Distribution, phenology and long-term population trends in Blacktailed Godwits Limosa limosa wintering in coastal France

• Autorzy: Bocher P. , Robin F. , Deceuninck B. , Caillot E.

Warianty tytułu

PL

Rozmieszczenie, fenologia i długoterminowe trendy liczebności populacji rycyka zimującej na wybrzeżu Francji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Species with known long-term changes in abundance and distribution enable exploring the role of newly accessible sites in population regulation. In Western Europe, the Black-tailed Godwit Limosa limosa islandica is one of the few wintering shorebirds with increasing populations. The French coasts comprise a major wintering site within its global wintering area, with several thousand individuals at some sites. Nevertheless, the role and importance of French sites in general distribution patterns of the species remain unclear, especially as its hunting was legal there until 2008. In contrast, recent increases in protected areas in France (from 4,000 ha in 1973 to 28,000 ha in 2005) offer new safe sites and suitable habitats for the species. In this study, we assessed the numbers and distribution of Black-tailed Godwits along the coasts of Western France. The main wintering sites in France are progressively occupied from August, reaching peak occupation in late autumn or early winter although few of the ten sites listed showed similar patterns of monthly variations in the distribution of Godwit numbers. France welcomes c. 28% of the total L. I. islandica population in mid-winter over the period 2003-2007. Numbers declined steadily from the base year (1977) until 1991, then progressively increased, reaching a maximum in 2010 (c. 27,000 individuals). The creation of Nature Reserves throughout the 1990s probably contributed to the increasing number of Godwits in France, with new accessible sites visited and occupied intensively during the period of population increase. The clearly contrasting phenologies between the British Isles and France suggest that most of the individuals first arrive in the United Kingdom after the breeding season, and then some of the birds move to southern sites in either France or Iberia, while very few birds fly directly to France from Iceland.

PL

Tereny odpowiednie dla wędrujących lub zimujących ptaków mogą nie być przez nie wykorzystywane w związku z różnymi zakłóceniami antropogenicznymi, w szczególności w związku z aktywnością łowiecką. Zanik takiej presji na poszczególnych obszarach, a także wieloletnie dane o rozmieszczeniu i liczebności poszczególnych gatunków pozwalają na określenie roli nowo dostępnych odpowiednich terenów w regulacji liczebności populacji. W zachodniej Europie jednym z niewielu gatunków ptaków siewkowych o wzrostowym trendzie liczebności jest podgatunek rycyka Limosa limosa islandica. Podgatunek ten gniazduje na Islandii, a jego głównymi terenami zimowiskowymi są wybrzeża Francji. Na terenie tego kraju odnotowano wzrost powierzchni terenów podlegających ochronie, co mogło mieć wpływ na liczebność i rozmieszczenie ptaków, a także wprowadzono pięcioletni zakaz polowań na rycyki. Celem pracy było opisanie długoterminowych zmian liczebności oraz rozmieszczenia zimujących rycyków na wybrzeżu Francji. Dane o liczebności i rozmieszczeniu rycyka zebrano w ramach międzynarodowego programu liczenia ptaków wodno-błotnych, prowadzonego od 1976 r., na kilkudziesięciu stanowiskach wzdłuż wybrzeża Francji, oraz w ramach comiesięcznych liczeń ptaków na terenie 16 rezerwatów przyrody (Fig. 1, apendyks 1). Liczebność zimujących we Francji rycyków spadała do początku lat 90. XX wieku, a następnie zaczęła rosnąć, osiągając maksimum — 27 tys. ptaków — zimą 2010 r. (Fig. 2). Autorzy szacują, że we Francji zimuje ok. 28% światowej populacji rycyka podgatunku L. I. islandica. W latach 80. XX wieku, 82-97% zimującej populacji obserwowane było tylko na dwóch stanowiskach — Zatoce Wzgórza Świętego Michała (Normandia) oraz w okolicy ujścia rzeki Charente (Fig. 3). W kolejnych latach rosło znaczenie innych miejsc zimowania, szczególnie w południowej Bretanii (Fig. 3). Główne tereny zimowisk są wykorzystywane przez rycyki od sierpnia, a najwięcej ptaków obserwowanych jest późną jesienią i wczesną zimą (Fig. 4). Wzrost powierzchni terenów chronionych najprawdopodobniej przyczynił się do do wzrostu liczebności (Fig. 5), a także zmian w rozmieszczeniu zimujących rycyków. Autorzy, porównując występowanie rycyków w kolejnych miesiącach na wybrzeżu Francji, sugerują, że większość ptaków leci po sezonie lęgowym najpierw na Wyspy Brytyjskie, a dopiero potem część z nich przelatuje do Francji. Tylko niewielka liczba ptaków leci bezpośrednio do Francji.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2013
• Tom: 48
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.141-150,fig.,ref.

Twórcy

autor

Bocher P.

• Laboratory Littoral Environnement et Societes, UMR 7266 LIENSs CNRS-University of La Rochelle, La Rochelle, France

autor

Robin F.

• Laboratory Littoral Environnement et Societes, UMR 7266 LIENSs CNRS-University of La Rochelle, La Rochelle, France

autor

Deceuninck B.

• Ligue pour la Protection des Oiseaux LPO, Rochefort, France

autor

Caillot E.

