Zagrożenia związane z występowaniem dioksyn i polichlorowanych bifenyli w ziarnach i produktach zbożowych

• Autorzy: Rozewicz M.

Warianty tytułu

EN

Problems of dioxin and polychlorinated biphenyls in grains and cereal products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dioksyny oraz polichlorowane bifenyle stanowią grupę związków o toksycznym działaniu na organizm zarówno ludzi, jak i zwierząt. Z racji ich znacznej trwałości mogą one kumulować się w środowisku oraz w kolejnych ogniwach łańcucha pokarmowego. W celu prewencji zdrowia publicznego konieczne jest wykorzystanie środków obniżających emisję tych związków do środowiska naturalnego, prowadzenie kontroli laboratoryjnej pod kątem występowania tych substancji w żywności oraz wprowadzenie regulacji prawnych w zakresie norm bezpieczeństwa ich zawartości w produktach żywnościowych oraz paszach dla zwierząt. Dotyczy to również ziarna zbóż i jego przetworów. W artykule przedstawiono problematykę omawianych związków, ich szkodliwość, uregulowania prawne oraz zawartość w ziarnach i produktach zbożowych.

EN

Dioxins and polychlorinated biphenyls are a group of compounds with toxic effects on the body of both humans and animals. Due to their high durability, they can accumulate in the environment and in the subsequent links of the food chain. In order to prevent public health, it is necessary to use means to reduce the emission of these compounds to the natural environment, conducting laboratory control for the presence of these substances in food and introducing legal regulations in the field of safety standards for their content in food and animal feed. This also applies to grains and cereals. The article presents the problem of these compounds to their harmfulness, legal regulations and content in grains and cereal products.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Przegląd Zbożowo-Młynarski
• Rocznik: 2018
• Tom: 62
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.30-33,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rozewicz M.

• Zakład Uprawy Roślin Zbożowych, Instytut Uprawy, Nawożenia i Glebonawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Puławy

