Importance of diet in reducing cancer incidence in Poland: a review

• Autorzy: Zych M. , Stec K. , Bablewska A. , Pilis K.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Cancer is one of the leading causes of death in most countries in the world. In Poland, after cardiovascular disease, cancer is the leading cause of death, and the number of malignant tumors has more than doubled in the last three decades. Increased cancer mortality in the immediate future is expected to be mainly associated with lung cancer caused by smoking (both sexes), colorectal cancer (both sexes), breast cancer in women, and prostate cancer in men. It is estimated that 20 to 30% of all malignant tumors are diet-dependent, in which cases the cancer-inducing factors are the nutritional components of the food and the ‘hygiene’ of eating. Research by the Institute of Food and Nutrition in Warsaw indicates that an important factor in the prevention of cancer is also the individual’s state of awareness concerning diet. It is emphasized that running nutritional education programs, especially for children and adolescents, may help to limit the occurrence of diet-dependent cancers in Poland over the next few decades. The aim of this review is to assist the promulgation of knowledge about the importance of a high-quality diet in the prevention of cancer. The need for such knowledge is indicated by the upward trend in the incidence of these types of disease in Poland.

PL

Choroby nowotworowe stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów w różnych krajach świata. W Polsce nowotwory obok chorób układu krążenia są jedną z przyczyn największej ilości zgonów, a liczba zachorowań na złośliwe rodzaje tych schorzeń wzrosła ponad dwukrotnie w ciągu ostatnich trzech dekad. Umieralność z powodu prognozowania dotyczące dalszego wzrostu ilości tych zachorowań, związane są głównie z paleniem tytoniu i dotyczą nowotworów jelita grubego u obu płci oraz nowotworów płuca oraz piersi u kobiet, jak również prostaty w populacji mężczyzn. Uznaje się, że około 20 – 30% wszystkich nowotworów złośliwych stanowią nowotwory dietozależne, w których czynnikiem indukującym raka są składniki żywieniowe oraz higiena odżywiania. Badania Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie wskazują, że ważnym czynnikiem profilaktyki zachorowalność na nowotwory złośliwe jest również stan świadomości związanej ze stosowaną dietą. Podkreśla się również, że prowadzenie edukacji żywieniowej już u dzieci i młodzieży może ograniczać występowanie nowotworów dietozależnych w Polsce. Celem niniejszego artykułu jest popularyzacja wiedzy na temat jakości diety stosowanej w profilaktyce chorób nowotworowych, z uwagi na niekorzystną tendencję wzrostową zachorowalności na te rodzaje schorzeń w Polsce.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2019
• Tom: 70
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.337-345,ref.

Twórcy

autor

Zych M.

• Institute of Physical Education, Tourism and Physiotherapy, Jan Dlugosz University in Czestochowa, ul.Armii Krajowej 13/15, 42-200 Czestochowa, Poland

autor

Stec K.

• Institute of Physical Education, Tourism and Physiotherapy, Jan Dlugosz University in Czestochowa, ul.Armii Krajowej 13/15, 42-200 Czestochowa, Poland

autor

Bablewska A.

• Department of Biochemistry, Biotechnology and Ecotoxicology, Jan Dlugosz University in Czestochowa, Czestochowa, Poland

autor

Pilis K.

• Institute of Physical Education, Tourism and Physiotherapy, Jan Dlugosz University in Czestochowa, ul.Armii Krajowej 13/15, 42-200 Czestochowa, Poland

