Wpływ intensywności produkcji rolnej na emisję azotu do środowiska

• Autorzy: Jankowiak J. , Bienkowski J. , Holka M.

Warianty tytułu

EN

The effect of agricultural production intensity on the nitrogen emission into the environment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badania wpływu intensywności organizacji produkcji na wielkość emisji nadwyżek azotu z działalności rolniczej do środowiska. Badania wykonano na podstawie danych z 43 gospodarstw, włączonych do strefy OSN („obszarów szczególnie narażonych”), w gminie Pogorzela, w powiecie gostyńskim, województwie wielkopolskim. Materiał do analiz zaczerpnięto z kart dokumentacyjnych pól, rocznych planów nawożenia oraz rocznych bilansów nawożenia w gospodarstwach, wykonanych metodą „na powierzchni pola”. Średnie saldo N z badanych gospodarstw wynosiło 53,6 kg/ha, a wykorzystanie azotu 76,5%. Wielkość salda azotu zależała głównie od intensywności organizacji produkcji zwierzęcej. Najwięcej N do środowiska emitowały gospodarstwa typu mlecznego, a najmniej typu produkcji roślinnej. Saldo N zależało silnie od łącznego nawożenia nawozami mineralnymi i naturalnymi. Niekorzystna dla ochrony środowiska jest duża koncentracja produkcji zwierzęcej w części gospodarstw, przekraczająca zalecaną obsadę 1,5 DJP/ha UR.

EN

The studies were carried out based on the data from a group of 43 farms included into the OSN zone (sensitive areas being at risk of N emission from agricultural activities), for the period of three years 2006-2008. They were located in the Pogorzela District in Gostyń County of Wielkopolska Province. In the investigated set, farms with the agricultural land area of 10-20 ha were by far the most numerous group (S3.7%), followed by the group of 7-10 ha (19.4%). The average N surpluses emitted from agricultural activities of the studied farm group were 52.6 kg N/ha (from 36.4 to 71.7 kg N/ha) and N utilisation - 76.5%. The size of N surplus was dependent on the intensity index of agricultural production organisation, and mainly on the intensity index of animal production organisation. The highest N amounts were emitted by farms of dairy farming type and the lowest amounts by farms of crop farming type. N balance was strongly dependent on joint level of mineral and organic fertilization, what suggests low efficiency of combining both types of fertilization. The existing distribution of animal production between farms with high livestock density and stockless farms is unfavourable for the environment protection.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2010
• Tom: 12
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.65-69,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jankowiak J.

autor

Bienkowski J.

autor

Holka M.

Bibliografia

• Bartoszewicz A. 198S: Stężenie niektórych jonów w wodach gruntowych gleb uprawnych. Rocz. AR Poznań, nr 127, s. 19-31.
• Bartoszewicz A., Ryszkowski L. 1996: Influence of shelterbels and meadows on the chemistry of ground water. [In:] Dynamics of an agricultural landscape (red. L. Ryszkowski, N.R. French, A. Kędziora). PWRiL, Poznań, s.98-109.
• Duer I., Fotyma M. 2004: Wymagania wynikające z Dyrektywy Azotanowej i Polskiego Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej dla przemysłowych form tuczu trzody chlewnej. Środowiskowe, ekonomiczne i społeczne skutki przemysłowego tuczu trzody chlewnej. ZBŚRiL-PAN, Poznań, s. 93-100.
• Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniem powodowanym przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych. Dz. U. UE. L. 91.375.1.
• Kauppi L. 1990: Hydrology: water quality changes. [In:] Toward ecological sustainability in Europe (red. A.M. Solomon, L. Kauppi). International Institute for Applied Systems Analysis. Laxenburg, Austria, s. 43-66.
• Kopeć B. 1987: Intensywność organizacji w rolnictwie polskim w latach 1960-1980. Rocz. Nauk Roln., seria G, t.84, z. 1, s. 8-25.
• Kopiński J. 2008: Określenie kryteriów do obliczania sald głównych składników nawozowych w ujęciu wojewódzkim. Ekspertyza. IUNG-PIB, Puławy, s. 3.
• Metodyka liczenia nadwyżki bezpośredniej i zasady typologii gospodarstw rolniczych według standardów Unii Europejskiej. 2000: pAPA, s. 10.
• Polski Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. 1999: Wyd. IUNG Puławy, s.74.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. 2002. Dz. U. Nr 241, poz. 2093.
• Ryszkowski L., Bartoszewicz A., Kędziora A. 1997: The potential role of mid-field forests as buffer zones. [In:] Buffer zones: their processes and potential in water protection (red. N.E. Haycock, T.P. Burt, K.W.T. Goulding, S. Piney). Quest Environmental, Harpenden U.K., s. 171-191.
• Stanners D., Bourdeau P. 199S: Europe’s environment. European Environment Agency. Copenhagen, s. 676.
• Terres J. M., Campling P., Vandewall S., Van Orshoven J. 2000: Calculation of agricultural nitrogen quantity for EU river basins. Final Report: EUR202S6en. European Commission, JRC-Ispra, ss. 8S.
• Van Beek C.L., Brouwer L., Oenema O. 2003: The use of farmgate balances and soil surface balances as estimator for nitrogen leaching to surface water. Nutr. Cycl. Agroecosys., nr 67, s. 233-244.
• Water pollution by fertilizer and pesticides. 1986: OECD, Paris, s.144.
• Wrzaszcz W. 2009: Bilans nawozowy oraz bilans substancji organicznej, w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym, 7. IRiGŻ-PIB, Warszawa, s. 90.