EN
Micromorphology and distribution of glandular and non-glandular trichomes on the above-ground organs of Inula helenium L. were investigated using light and scanning electron microscopy (SEM). Two types of biseriate glandular trichomes, i.e. sessile and stalk hairs, and non-glandular trichomes were recorded. Sessile glandular trichomes were found on all examined I. helenium organs (with their highest density on the abaxial surface of leaves and disk florets, and on stems), whereas stalk glandular trichomes were found on leaves and stems. Sessile trichomes were characterised by a slightly lower height (58–103 µm) and width (32–35 µm) than the stalk trichomes (62–111 µm x 31–36 µm). Glandular hairs were composed of 5–7 (sessile trichomes) or 6–9 (stalk trichomes) cell tiers. Apical trichome cell tiers exhibited features of secretory cells. Secretion was accumulated in subcuticular space, which expanded and ruptured at the top, and released its content. Histochemical assays showed the presence of lipids and polyphenols, whereas no starch was detected. Non-glandular trichomes were seen on involucral bracts, leaves and stems (more frequently on involucral bracts). Their structure comprised 2–9 cells; basal cells (1–6) were smaller and linearly arranged, while apical cells had a prozenchymatous shape. The apical cell was the longest and sharply pointed. Applied histochemical tests revealed orange-red (presence of lipids) and brow colour (presence of polyphenols) in the apical cells of the trichomes. This may suggest that beside their protective role, the trichomes may participate in secretion of secondary metabolites.
PL
Przy zastosowaniu mikroskopii świetlnej oraz skaningowej elektronowej (SEM) badano mikromorfologię oraz rozmieszczenie włosków gruczołowych i niegruczołowych na nadziemnych częściach roślin Inula helenium L. Zarejestrowano dwa typy dwurzędowych włosków gruczołowych: siedzące i trzonkowe oraz włoski okrywające. Siedzące włoski gruczołowe stwierdzono na wszystkich badanych organach I. helenium z największym zagęszczeniem na abaksjalnej powierzchni liści, kwiatów rurkowatych oraz łodygach, zaś włoski trzonkowe zlokalizowane były na liściach i łodygach. Włoski siedzące cechowały się nieco mniejszą wysokością (58–103 µm) i zbliżoną szerokością (32–35 µm) w porównaniu z włoskami trzonkowymi (62–111 µm x 31–36 µm). Włoski gruczołowe zbudowane były z 5–7 (włoski siedzące) lub 6–9 pięter komórek (włoski trzonkowe). Komórki apikalnych pięter włosków wykazywały cechy komórek wydzielniczych. Wydzielina gromadziła się w przestrzeni subkutykulanej, po czym kutykula pękała na szczycie uwalniając zawartość. Testy histochemiczne wykazały, że we włoskach gruczołowych występowały lipidy oraz polifenole. Nie stwierdzono natomiast skrobi. Włoski niegruczołowe obserwowano najczęściej na listkach okrywy koszyczka, rzadziej na liściach i łodygach. Strukturę tych włosków tworzyło od 2 do 9 komórek, przy czym komórki bazalne (1–6) były mniejsze, ułożone szeregowo, zaś komórki szczytowe cechowały się prozenchymatycznym kształtem. Komórka apikalna była najdłuższa i ostro zakończona. Przeprowadzone testy histochemiczne ujawniły pomarańczowo-czerwoną barwę (obecność lipidów) i brązową (obecność polifenoli) w szczytowych komórkach włosków. Może to sugerować, że włoski te oprócz roli ochronnej biorą również udział w wydzielaniu metabolitów wtórnych.