Bibliografia

• 1. Allen N.E., Key T.J., Appleby P.N., Travis R.C., Roddam A.W., Tjonneland A., et al.: Animal foods, protein, calcium and prostate cancer risk: the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition. Br. J. Cancer, 2008;98(9):1574–1581.
• 2. Ames B.N.: Low micronutrient intake may accelerate the degenerative diseases of aging through allocation of scarce micronutrients by triage. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 2006; 103:17589–17594.
• 3. Andreasen M.F., Kroon P.A., Williamson G., Garcia-Conesa M-T.: Intestinal release and uptake of phenolic antioxidant diferulic acids. Free Rad. Biol. Med., 2001;31(3):304-314.
• 4. Augenlicht L.: Colon cancer prevention: Dietary modulation of cellular and molecular mechanisms. Nutrition, 1999;15:648-650.
• 5. Barone M., Tanzi S., Lofano K., Scavo M.P., Guido R., Demarinis L., Principi M.B., Bucci A., Di Leo A.: Estrogens, phytoestrogens and colorectal neoproliferative lesions. Genes Nutr., 2008;3:7-13.
• 6. Bast A., Haenen G.R.M.M.: The toxicity of antioxidants and their metabolites. Environ. Toxicol. Pharmacol., 2002;11:251-258.
• 7. Beliveau R., Gingras D.: Dieta w walce z chorobami. Delta, Warszawa 2011. (in Polish).
• 8. Bermudez-Soto M.J., Larrosa M., Garcia-Cantalejo J.M., Espin J.C., Tomas-Barberan F.A., Garcia-Conesa M.T.: Up-regulation of tumor suppressor carcinoembryonic antigen-related cell adhesion molecule 1 in human colon cancer Caco-2 cells following repetitive exposure to dietary levels of a polyphenol-rich chokeberry juice. J. Nutr. Biochem., 2007; 18:259-271.
• 9. Bingham S.A.: Mechanisms and experimental and epidemiological evidence relating dietary fiber (non-starch polysaccharides) and starch to protection against large bowel cancer. P. Nutr. Soc. 1990;49:153-171.
• 10. Chung F.L., Conaway C.C., Rao C.V., Reddy B.S.: Chemoprevention of colonic aberrant crypt foci in Fischer rats by sulforaphane and phenethyl isothiocyanate. Carcinogenesis, 2000;21:2287-2291.
• 11. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Zywienie zdrowego i chorego czlowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012, 478-483. (in Polish).
• 12. D’Elia L., Galletti F., Strazzullo P.: Dietary salt intake and risk of gastric cancer. Cancer Treat Res., 2014;159:83-95.
• 13. DeVita V.T. Jr.M.D., Lawrence T.S., Rosenberg S.A.: Cancer: Principles & Practice of Oncology. Primer of the Molecular Biology of Cancer. Wolters Kluwer. Philadelphia 2015.
• 14. Didkowska J., Wojciechowska U., Zatoński W.: Prognozy zachorowalności i śmiertelności na nowotwory złośliwe w Polsce do 2025 roku, Krajowy Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej – Curie. Warszawa, 2009). (in Polish).
• 15. Didkowska J., Wojciechowska U., Olasek P.: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2015 roku. Krajowy Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Sklodowskiej – Curie. Warszawa, 2017. (in Polish).
• 16. Dumitrescu R.G., Cotarla I.: Understanding breast cancer risk – where do we stand in 2005? J Cell. Mol. Med, 2005;9:208-221.
• 17. Eunyoung Ch., Chen W.Y., Hunter D.J.: Red Meat Intake and Risk of Breast Cancer Among Premenopausal Women. Arch. Intern. Med., 2006;166:2253-2259.
• 18. Europejski Raport Zdrowia: Europejski Raport Zdrowia. Droga do osilagniecia dobrostanu. Swiatowa Organizacja Zdrowia 2013,6-7. (in Polish).
• 19. Fenech M., Baghurst P., Luderer W., Turner J., Record S., Ceppi M., Bonass S.: Low intake of calcium, folate, nicotinic acid, vitamin E, retinol, beta-carotene and high intake of pantothenic acid, biotin and riboflavin are significantly associated with increased genome instability – results from a dietary intake and micronucleus index survey in South Australia. Carcinogenesis, 2005;26:991–999.
