of small retention capacity. However, during the wet vegetation period in 2007, because of high precipitation level, the moisture content of tested soil was very favorable. The minimum water resources, during this period, in the upper 1 m soil layer did not decrease below the water level easily accessible to plants. The results of field research confirmed the previous observations that the water resources in soil on post mining grounds depends on the weather conditions.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 535
• Opis fizyczny: s.405-414,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szafranski C.

autor

Stachowski P.

autor

Kozaczyk P.

Bibliografia

• Gilewska M. 2008. Morfogenetyczna działalność górnictwa odkrywkowego w rejonie Konina i Turka. Rocz. Gleboznawcze 59(2): 48-56.
• Mocek A., Drzymała S., Maszner P. 2000. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR w Poznaniu: 416 ss.
• Owczarzak W., Mocek A. 2004. Wpływ opadów atmosferycznych na gospodarkę wodną gleb antropogenicznych przyległych do odkrywek kopalni węgla brunatnego. Zesz. Nauk. Uniwersytetu Zielonogórskiego 131: 276-286.
• Polska Norma PN-R-04033. 1998. Gleby i utwory mineralne - podział na frakcje i grupy granulometryczne. Wyd. Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa.
• Rząsa S., Młynarek Z. 1968. Właściwości fizyczne glin zwałowych zlodowacenia środkowopolskiego (Riss) Niziny Wielkopolskiej. PTPN, Poznań, Prace Kom. Nauk Rol. i Nauk Leś. XXIV: 245-264.
• Smedema L., Rycroft D. 1983. Land drainage: planning and desing of agricultural drainage systems. Basford Academic and Educatioral Ltd. London: 29-34.
• Spychalski W., Gilewska M. 2008. Wybrane właściwości chemiczne gleby wytworzonej z osadów pogórniczych. Rocz. Gleboznawcze LIX(2): 207-215.
• Szafrański Cz., Stachowski P. 1997 Skład granulometryczny i właściwości fizyko- wodne rekultywowanych gruntów pogórniczych. Rocz. AR w Poznaniu 292, Melior. Inż. Środ. 18: 91-101.
• Wasilewski S. 1979. Ocena przydatności gruntów przekształconych Zagłębia Konińskiego do rekultywacji rolniczej. Cz. 1. Właściwości gruntów pogórniczych. Arch. Ochr. Środ. 1: 57-79.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu