Historyczny zarys rozwoju profesji dietetyka w Europie oraz Stanach Zjednoczonych

• Autorzy: Nowak J. , Koszowska A. , Bronczyk-Puzon A. , Dittfeld A. , Zubelewicz-Szkodzinska B.

Warianty tytułu

EN

Historical overview of development dietetic profession in Europe and United States

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost popularności zawodu dietetyka, co związane jest z rosnącym zainteresowaniem żywnością oraz jej korzystnym i niekorzystnym oddziaływaniem na stan zdrowia człowieka, pytaniami z zakresu bezpieczeństwa żywności, a także z rozwojem zainteresowania żywnością funkcjonalną mającą na celu zapobieganie chorobom. Samo pojęcie „dietetyka" było używane już we wczesnych pismach autorstwa Hipokratesa, Platona i Galena. Już w V wieku p.n.e Hipokrates pisał: „Niech żywność będzie lekarstwem...". Obecnie pojęcie to definiowane jest jako nauka łącząca w sobie wiedzę z zakresu nauk o żywności i żywieniu, fizjologii, biologii i medycyny, której celem jest pomoc w osiągnięciu i utrzymaniu zdrowia. Pierwsi dietetycy szpitalni pojawili się w XII wieku. Ważną postacią w rozwoju dietetyki była Florence Nightingale (1820-1910). Wraz z rozwojem dietetyki, jako nauki, powstały stowarzyszenia zrzeszające i wspierające zwolenników tego zawodu, mające na celu podnoszenie wiedzy ogólnej jak i specjalistycznej w dziedzinie dietetyki. Niestety w wielu krajach europejskich głównym zadaniem dietetyków jest wciąż jedynie poradnictwo żywieniowe oraz przygotowywanie posiłków. Celem pracy była synteza najważniejszych wydarzeń z historii rozwoju zawodu dietetyka zarówno w krajach Europy, jak i Stanach Zjednoczonych.

EN

There has been observed increasing popularity of dietetic profession recently. This is connected with growing interest about food and their positive and negative influence on human health. Dietetic name was used by Hippocrates, Plato and Galen. In the 5th century BC, Hippocrates wrote: „Let thy food be thy medicine, thy medicine be thy food". Nowadays dietetic is the science connecting several disciplines such as: nutrition, physiology, biology and medicine, and the main purpose is achieving and maintaining health. The first reports about the role of dietetics and diet in hospital derived from 12th century. An important figure in the development of dietetics was Florence Nightingale (1820-1910). According to development of dietetic sciences where formed the associations connecting specialist form field of nutrition. Also associations supports the dietetic profession and expand knowledge of dietetic sciences. Unfortunately, in many European countries, the main task of dietetics is still only nutritional counseling and diet preparation. Authors of this article describe the most important moments in the history of dietetic profession in European and United States.

Słowa kluczowe

PL

dietetyka; dietetycy; zawod dietetyka; historia; specjalizacja zawodowa; zywienie czlowieka; dieta; organizacje branzowe; Amerykanskie Stowarzyszenie Dietetykow; Brytyjskie Stowarzyszenie Dietetykow; Europejska Federacja Stowarzyszen Dietetykow; Polskie Towarzystwo Dietetyki; Polskie Stowarzyszenie Dietetykow; Europa; Stany Zjednoczone

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2014
• Tom: 41
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.118-126,bibliogr.

Twórcy

autor

Nowak J.

• Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych, Wydział Zdrowia Publicznego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

autor

Koszowska A.

autor

Bronczyk-Puzon A.

• Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych, Wydział Zdrowia Publicznego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

autor

Dittfeld A.

• Katedra i Zakład Histologii i Embriologii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

autor

Zubelewicz-Szkodzinska B.

• Zakład Profilaktyki Chorób Żywieniowozależnych, Wydział Zdrowia Publicznego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Bibliografia

• 1. Haslam D.: Obesity: a medical history. Obes. Rev., 2007, 8, Suppl 1, 31-36.
• 2. Jarosz M., Pachocka L.: Rola dietetyka w prewencji i leczeniu chorób. Kompetencje i umiejętności dietetyka w Europie. W: Praktyczny podręcznik dietetyki. M. Jarosz (red.). Warszawa, IŻZ, 2010, 11-13
• 3. Hwalla N„ Koleilat M.: Dietetic practice: the past, present and future. La Revude de Sante de la Mediterranee orientale, 2004, 10, 6, 716-730
• 4. World Health Organization. Classifying health workers. Geneva. WHO, 2010, 5
• 5. Idris S.M., Al Jannakl N.: The role of Dietitian in Nutrition Service at King Khalid Hospital: Case Study. Intern. J. Scien. Res., 2013, 2, 5, 413-416.
• 6. Ruxer J., Możdżan M., Loba J.: Dieta Atkinsa a leczenie otyłości. Advan. Clin. Experim. Med., 2005, 14, 5, 1027-1032.
• 7. Hutchinson E.: A History of The British Dietetic Association. Origin and formation. Newman Books, London, 1961.
• 8. European Federation of the Associations of Dietitians: http://efad.org/ 16- 08-2013.
• 9. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami, z dn. 20 lipca 2011. (Dz.U. Nr 151, poz. 896).
• 10. Romina L., de Defranchi B., Nelson J.K.: Evolution and trends of the dietetics profession in the United States of America and in Argentina: North and South united by similar challenges. Archiv. Latinoamer. De Nutr., 2009, 59, 2, 113-119.
• 11. Polskie Towarzystwo Dietetyki: http://ptd.org.pl/ 16-08-2013
• 12. Olszewska-Osmańska G.: 60 lat kształcenia dietetyków w Krakowie. JDietet., 2010, 4, 22
• 13. Polskie Stowarzyszenie Dietetyków: http://psdiet.pl/ z 16-08-2013.
• 14. International Confederation of Dietetic Associations: http://internationaldietetics. Org/ 16-08-2013
• 15. International Congress of Dietetics: http://icd2012.com/ 16-08- 2013.