Dynamika liczebności populacji lisa na terenie Puszczy Białowieskiej w latach 1981-2016

• Autorzy: Gryz J. , Krauze-Gryz D.

Warianty tytułu

EN

Dynamics of red fox population in Bialowieza Primeval Forest in the years 1981-2016

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Abundance of red fox (Vulpes vulpes) populations in Poland and Europe have increased in the past decades, especially in the areas of high anthropogenic transformation. The aim of this study was to assess the current density of red fox in natural forests and to analyse changes in its abundance since 1981. The fieldwork was carried out in Polish part of the Bialowieża Primeval Forest (BPF), including Białowieża, Browsk and Hajnówka forest districts as well as Białowieża National Park. A standard method of snow tracking along transect routes (15 to 94 km long in the subsequent winters, altogether 199 km) was used. Taking a density of snow tracks per 1 km of a transect route per 24 h and the length of daily movements of red foxes (13,8 km) we calculated the population density. Results were compared with historical data derived with the same method. Mean number of tracks of red fox in the years 2011−2016 equaled 6.1/km/24h (SD=3.9). Density of fox population was 0.69 individuals/km², which results in the abundance of the population in the whole area of BPF of 414 individuals in winter time, while of approximately 869 individuals in spring. Comparison of current data with the results from last three decades showed an increasing trend in the population of the analysed species. Nevertheless, in comparison to central or western Poland the density of the red fox in the BPF is still relatively low. Possible factors that suppress this population are parasites, infections (mange, rabies) and large carnivores.

Słowa kluczowe

PL

lowiectwo; zwierzeta lowne; lisy; Puszcza Bialowieska; lis pospolity; Vulpes vulpes; populacje zwierzat; dynamika populacji; liczebnosc populacji; dynamika liczebnosci; Nadlesnictwo Bialowieza; Nadlesnictwo Browsk; Nadlesnictwo Hajnowka; Bialowieski Park Narodowy; lata 1981-2016

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 04
• Opis fizyczny: s.328-333,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gryz J.

• Zakład Ekologii Lasu, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Krauze-Gryz D.