• 20. Feng R., Ni H.M., Wang S.Y., Tourkova I.L., Shurin M.R., Harada H., Yin X.M.: Cyanidin-3-rutinoside, a natural polyphenol antioxidant, selectively kills leukemic cells by induction of oxidative stress. J. Biol. Chem., 2007;282:13468-13476.
• 21. Ferlay J., Soerjomataram I., Dikshit R., Eser S., Mathers C., Rebelo M., Parkin D.M., Forman D., Bray F.: Cancer incidence and mortality worldwide: Sources, methods and major patterns in GLOBOCAN 2012. 2014;136(5):989-124.
• 22. Ferrucci L.M., Cross A.J., Graubard B.I., Brinton L.A., McCarty C.A. i wsp.: Intake of meat, meat mutagens, and iron and the risk of breast cancer in the Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial. Brit. J. Cancer, 2009;101:178-184.
• 23. Fotiadis C.I., Stoidis C.N., Spyropoulos B.G., Zografos E.D.: Role of probiotics, prebiotics and synbiotics in chemoprevention for colorectal cancer. World J. Gastroenterol., 2008;14:6453-6457.
• 24. Goncalves P., Marteal F. Butyrate and colorectal cancer: the role of butyrate transport. Curr. Drug Metab. 2013;14:994-1008.
• 25. Gonzalez C.A., Riboli E., Diet and cancer prevention: Contributions from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) study, Eur. J. Cancer, 2010; 46(14):2555–2562.
• 26. Hakama M.: Chemoprevention of cancer. Acta Oncol, 1998;37:227-230.
• 27. Hamra G.B., Laden F., Cohen A.J., Raaschou-Nielsen O., Brauer M., Loomis D.: Lung Cancer and Exposure to Nitrogen Dioxide and Traffic: A Systematic Review and Meta-Analysis. Environ Health Perspect, 2015;123(11):1107-12.
• 28. Hawk E.T., Limburg P.J., Viner J.L.: Epidemiology and prevention of colorectal cancer. Surg. Clin. North. Am. 2002;82:905-941.
• 29. Hawrysz I., Krisińska B., Słowińska M. A., Wądołowska L., Czerwińska A., Biernacki M.: Jakość diety a ryzyko raka piersi lub płuc: badania kliniczno-kontrolne osób dorosłych z regionu Warmii i Mazur. Pobl Hig Epidemiol. 2015; 96(4): 753-756.
• 30. Hosseini M., Naghan P. A., Jafari A.M., Yousefifard M., Taslimi S., Khodadad K., Mohammadi F., Sadr M., Rezaei M., Mortaz E., Masjedi M. R.: Nutrition and lung cancer: a case control study in Iran. BMC Cancer, 2014;14:860.
• 31. Hulka B.S., Moorman P.G.: Breast cancer: hormones and other risk factors. Maturitas, 2001;38:103-116.
• 32. Jacobs E.T., Haussler M.R., Martinez M.E.: Vitamin D activity and colorectal neoplasia: a pathway approach to epidemiologic studies. Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev., 2005; 14:2061-2063.
• 33. Jarosz M.: Co uratowalo setki tysiecy osob w Polsce przed zachorowaniem na raka w latach 1990 – 2013. II Narodowy Kongres Zywieniowy. Zywnosc, Zywienie w prewencji i leczeniu – postepy 2016. Instytut Zywnosci i Zywienia im. Prof. dra med. Aleksandra Szczygla, Warszawa 2017,9-10. (in Polish).
• 34. Jarosz M., Sajor I.: Prewencja w nowotworach zlosliwych [w:] Jarosz M. red.: Praktyczny Podrecznik Dietetyki. Wydawnictwo Instytutu Zywnosci i Zywienia, Warszawa 2010,399-413. (in Polish).
• 35. Jarosz M., Sajor I.: Zywienie a choroba nowotworowa. Poradnik dla pacjentow i ich rodzin. PRIMOPRO, Warszawa 2013. (in Polish).
• 36. Jassem J., Krzakowski M.: Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy. Wydawnictwo Via Medica, Gdansk 2014. (in Polish).
• 37. Kaledkiewicz E., Lange E.: Znaczenie wybranych związków pochodzenia roślinnego w diecie zapobiegajacej chorobom nowotworowym. Postepy Fizjoterapii, 2013,1:42-47. (in Polish).
• 38. Kaput J., Rodriguez R.L.: Nutritional genomics: the next frontier in the postgenomic era. Physiol. Genomics, 2004;16:166–177.
