Trendy liczebności i stan poznania awifauny doliny Baryczy

• Autorzy: Lenkiewicz W. , Orlowska B. , Stawarczyk T. , Neubauer G. , Smyk B.

Warianty tytułu

EN

Avifauna of the Barycz Valley: current numbers and temporal trends

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu przedstawiono zmiany w awifaunie lęgowej doliny Baryczy zarejestrowane w ciągu ostatnich 25–30 lat. Określono trendy liczebności dla 19 gatunków ptaków występujących na Stawach Milickich, będących największym w Polsce kompleksem rybnych stawów hodowlanych (ok. 6 500 ha). Spośród gatunków o dobrze poznanych zmianach liczebności trend wzrostowy odnotowano dla 15 gatunków, trend spadkowy stwierdzono u 13 gatunków, 4 gatunki charakteryzowały fluktuacje liczebności bez wyraźnego trendu, a 8 gatunków gniazdowało tylko sporadycznie lub wyjątkowo. Najsilniejsze trendy wzrostowe odnotowano dla trzech gatunków: łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus, podgorzałki Aythya nyroca i rybitwy białowąsej Chlidonias hybrida, których populacje mają jednocześnie duże znaczenie ogólnopolskie (odpowiednio stanowią 20,5%, 29,7% i 23,5% populacji krajowej). Populacje dwóch gatunków – rybitwy rzecznej Sterna hirundo i perkoza rdzawoszyjego Podiceps grisegena, stanowią po ok. 10% populacji krajowej, a dla dalszych 8 gatunków udział ten wynosi 5–10%. Wśród gatunków o trendach spadkowych wyróżniają się dwie grupy. Spadek liczebności gatunków związanych z trzcinowiskami takich jak bąk Botaurus stellaris, błotniak stawowy Circus aeruginosus, łyska Fulica atra i zielonka Zapornia parva, wynika najprawdopodobniej z rosnącej presji ssaków drapieżnych – wizona amerykańskiego Mustela vison, jenota Nyctereutes procyonoides, lisa Vulpes vulpes, wydry Lutra lutra, ostatnio także szopa pracza Procyon lotor, a także degradacji części trzcinowisk. Drugą grupę gatunków o trendach spadkowych stanowią ptaki związane z terenami podmokłymi, takie jak derkacz Crex crex, świergotek łąkowy Anthus pratensis, słowik szary Luscinia luscinia, dziwonia Carpodacus erythrinus, których siedliska uległy przesuszeniu. Bilans zmian awifauny doliny Baryczy jest jednak pozytywny, gdyż liczba gatunków o trendach wzrostowych przeważa nad tymi spadkowymi, a niektóre gatunki zmniejszające liczebność w kraju mają tu wciąż mocne i stabilne populacje (rybitwa rzeczna, perkoz rdzawoszyi).

EN

This paper presents changes in the breeding avifauna of the Barycz Valley recorded during last 25–30 years. Temporal trends for 19 bird species nesting at Milicz fish-ponds, the largest Polish fish-pond complex (ca. 6,500 ha), were presented. Among well-studied species, the increasing trend was recorded for 15 species, a declining trend for 13 species, while numbers of 4 species fluctuated without any clear trend. Eight species rarely nested in the valley. The strongest increasing trends were found for the Whooper Swan Cygnus cygnus, Ferruginous Duck Aythya nyroca and Whiskered Tern Chlidonias hybrida, whose local populations are important on the national level (they constitute, respectively, 20.5%, 29.7% and 23.5% of the Polish population). Populations of two species – the Common Tern Sterna hirundo and the Red-necked Grebe Podiceps grisegena, constituted ca. 10% of the national population, whereas in 8 other species the shares made up 5–10% of the national population. Among species with a declining trend two groups can be distinguished. The drop in the number of species associated with reedbeds, like Eurasian Bittern Botaurus stellaris, Marsh Harrier Circus aeruginosus, Eurasian Coot Fulica atra and Little Crake Zapornia parva, probably results mainly from the increasing pressure of mammalian predators – American Mink Mustela vison, Raccoon Dog Nyctereutes procyonoides, Eurasian Red Fox Vulpes vulpes, Eurasian Otter Lutra lutra, and recently also Common Raccoon Procyon lotor, but also from the degradation of some reedbeds. The second group with a declining trend includes birds associated with wetlands, such as the Corncrake Crex crex, Meadow Pipit Anthus pratensis, Thrush Nightingale Luscinia luscinia, Common Rosefinch Carpodacus erythrinus, whose habitats have been dried out. The overall outcome is, however, positive, as the numbers of species with increasing trends exceed the ones with a declining trend. Furthermore, some species with declining trends in Poland, still have strong and stable populations in the Barycz Valley (Common Tern, Red-necked Grebe).

Słowa kluczowe

PL

ptaki wodne; ptaki; gatunki zwierzat; gniazda ptasie; liczebnosc; populacje; wystepowanie; dolina Baryczy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Ornis Polonica
• Rocznik: 2021
• Tom: 62
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.259-292,tab.,wykr.,fot.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lenkiewicz W.

• Szpitalna 3/14, 53-511 Wrocław; [e-mail]

autor

Orlowska B.

• Stacja Ornitologiczna UWr, Ruda Milicka 12, 56-300 Milicz; [e-mail]

autor

Stawarczyk T.

• Muzeum Przyrodnicze UWr, Sienkiewicza 21, 50-335 Wrocław; [e-mail]

autor

Neubauer G.

• Pracownia Biologii Lasu UWr, Sienkiewicza 21, 50-335 Wrocław; [e-mail]

autor

Smyk B.

• Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Odrowąża 24, 05-270 Marki; [e-mail]