Zależność jakości ziemniaka od stosowania w uprawie nawozów i pestycydów

• Autorzy: Leszczynski W.

Warianty tytułu

EN

The influence of fertilizer and pesticide use on potato quality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stosowanie chemicznych środków produkcji w uprawie ziemniaka powoduje zmiany składu chemicznego i cech jakościowych plonu. Zmiany te powstają na skutek bezpośredniego oddziaływania łatwo dostępnych składników nawozów mineralnych oraz pestycydów na metabolizm rośliny ziemniaka. Ich przyczyną są również zmiany w przebiegu procesów glebowych wywołane obecnością w glebie składników nawozowych nie pobranych przez rośliny oraz pozostałości chemicz­nych środków ochrony roślin. Największe i to na ogół niekorzystne zmiany składu chemicznego bulw zie­mniaka wywołuje nawożenie azotem, zwłaszcza w wysokich dawkach. Nawożenie fosforem wykazuje raczej korzystne działanie na jakość plonu. Umiarkowane nawożenie potasem, zwłaszcza na glebach ubogich w ten pierwiastek, również wywiera korzystny wpływ na jakość ziemniaka. Jednakże stosowany w nadmier­nych ilościach może powodować niekorzystne zmiany składu chemicznego bulw. Dodatkowe na odpowiednim poziomie wapnowanie oraz nawożenie związkami magnezu i mikroelementami może mieć dodatni wpływ na jakość ziemniaka. Stosowanie pestycydów zapobiega stratom ilościowym i jakościowym powo­dowanym przez choroby, szkodniki i zachwaszczenie upraw. Jednakże substancje aktywne pestycydów ulegając w roślinie rozkładowi, powodują zaburzenia w jej procesach biochemicznych, czego skutkiem jest często obniżenie jakości plonu. Szereg pestycydów, zwłaszcza fitotoksycznych herbicydów powoduje niekorzystne zmiany jakości bulw ziemniaka i właściwości zawartej w nich skrobi. Intensyfikacja rolnictwa prowadząca do zwyżki plonu wymaga stosowania wysokich dawek nawozów mineralnych oraz częstego wykonywania zabiegów che­micznej ochrony roślin. Prowadzi to w znacznym stopniu do pogorszenia jakości ziemniaka, przy jednoczesnym wzroście całkowitych kosztów produkcji oraz do skażenia środowiska naturalnego.

EN

The use of chemicals in potato production results in changes in chemical composition and quality of potato tubers. The changes are due to the direct impact of easily available components of mineral fertilizers and pesticides on metabolic processes of potato plants. Besides, they are also caused by some pro­cesses in the soil resulting from the presence of fertilizer and chemical residues that were not taken by potato plants and remained in the soil. The greatest, generally unfavourable changes in chemical composition of potato tubers result from high nitrogen rates. The effect of phosphorus fertilizer on the yield quality is positive. Moderate potassium rates, especially on soils with low level of this element also showed favourable affect the potato yield. However, an overdosage can change chemical composition of potato tubers unfavourably. Lime and magnesium compounds can improve potato quality provided that the rates are at appropriate levels. Pesticides prevent potatoes from qualitative and quantitative losses resul­ting from diseases, pest and weed infestation. However, active substances present in pesticides cause disorders in biochemical processes during decomposition in a plant, consequently reducing the quality of the yield. A number of pesticides, especially phytotoxic herbicides can reduce the quality of potato tubers and pro­perties of starch present in the tubers. Intensified farming aimed at increased yields requires high fertilizer rates and frequent chemical treatments, which in turn reduce the quality of potato tubers, and at the same time increase the production costs and environmental pollution.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 489
• Opis fizyczny: s.47-64,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Leszczynski W.