• 39. Khan N., Afaq F., Mukhtar H., Lifestyle as risk factor for cancer: Evidence from human studies. Cancer Lett. 2010; 293(2):133–143.
• 40. Koutsokera, A., Kiagia, M., Saif, M.W., Souliotis, K., Syrigos, K.N.: Nutrition habits, physical activity, and lung cancer: an authoritative review. Clinical Lung Cancer. 2013;14(4): 342 – 350.
• 41. Kruk J.: Jedzenie owocow i warzyw a ryzyko raka piersi. Wspolczesna Onkologia, 2006; 10(5):224–230. (in Polish).
• 42. Kunnumakkara A.B., Guha S.M.D., Aggarwal B.B.: Curcumin and colorectal cancer: add spice to your life. Curr. Colorectal Cancer Rep., 2009;5:5-14.
• 43. Kushi L.H., Byers T., Doyle C., Bandera E.V., McCullough M., Gansler T., Andrews K.S., Thun M.J.: Wytyczne American Cancer Society dotyczące Żywienia i aktywności fizycznej w zapobieganiu nowotworom złośliwym: zmniejszanie ryzyka nowotworów przez wybór prawidłowych nawyków Żywieniowych i wysiłek fizyczny, CA Cancer J. Clin. 2006;56:254–281. (in Polish).
• 44. Mitek M., Anyżewska A., Wawrzyniak A. Estimated dietary intakes of nitrates in vegetarians compared to a traditional diet in Poland and acceptable daily intakes: is there a risk? Rocz. Panstw. Zakl. Hig, 2013;64(2):105-109 (in Polish).
• 45. Moorthy B., Chu C., Carlin D.J.: Polycyclic aromatic hydrocarbons: from metabolism to lung cancer. Toxicol Sci., 2015;145(1):5-15.
• 46. Nguyen M.L., Schwatz S.J.: Lycopene: chemical and biological properties. Food Technol., 1999;53:38-45.
• 47. Park M.K., Li W.Q., Qureshi A.A., Cho E.: Fat Intake and Risk of Skin Cancer in U.S. Adults. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev., 2018;27(7):776-782.
• 48. Peters U., McGlynn K.A., Chatterjee N., Gunter E., Garcia-Closas M., Rothman N., Sinha R.: Vitamin D, calcium, and vitamin D receptor polymorphism in colorectal adenomas. Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev., 2001;10:1267-1274.
• 49. Pieszka M., Pietras M.: Nowe kierunki w badaniach żywnościowych – nutrigenomika. Rocz. Nauk. Zoot., 2010;37(2):83–103. (in Polish).
• 50. Pilis W., Stec K., Zych M., Pilis A. Health benefits and risk associated with adopting a vegetarian diet. Rocz Panstw Zakl Hig 2014;65(1):9-14.
• 51. Platz E.A., Giovannucci E.: Vitamin D and calcium in colorectal and prostate cancers. [w:] Heber D., Blackburn G.L., Go V.L.W. (red.) Nutritional Oncology. Academic Press, San Diego, 1999;223-252.
• 52. Pouchieu C., Galan P., Ducros V., Latino-Martel P., Hercberg S., Touvier M.: Plasma carotenoids and retinol and overall and breast cancer risk: a nested case-control study. Nutr. Cancer, 2014;66(6):980-8.
• 53. Pudlo H., Respondek M., Szefczyk-Polowczyk L., Wengel-Wozny K.: The impact of diet on the occurrence of tumor diseases. Journal of Education, Health and Sport, 2015;5(9):549-558.
• 54. Raport, Rak pluca standardy diagnostyki i leczenia w Polsce, Fundacja Wygrajmy Zdrowie, Warszawa, 2015. (in Polish).
• 55. Report World Cancer Research Fund and American Institute for Cancer Research: World Cancer Research. Fund Global Network. Washington 2007.
• 56. Robles-Almazan M., Pulido-Moran M., Moreno-Fernandez J., Ramirez-Tortosa C., Rodriguez-Garcia C., Quiles J.L.: Ramirez-Tortosa M.: Hydroxytyrosol: Bioavailability, toxicity, and clinical applications. Food Res. Int., 2018;105:654-667.
• 57. Schatzkin A. Going against the grain? Current status of the dietary fiber-colorectal cancer hypothesis. Biofactor, 2000;12:305-311.
• 58. Singletary K.W., Jung K.J., Giusti M.: Anthocyanin-rich grape extract blocks breast cell DNA damage. J. Med. Food, 2007;10:244-251.
