PL
W latach 1999-2001 przeprowadzono doświadczenie polowe określające następczy wpływ zróżnicowanych morfologicznie odmian bobiku (tradycyjna - Sonet i samokończąca - Optimal) oraz uprawy wsiewek (rzodkiew oleista) na plonowanie pszenicy ozimej odmiany Rysa. Drugim czynnikiem badawczym był termin siewu pszenicy (optymalny i opóźniony o 3 tygodnie), a trzecim nawożenie azotem (0 i 50 kg N⋅ha⁻¹). Średnia ilość azotu w przyoranej słomie tradycyjnej odmiany bobiku wynosiła 74,2 kg N⋅ha⁻¹, a samokończącej 78,2 kg N⋅ha⁻¹, natomiast ilość azotu zgromadzonego w biomasie wsiewki rzodkwi oleistej wahała się w granicach 48,3–58,5 kg N⋅ha⁻¹. Pogłówne nawożenie azotem spowodowało zwiększenie plonu ziarna o 13,8%. Najwyższy plon uzyskano po bobiku tradycyjnym z wsiewką rzodkwi oleistej oraz nawożeniem pogłównym – 7,97 t⋅ha⁻¹. Opoźniony termin siewu oraz pogłówne nawożenie azotem istotnie zwiększyło zawartość białka ogólnego w ziarnie pszenicy. Optymalny termin siewu pszenicy ozimej oraz pogłówne nawożenie azotem sprzyjały wykształceniu większej liczby kłosów na m².
EN
Field experiments were carried out in 1999–2001 to determine the forecrop effects of different field bean types with catch crop (fodder radish) on winter wheat (cv. Rysa) yields. The second factor was the term of sowing (recommended sowing date and 3 weeks later), and the third - nitrogen fertilization (0, 50 kg N⋅ha⁻¹). Average amount of total nitrogen in the ploughed straw for indeterminate type of field bean was 74.2 kg N⋅ha⁻¹ and for determinate type reached 78.2 kg N⋅ha⁻¹, whereas the amount of total nitrogen in fodder radish biomass ranged from 48.3 to 58.5 kg N⋅ha⁻¹. Top dressing fertilization with nitrogen increased the grain yield by about 13.8%. The highest yield of winter wheat was obtained after indeterminate cultivar of field bean with fodder radish companion crop, and top dressing N-fertilization – 7.97 t⋅ha⁻¹. Later sowing resulted in reduction of winter wheat grain yield and significant increase of total protein content. Recommended term of sowing and top dressing N-fertilization enabled to increase the number of ears per m².