Bibliografia

• Allaga J., Horvath S., Szuts G. 1999. Effect of large doses of nitrogen and potassium fertilizers on the crude protein content and amino acid composition of potato. Acta Agron. Hung. 47: 277-286.
• Allison M.F., Fowler J.H., Allen E.J. 2001. Responses of potato (Solanum tubero­sum) to potassium fertilizers. J. Agricult. Sci. Lond. 136: 407-426.
• Aplada-Sarlis P., Liapis K.S., Miliadis G.E. 1994. Contamination of potato tubers and carrots in Greece with lindane residues. Bull. Environ. Contam. Toxicol. 52: 135-140.
• Bartkowiak R, Gurgul E. (red.) 2001. Zarządzanie, a dywersyfikacja na obszarach wiejskich w aspekcie integracji z Unią Europejską. WNT Warszawa: 147 ss.
• Bucley D.C., Hill A.R.C., Sm™ V.L., Wilkins J.RG. 1994. Residues of tecnazene and its metabolites in potatoes in commercial stores. Crop Protect. 13(2): 87-92.
• Ceglarek F., Płaza A. 1999. Wartość konsumpcyjna ziemniaka jadalnego w zależno­ści od stosowanego nawożenia. Mat. konf. nauk „Ziemniak jadalny i dla przetwór­stwa spożywczego - czynniki agrotechniczne i przechowalnicze warunkujące jakość", Radzików 23-25 II 1999, IHAR Jadwisin: 117-119.
• Cepl J. 1994. Analyza vlivu draselneho a horecnateho hnojeni na vybrane ukazatele vynosu a kvality brambor. Rostl. Vyroba 40: 899-905.
• Chapman K. S. R., Sparrow L. A., Hardman R R., Wright D. N., Thorp J. R. A. 1992. Potassium nutrition of Kennebec and Russet Burbank potatoes in Tasmania: Effect of soil and fertilizer potassium on yield, petiole and tuber potassium concentrations, and tuber quality. Austr. J. Exp. Agric. 32: 521-527.
• Divis J., Kuncl L. 1993. Vliv hnojeni dusikem a draslikem na produkcni a jakosti ukazatele odruhy Krasa. Rostl. Vyroba 39: 1003-1010.
• Dvorak J., Remesova I. 1999. Citlivost odruh brambor na postemergentni osetreni metnbuzinem a bentazonem. Rostl. Vyroba 45: 477-486.
• Edwards R., Owen W.J. 1989. The comparative metabolism of the s-triazine herbicides Amine and Terbutryne in suspension cultures of potato and wheat. Pestic. Bio-chem. Physiol. 34: 246-254.
• Eppendorfer W.H., Eggum B.O. 1994. Dietary Fibre, Starch, Amino acids and Nutri­tive value of potatoes as affected by sulfur, nitrogen, phosphorus, potassium, calcium and water stress. Acta Agric. Scand., Sect. B, Soil and Plant Sci. 44: 107-115.
• Fidalgo F., Santos I., Salema R. 2000. Nutritional value of potato tubers from field grown plants treated with deltamethrin. Potato Res. 43: 43-48.
• Fischer J., Hippe J., Müller K. 1988. Gaschromatographische Untersuchungen über flüchtige Aromatstoffe in Kartoffeln. Kartoffel-Tagung 10: 29-38.
• Galoux M., De Proft M., Bernes A. 1992. Aldicarb in edible potato crops: agronomic interest and residues in tubers during growth and after cooking. J. Agric. Food Chem. 40: 139-141.
• Gąsior J. 1997. Wpływ nawożenia azotem i terminu zbioru na skład chemiczny bulw ziemniaków. Cz. I. Zawartość skrobi i azotu. Rocz. Glebozn. 48(3/4): 83-93.
• Gusev G.S., Sabirova R.A., Rucjikin A.S. 1999. Effectiveness of manure and mineral fertilizers for potato growing depending on the seed quality. Agrochimija 36(11): 39-44.
• Habiba R.A., Ali H.M., Ismail M.M. 1992. Biochemical effect of profenofos residues in potatoes. J. Agric. Food Chem. 40: 1852-1855.
• Hlusek J., Zrust J., Juzl M. 2000. Nitrate concentration in tubers of early potatoes. Rostl. Vyroba 46(10): 17-21.
• Jacobsen H.B., Madsen M.H., Christiansen J., Nielsen Т.Н. 1998. The degree of starch phosphorylation as influenced by phosphate deprivation of potato (Solatium tuberosum L.) plants. Potato Res. 41: 109-116.
• Kerschberger M., Schröter H., Wölfel S. 2002. Kalium für Qualität. Neue Lan- dwirtschaft 3: 42-43.
• Kolbe H., Müller K., Olteanu G., Gorea Т. 1995. Effects of nitrogen, phosphorus and potassium fertilizer treatments on weight loss and changes in chemical compo­sition of potato tuber stored at 4°C. Potato Res. 38: 97-107.
• Königer M., Wallnofer P.R. 1998. Verhalten der Keimhemmungsmittel Propham (IPC) und Chlorpropham (CIPC) in Kartoffeln bei verschiedenen kuchentechnischen Massnahmen. Dt. Lebensm. -Rundsch. 94: 229-231.