• 59. Sisto M., Lisi S., D’Amore M., De Lucro R., Carati D., Castellana D., La Pesa V., Zuccarello V., Lofrumento D.D.: Saponins from Tribulus terrestris L. protect human keratinocytes from UVB-induced damage. J. Photochem. Photobiol. B., 2012;117:193-201.
• 60. Song Y., Liu M., Yang F.G., Cui L.H., Lu X.Y., Chen C.: Dietary fibre and the risk of colorectal cancer: a case-control study. Asian Pac. J. Cancer Prev., 2015;16(9):3747-3752.
• 61. Szlitkus P.: Epidemiology of lung cancer in Poland. Letters in Oncology Science 2018; 15(2):71-77.
• 62. Tantamango-Bartley Y., Jaceldo-Siegl K., Fan J., Fraser G.: Vegetarian diets and the incidence of cancer in a low-risk population. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev., 2013; 22(2):286-294.
• 63. Taylor E.F., Burley V.J., Greenwood D.C., Cade J.E.: Meat consumption and risk of breast cancer in the UK Women’s Cohort Study. Brit. J. Cancer, 2007;96:1139-1146.
• 64. Torre L.A., Bray F., Siegel R.L., Ferlay J., Lortet-Tieulent J., JemelA.: Global cancer statistics, 2012. CA Cancer J. Clin., 2015;65(2):87–108.
• 65. Trepel F.: Dietary fibre: more than a matter of dietetics. I. Compounds, properties, physiological effects. Wien Klin. Wochenschr, 2004;116:465-476.
• 66. Turati F., Carioli G., Bravi F., Ferraroni M., Serraino D., Montella M., Giacosa A., Toffolutti F., Negri E., Levi F., La Vecchia C.: Mediterranean Diet and Breast Cancer Risk. Nutrients, 2018;10(3).
• 67. Twardak I. M., Konikowska K., Krainska A., Lisowska A., KrzyZanowski D.: Rola diety w rozwoju raka prostaty. Piel. Zdr. Publ. 2015;5(4):417–425. (in Polish).
• 68. Valko M., Rhodes C.J., Moncol J., Izakovic M., Mazur M.: Free radicals, metals and antioxidants in oxidative stress-induced cancer. Chem. Biol. Interact, 2006;160(1):1-40.
• 69. Varela-Rey M., Woodhoo A., Matrinez-Chantar M.L., Mato J. M., Lu S.C.: Alcohol, DNA Methylation, and Cancer. Alcohol Res., 2013;35(1):25–35.
• 70. Wakai K., Date C., Fukui M., Tamakoshi K., Watanabe Y., Hayakawa N., Kojima M., Kawado M., Zuzuki K., Hashimoto S., Tokudome S., Ozasa K., Suzuki S., Toyoshima H., Ito Y., Tamakoshi A., JACC Study Group. Dietary fiber and risk of colorectal cancer in the Japan collaborative cohort study. Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev., 2007;16:668-675.
• 71. Wawrzyniak A., Marciniak A., Rajewska J.: Lycopene content of selected foods available on the polish market and estimation of its intake. Pol. J. Food Nutr. Sci. 2005;14,195–200.
• 72. Willett W.C.: Diet and cancer. Oncologist, 2000;5:393-404.
• 73. Xiao Q., Freedman N.D., Ren J., Hollenbeck A.R., Abnet C.C., Park Y.: Intakes of folate, methionine, vitamin B6, and vitamin B12 with risk of esophageal and gastric cancer in a large cohort study. Br. J. Cancer, 2014;110(5):1328-33.
• 74. Yager J.D., Davidson N.E.: Estrogen Carcinogenesis in Breast Cancer. N. Engl. J. Med., 2006;354:270-282.
• 75. Yen H., Li W.Q., Dhana A., Li T., Qureshi A., Cho E.: Red meat and processed meat intake and risk for cutaneous melanoma in white women and men: Two prospective cohort studies. J. Am. Acad. Dermatol., 2018;79(2):252-257.
• 76. Zhang Y., Vareed S.K., Nair M.G.: Human tumor cell growth inhibition by nontoxic anthocyanidins, the pigments in fruits and vegetables. Life Sci., 2005;76:1465-1472.
• 77. Zyski R., Wysocki P., Wyrwicz L.: Rak jelita grubego - społeczne znaczenie zmian w zakresie epidemiologii i możliwości leczenia w Polsce. Onkologia w Praktyce Klinicznej 2014;10 (4):212–223. (in Polish).
• 78. http://www.puo.pl/program-walki-z-rakiem/narodowy-program-zwalczania-chorob-nowotworowych/epidemiologia (Accessed 8.03.2019). (in Polish).

Identyfikatory

DOI

10.32394/rpzh.2019.0087