• Samodzielny Zakład Zoologii Leśnej i Łowiectwa, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Bartoń K., Zalewski A. 2007. Winter severity limits red fox populations in Euroasia. Global Ecology and Biogeography 16: 281-289.
• Bombik E., Wysokińska A., Górski K., Kondracki S., Paprocka A., Jakubczak P. 2014. The dynamics of fox (Vulpes vulpes L.) populations in selected hunting regions of central Poland in relations to effectiveness of rabies vaccination. Veterinarija ir Zootechnika 68: 9-15.
• Budny M., Panek M., Bresiński W., Kamieniarz R., Kolonoś B., Mąka H. 2010. Sytuacja zwierząt łownych w Polsce w latach 2009-2010. Biuletyn Stacji Badawczej w Czempiniu Nr 7.
• Bunevič A. N. 1983. Ekologija i trofičeskie svjazi chiščnikov Belovežskoj Pušči (lisica, volk, enotovidnaja sobaka). Niepublikowany raport. Gosudarstvennoe zapovedno-ochotničie chozjaistvo Belovežskaja Pušča. Kamenjuki.
• Fairley J. S. 1970. The food, reproduction, form, growth and development of the red fox Vulpes vulpes (L.) in north-east Ireland. Proceedings of the Royal Irish Academy 69: 103-138.
• Gołdyn B., Hromada M., Surmacki A., Tryjanowski P. 2003. Habitat use and diet of the red fox Vulpes vulpes in an agricultural landscape in Poland. Zeitschrift Fur Jagdwissenschaft 49: 191-200.
• Goszczyński J. 1989. Spatial distribution of red foxes Vulpes vulpes in winter. Acta Theriologica 34: 141-154.
• Goszczyński J. 1995. Lis. Oficyna Wydawnicza Oikos, Warszawa.
• Goszczyński J., Misiorowska M., Juszko S. 2008. Changes in the density and spatial distribution of red fox dens and cub numbers in central Poland following rabies vaccination. Acta Theriologica 53: 121-127.
• Gryz J., Gutowski J., Bystrowski C., Rachwald A., Sućko K. 2016. Dynamika wybranych gatunków zoocenozy na podstawie długoletnich obserwacji prowadzonych w Puszczy Białowieskiej. Dokumentacja naukowa. Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary.
• Informacja Powiatowego Lekarza Weterynarii o funkcjonowaniu PIW w Hajnówce w okresie 1 I - 30 IX 2009 roku. 2009. Państwowy Inspektorat Weterynarii w Hajnówce.
• Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. 1993. Predation on rodents in Białowieża Forest, Poland. Ecography 16: 47-64.
• Jędrzejewska B., Jędrzejewski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Keuling O., Greiser G., Grauer A., Strauß E., Bartel-Steinbach M., Klein R., Wenzelides L., Winter A. 2011. The German wildlife information system (WILD): population densities and den use of red foxes (Vulpes vulpes) and badgers (Meles meles) during 2003-2007 in Germany. Acta Theriologica 57: 95-105.
• Kołodziej-Sobocińska M., Zalewski A., Kowalczyk R. 2013. Sacroptic mange vulnerability in carnivores of the Bialowieza Primeval Forest, Poland: underlying determinant factors. Ecological Research 29: 237-244.
• Kossak S. 2006. Monitoring i ocena zmian liczebności ssaków łownych i chronionych jako podstawa planowania gospodarki łowieckiej i strategii ochrony bioróżnorodności Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”. Dokumentacja naukowa. Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary.
• Krauze-Gryz D., Gryz J. 2014. Free-ranging domestic dogs (Canis familiaris) in Central Poland: density, penetration range and diet composition. Polish Journal of Ecology 62: 183-193.
• Krauze-Gryz D., Gryz J. B., Goszczyński J., Chylarecki P., Żmihorski M. 2012. The good, the bad and the ugly: Space use and intraguild interactions among three opportunistic predators-cat (Felis catus), dog (Canis lupus familiaris), and red fox (Vulpes vulpes) – under human pressure. Canadian Journal of Zoology 90: 1402-1413.
• Kurki S., Nikula A., Helle P., Linden H. 1998. Abundance of red fox and pine marten in relation to the composition of boreal forest landscapes. Journal of Animal Ecology 67: 874-886.
• Lloyd H. G. 1980. The Red Fox. B.T. Batsford LTD, London.
• Panek M., Bresiński W. 2002. Red fox Vulpes vulpes density and habitat use in rural area of western Poland in the end of 1990s, compared with the turn of 1970s. Acta Theriologica 47: 433-442.
• Post E., Forchhammer M. C., Bret-Harte M. S., Callaghan T. V., Christensen T. R., Elberling B., Fox A. D., Gilg O., Hik D. S., Hoye T. T., Ims R. A., Jeppesen E., Klein D. R. , Madsen J., McGuire A. D., Rysgaard S., Schindler D. E., Stirling I., Tamstorf P., Tyler N. J. C., van der Wal R., Welker J., Wookey P. A., Schmidt N. M., Aastrup P. 2009. Ecological dynamics across the arctic associated with recent climate change. Science 325: 1355-1358.
• Priklonskij S. G. 1965. Peresčetnyje koefificienty dlja obrabotki dannych zimnego maršrutnogo učeta promyslowych zverej sladem. Bjull. Mosk. O Ispyt. Prir. Otd. Biol. 70: 5-12.
• Rozporządzenie nr 1/2016 Powiatowego Lekarza Weterynarii w Hajnówce w sprawie zwalczania wścieklizny zwierząt na terenie Gminy Białowieża. 2016. Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, poz. 1990.
• Scott D. M., Berg M. J., Tolhurst B. A., Chauvenet A. L. M., Smith G. C., Neaves K., Lochhead J., Baker P. J. 2014. Changes in the distribution of red foxes (Vulpes vulpes) in urban areas in Great Britain: findings and limitations of a media-driven nationwide survey. PLoS ONE 9: e99059. DOI: 10.1371/journal.pone.0099059.
• Skiendziul Ł. 2008. Zagęszczenie i rozmieszczenie lisa Vulpes vulpes w wybranych fragmentach Puszczy Białowieskiej. Praca inżynierska. Wydział Leśny SGGW, Warszawa.
• Smreczak M. 2003. Wścieklizna zwierząt w Polsce w latach 1983-2000. Medycyna Weterynaryjna 59: 474-477.
• Soulsbury C. D., Baker P. J., Iossa G., Harris S. 2010. Red Fox (Vulpes vulpes). W: Gehrt S. D., Riley S. P. D., Cypher B. L. [red.]. Urban Carnivores – ecology, conflict and conservation. The John Hopkins University Press, Baltimore. 63-78.