• Laaniste P., Joudu J., Lohmus A., Jeremejev V. 1999. Mechanical and chemical weed control influence to the potato weediness, yield and quality. Trans. Estonian Agric. Univ. 203: 106-110.
• Lentza-Rizos C., Balokas A. 2001. Residue levels of chlorpropham in individual tubers and composite samples of postharvest-treated potatoes. J. Agric. Food Cliem. 49: 710-714.
• Leszczyński W. 1986. Differences in the properties of potato starch as an effect of the application of herbicides in potato cultivation. Food Chem. 22: 41-49.
• Leszczyński W. 1994. Wpływ czynników działających w okresie wegetacji ziemniaka na jego jakość. Post. Nauk Rol. 41/46(6): 55-68.
• Leszczyński W. 2000. Jakość ziemniaka konsumpcyjnego. Żywność 7 Suplement 4(25): 5-27.
• Leszczyński W., Golachowski A. 1985. Wpływ odchwaszczania upraw ziemniaka przy użyciu różnych herbicydów na właściwości skrobi wyodrębnionej z bulw. Mater. kraj. I symp. „Wpływ herbicydów na jakość plonów" 6-7 XI 1985, IUNG Puławy: I 189-193.
• Leszczyński W., Kierat E. 1984. Wpływ zastosowania niektórych herbicydów w uprawie ziemniaka na ziarnistość skrobi wyodrębnionej z bulw. Zesz. Nauk. AR 1 Wrocław Techn. Żywn. 3: 109-118.
• Leszczyński W., Lisińska G. 1985. Effect of herbicides on chemical composition of I potato tubers and quality of the subsequent chips and starch. Starch 37: 329-334.
• Leszczyński W., Lisińska G. 1988. Influence of nitrogen fertilization on chemical composition of potato tubers. Food Chem. 28: 45-52.
• Leszczyński W., Lisińska G., Golachowski A. 1986. Wpływ herbicydów stosowanych w uprawie ziemniaka na skład chemiczny i cechy jakościowe bulw. Mat. konf. nauk. „Niektóre zagadnienie ochrony żywności" Tow. Nauk w Toruniu, 5-6 III 1986 Toruń: 141-142.
• Leszczyński W., Lisińska G., Sobkowicz G. 1981. Wpływ stosowania kilku herbicydów triazynowych w uprawie ziemniaka na skład chemiczny i cechy jakościowe bulw. Zesz. Nauk. AR Wroclaw, Techn. Żywn. 2: 5-15.
• Leszczyński W., Otlik-Fac D. 1981. Wpływ zastosowania kilku herbicydów triazyno­wych w uprawie ziemniaka na ziarnistość otrzymanej skrobi. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Techn. Żywn. 2: 17-26.
• Lisińska G., Leszczyński W. 1989. Potato Science and Technology. Elsevier Applied Science. London-New York: 391 ss.
• McLaughlin M.J., Maier N.A., Freeman K., Tiller K.G., Wiliams C.MJ., Smart M.K. 1995. Effect of potassic and phosphatic fertilizertype, fertilizer Cd concentration and zinc rate on cadmium uptake by potatoes. Fertilizer Res. 40: 63-70.
• Miča B. 1986. Einfluss von Calcium auf Gehalt und Ertrag an Trockensubstanz und Starke bei Kartoffeln. Starch 38: 342-345.
• Mioduszewska H. 1994. Effect of nitrogen fertilization on the amylase activities in potato tubers. Acta Physiol. Plant. 16: 251-254.
• Mondy N.I., Gosselin В., Pannampalam R. 1987. Effect of soil application of magne­sium sulfate and dolomite on the quality of potato tubers. Am. Potato J. 64: 27-34.
• Mondy M.I., Munshi C.B. 1993. Effect of soil and foliar application of molybdenum on the glycoalkaloid and nitrate concentration of potatoes. J. Agric. Food Chem. 42: 256-258.
• Mondy N.I., Chandra S., Munshi C.B. 1993. Zinc fertilization increase ascorbic acid and mineral contents of potato. J. Food Sci. 58: 1375-1377.
• Mondy N.I., Mmsin C.B. 1990. Effect of nitrogen fertilization on glykoalkaloid and nitrate content of potatoes. J. Agric. Food Chem. 38: 565-567.
• Mondy N.I., Munshi C.B. 1993. Effect of boron on enzymatic discoloration and phenolic and ascorbic acid contents of potatoes. J. Agric. Food Chem. 42: 554-556.
• Mondy N.I., Pannampalam R. 1986. Potato quality as affected by source of magne­sium fertilizer: nitrogen, minerals and ascorbic acid. J. Food Sci. 51: 352-354.
• Müller K. 1988. Zur Frage für Kalidüngung zu Kartoffeln, Kartoffelbau 39(3): 102, 104-105.
• Nogueira F.D., Padua de J.G., Guimaraes RT.G., Paula de M.B., Silva E.B. 1996. Potato yield and quality under potassium and gypsum levels in southeastern Brazil. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 27: 2453-2475.