Bibliografia

• [1] Ahlborg U.G., A. Brouwer, M.A. Fingerhut, J.L. Jacobson, S.W. Jacobson, S.W. Kennedy, A.A.F. Kettrup, J.H. Koeman, H. Poiger, C. Rappe, S.h. Safe, R.F. Seegal, J. Tuomisto, M. van den Berg. 1992. Impact of polychlorinated dibenzo-p-dioxins, dibenzofurans and biphenyls on human and environmental health, with special emphasis on application of the toxic equivalency factor concept. Europ. J. Pharmcol.: Environ. Toxicol. Pharmcol. no 228, p. 179-199.
• [2] Beard A.P., P.M. Bartlewski, R.K. Chandolia, A. Honaramooz, N.C Rawlings. 1999. Reproductive and endocrine function in rams exposed to the organochlorine pesticides lindane and pentachlorophenol from conception. J. Reprod. Fertil., no 115, p. 303-314.
• [3] Biernacki B., K. Bulenger, A. Woźniak, B. Gawlik, D. Krasucka. 2015. Czynniki antropogeniczne a układ endokrynny. Życie Weterynaryjne, no 90(11), p. 720-724.
• [4] Birnbaum L. S. 1994. The mechanism of dioxin toxicity: relationship to risk assessment. Environ. Health Perspect, no, 102 (Suppl 9), p. 157-167.
• [5] Beard E., R. Pietrzak-Fiecko, S.S. Smoczyński. 2012. Polichlorowane bifenyle we frakcjach ziaren pszenicy różnych odmian oraz w wybranym pieczywie. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 63(1): 31 - 36
• [6] Colborn T, F.S. vom Saal, A.M. Soto. 1993. Developmental effects of endocrine-disrupting chemicals in wildlife and humans. Environ. Health Perspect, no 101, p. 378-384.
• [7] Dudzińska M.R., Z. Kozak. 2001. Polichlorowane dibenzo (p) dioksyny i dibenzofurany - właściwości i oddziaływanie na środowisko. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin.
• [8] Makles Z., A. Świątkowski, S. Grybowska. 2001. Niebezpieczne dioksyny. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, p. 39-41.
• [9] Piskorska-Pliszczyńska J. 1999. Dioksyny i związane z nimi zagrożenia zdrowia. Med. Weter, no 55, p. 491-496.
• [10] Piskorska-Pliszczyńska J. 2011. Dioksyny powracający problem. Pasze Przemysłowe, no 1, p. 19-26.
• [11] Piskorska-Pliszczyńska J., M. Warenik-Bany. 2013. Strategia Unii Europejskiej w zakresie rozwiązywania problemu dioksyn w żywności. Med. Weter., no 69 (2), p. 85-90.
• [12] Roszko M„ K. Szymczyk. 2010. Oznaczanie wskaźnikowych i dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli w ziarnie wybranych zbóż i produktach zbożowych. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 61(4): 355-360.
• [13] Roszko M., R. Jędrzejczak, K. Szymczyk. 2014. Polychlorinated biphenyls (PCBs), polychlorinated diphenyl ethers (PBDEs) and organochlorine pesticides in selected cereals available on the Polish retail market. Science of the Total Environment, 466, 136-151.
• [14] Rozporządzenie Komisji (UE) NR 1259/2011 z dnia 2 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn w środkach spożywczych.
• [15] Rozporządzenie Komisji (UE) NR 252/2012 z dnia 21 marca 2012 r. ustanawiające metody pobierania i analizy próbek do celów urzędowej kontroli poziomów dioksyn, dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli i niedioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli w niektórych środkach spożywczych oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1883/2006.
• [16] Rozporządzenie Komisji (UE) NR 277/2012 z dnia 28 marca 2012 r. zmieniające załączniki I i II dyrektywy 2002/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do maksymalnych poziomów i progów podejmowania działań w przypadku dioksyn i polichlorowanych bifenyli.
• [17] Schecter A., L Birnbaum, J.J. Ryan, J.D. Constable. 2006. Dioxins: An overview. Environ. Res., no 101, p. 419-428.
• [18] Sokołowski M. 1994. Dioksyny ocena zagrożeń środowiska naturalnego oraz metody ich wykrywania. Biblioteka monitoringu środowiska, Warszawa.
• [19] Struciński R, J.K. Ludwicki, K. Góralczyk, K. Czaja. 2000. Wybrane aspekty działania ksenoestrogenów z grupy persystentnych związków chloroorganicznych. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny. 51, 211-228.
• [20] Struciński P., J. Piskorska-Pliszczyńska, K. Góralczyk, M. Warenik-Bany, S. Maszewski, K. Czaja, J.K. Ludwicki. 2011. Dioksyny a bezpieczeństwo żywności. Roczn. PZH, vol. 62, no 1, p. 3-17.
• [21] Tlustos C. 2009. The dioxin contamination incident in Ireland 2008. Organohalogen Compounds, no 71, p. 1155-1159.
• [22] Van der Bergh M., L.S Birnbaum, M. Denison, M. De Vito, W. Farland, M. Feeley, H. Fiedler, H. Hakansson, A. Hanberg, L. Haws, M. Rose, S. Safe, D. Schrenk, C. Tohyama, A. Tritscher, J. Tuomisto, M. Tysklind, N. Walker, R.E. Peterson. 2006. The 2005 World Health Organization reevaluation of human and mammalian toxic equivalency factors for dioxins and dioxin-like compounds. Toxicol.Sci., no 93, p. 223-241.
• [23] Weisglas-Kuperus N. 1998. Neurodevelopmental, immunological and endocrinological indices of prenatal human exposure to PCBs and dioxins. Chemosphere, no 37, p. 1845-1853.
• [24] Wyżykowska B., J. Falandysz, J. Hanari, N. Yamashita. 2006. Dioksyny w glebach rolniczych w Polsce. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 57(4): 361-370.