• Řstgard O., Andersen I.L. 1988. Effect of different fertilizing on yield and quality of the table potato varieties „Gullauge" and „Ottar". Norsk. Landbruksforsking 2: 93-98.
• Panique E., Kelling K.A., Schulte E.E, Hero D.E., Stevenson W.R., James R.V. 1997. Potassium rate and source effects on potato yield quality and disease interaction. Am. Potato J. 74: 379-398.
• Pesihn A., Singh B. 1999. Biochemical composition of potato tubers as influenced by higher nitrogen application. JIPA 26(3-4): 145-147.
• Pireaux J.C., Dizengremel R, Botton B. 1992. Effect of pesticides on oxidative phosphorylation and electron transfer on potato tuber mitochondria. Plant Sci. 83: 23-30.
• Rex B.L., Mazza G. 1989. Cause, control and detection of hollow heart in potatoes: a review. Am. Potato J. 66: 165-183.
• Rogozińska I. 1995. Wpływ nawożenia azotowego na bilans azotu oraz szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych w bulwach ziemniaka. Post. Nauk Roi. 42/47 (1): 59-65.
• Roztropowicz S. (red) 1983. Synteza wyników doświadczeń prowadzonych w latach 1974-1979 w zakresie agrotechnicznej charakterystyki odmian ziemniaka Narew, Pola, Ronda, Ryś, Sokół, Sowa, Tarpan. Praca zbiorowa, S. Roztropowicz (red.), Instytut Ziemniaka Bonin: 83 ss.
• Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bidw ziemniaka. Fragm. Agron. 6(6): 33-75.
• Sanok W.J., Ebel J.G., Jr., Manzell K.L., Gutenmann W.H., Lisk D.J. 1995. Residues of arsenie and lead in potato soils on Long Island. Chemosphere 30: 803-806.
• Sawicka В. 1999. Wpływ uprawy pod folią i nawożenia azotem na wybrane cechy jakości bulw ziemniaka do przetwórstwa spożywczego. Mat. konf. nauk „Ziemniak jadalny i dla przetwórstwa spożywczego - czynniki agrotechniczne i przechowalnicze warunkujące jakość" 23-25 II 1999 Radzików, IHAR Jadwisin: 138-141.
• Sawicka В., Dialo A.S. 1997. Ciemnienie miąższu bulw surowych ziemniaka w warun­kach stosowania herbicydu Sencor 70 WP. Biul. IHAR 203: 187-197.
• Somorowska K. 1987. Wpływ nawożenia dużymi dawkami soli potasowej i nawad­niania na niektóre cechy jakości bulw ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 35: 61-72.
• Sparrow L.A., Salardini A.A, Bishop A.C. 1993a. Field studies of cadmium in potatoes (Solanum tuberosum L.) I. Effect of lime and phosphorus on cv. Russet В urban K. Aust. J. Agric. Res. 44: 845-853.
• Sparrow L.A., Salardini A.A., Bishop A.C. 1993b. Field studies of cadmium in pota­toes (solanum tuberosum L.) II. Response of cv. Russet Burban and Kennebec to two superphosphates of different cadmium concentration. Aust. J. Agric. Res. 44: 855-861.
• Stevens L.H., Davelaar E., Kolb R.M., Pennings E.J.M., Smit N.RM. 1998. Tyrosine and cysteine are substrates for blackspot synthesis in potato. Phytochemistry 49: 703-707.
• Szymanowicz В., Kalembasa S. 1998. Wpływ wapnowania i nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny bidw ziemniaka. Cz. I. Plon bulw, zawartość skrobi i stopień porażenia bulw Streptomyces scabies. Rocz. Nauk Rol. Ser. A 113(1/2): 151-163.
• Woda-Leśniewska M. 1994. Zmiany biochemiczne w roślinie ziemniaka pod wpływem karbofuranu (Furadan 5G) i metribuzinu (Sencor). Prace Nauk. IOR 35(1-2): 80-84.
• Woydyła T. 1997. Smakowitość bulw ziemniaka w zależności od zastosowanych fungicydów i nawożenia azotem. Fragm. Agron. 14(4): 4-17.
• Wróbel S., Turska E. 1999. Wpływ nawożenia azotem na porażenie sadzeniaków zie­mniaka wirusami. Ziemn. Pol. (1): 29-32.
• Wyszkowski M. 1996. Zawartość związków azotowych i witaminy С w bulwach ziem­niaka w zależności od zastosowanego nawożenia azotem i fungicydów. Fragm. Agron. 13(1): 9-16.
• Yang J., Powers J.R., Boylston T.D., Weller K.M. 1999. Sugars and free amino acids in stored Russet Bank potatoes treated with CIPC and alternative sprout inhibitors. J. Food Sci. 64: 592-596.
• Zarzecka K. 1997. Wpływ pielęgnacji na zachwaszczenie, wysokość i jakość plonu bulw ziemniaka. Rozp. Nauk. WSRP Siedlce 49: 82 ss.
• Zarzecka K., Ceglarek E, Gąsiorowska B. 1997. Plonowanie i cechy jakościowe zie­mniaka jadalnego w zależności od stosowanych herbicydów. Bibl. Fragm. Agron. 3: 207-212.