• Observatory of Coastal Shorebirds, Reserves Naturelle de France, Quetigny, France
• Reserve Naturelle Nationale du Domaine de Beauguillot, ACHB, Beauguillot, Sainte-Marie du Mont, France

Bibliografia

• Alves J. A., Lourenço P. M., Piersma T., Sutherland J., Gill J. A. 2010. Population overlap and habitat segregation in wintering Black-tailed Godwits. Bird Study 57: 381-391.
• Baker H., Stroud D. A., Aebischer N. J., Cranswick P. A., Gregory R. D., McSorley C. A., Noble D. G., Rehfisch M. M. 2006. Population estimates of birds in Great Britain and the United Kingdom. Brit. Birds 99: 25-44. Banks A. N., Collier M. P., Austin G. E., Hearn R. D., Musgrove A. J. 2006. Waterbirds in the UK 2004/2005: the wetland bird survey. BTO/WWT/RSPB/JNCC, Thetford, UK.
• Boland H., Crowe O. 2004-2006. Irish wetland bird survey: results of waterbird monitoring in the Republic of Ireland. BirdWatch Ireland, Newcastle, Co. Wicklow.
• Brown J. L. 1969. The buffer effect and productivity in tit populations. Am. Nat. 103: 347-354.
• Caillot E. 2012. Section F. Generalisation de l'Observatoire „Littoral, limicoles et macrofaune benthique" RNF aux aires marines protegees. Bilan de l'existant et perspectives d'extension. RNF-AAMP-ACHB.
• Caillot E., Elder J. F. 2000-2010. Synthèses annuelles, dénom- brements mensuels des limicoles côtiers. Observatoire des limicoles côtiers, RNF.
• Colwell M. A. 2010. Shorebird ecology, conservation, and management. University of California Press, Berkeley, USA.
• Cranswick P. A., Pollitt M. S., Musgrove A. J., Hughes R. C. 1999. The wetland bird survey 1997-98: wildfowl and wader counts. BTO/WWT/RSPB/JNCC, Slimbridge, UK.
• Deceuninck B., Mahéo R. 2000. Synthese des dénombrements et analyse des tendances des limicoles hivernant en France 1978-1999. Ligue pour la Protection des Oiseaux/Wetlands International.
• Deceuninck B., Mahéo R., Gabillard F. 2008. Wader population estimates in France resulting from the 1997/1998 non-estuarine coastal waterbird survey. In: Burton N. H. K., Rehfish M. M., Stroud D. A., Spray C. J. (eds). The European non-estuarine coastal waterbird survey. International Wader Studies 18. International Wader Study Group, Thetford, UK, pp. 20-30.
• Delany S., Scott D., Dodman T., Stroud D. A. 2009. An atlas of wader populations in Africa and Western Eurasia. Wetlands International, Wageningen, The Netherlands.
• Gill J. A., Langston R. H. W., Alves J. A., Atkinson P. W. et al. 2007. Contrasting trends in two Black-tailed Godwit populations: a review of causes and recommendations. Wader Study Group Bull. 114: 43-50.
• Gill J. A., Norris K., Potts P., Gunnarsson T. G., Atkinson P. W., Sutherland W. J. 2001a. The buffer effect and large-scale population regulation in migratory birds. Nature 412: 436-438.
• Gill J. A., Sutherland J., Norris K. 2001b. Depletion models can predict shorebird distribution at different spatial scales. P. Roy. Soc. Lond. B 268: 369-376.
• Goss-Custard J. D., Stillman R. A., West A. D., Caldow R. W. G., McGrorty S. 2002. Carrying capacity in overwintering migratory birds. Biol. Conserv. 105: 27-41.
• Gunnarsson T. G., Gill J. A., Appleton G. F., Gislason H., Gardarsson A., Watkinson A. R., Sutherland W. J. 2006. Large-scale habitat associations of birds in lowland Iceland: implications for conservation. Biol. Conserv. 128: 265-275.
• Gunnarsson T. G., Gill J. A., Petersen A., Appleton G. F., Sutherland W. J. 2005a. A double buffer effect in a migratory shorebird population. J. Anim. Ecol. 74: 965-971.
• Gunnarsson T. G., Gill J. A., Potts P. M., Atkinson P. W., Croger R. E., Gélinaud G., Gardarsson A., Sutherland W. J. 2005b. Estimating population size in Black-tailed Godwits Limosa limosa islandica by colour-marking. Bird Study 52: 153-158.
• Jackson S. F., Kershaw M., Gaston K. J. 2004. The buffer effect and the selection of protected areas for waterbirds in Britain. Biol. Conserv. 120: 137-143.
• Jensen F. P., Lutz M. 2006. European Union action plan for Black-tailed Godwit Limosa limosa 2006-2008. DDH Consulting, Roskilde, Danmark & Station Biologique de la Tour du Valet Le Sambuc, France.
• Kirby J., Scott D. 2009. The Black-tailed Godwit Limosa limosa. In: Delany S., Scott D., Dodman T., Stroud D. (eds). An atlas of wader populations in Africa and Western Eurasia. Wetlands International, Waningen, The Netherlands.
• Kluyver H. N., Tinbergen L. 1953. Territory and the regulation of density in titmice. Archives of Néerland De Zoology 10: 265-289.
• Le Dréan Quenech'du S., Mahéo R., Boret P. 1995. The Mont Saint-Michel Bay: a site of international importance for wintering and migrating palearctic waders. Wader Study Group Bull. 77: 50-54.
• Lourenço P. M., Kentie R., Schroeder J., Alves J. A., Groen N., Hooijmeijer J., Piersma T. 2010. Phenology, stop-over dynamics and population size of migrating Black-tailed Godwits Limosa limosa limosa at a key staging area, the Tejo and Sado rice plantations. Ardea 98: 35—42.
• Mahéo R. 1977-2010. Limicoles séjournant en France (littoral); contribution française aux dénombrements internationaux des oiseaux d'eau organises par wetlands international. Reports Office National de la Chasse et de la Faune Sauvage.
• Musgrove A. J., Collier M. P., Banks A. N., Calbrade N. A., Austin G. E. 2007. Waterbirds in the UK 2005/06: the wetland bird survey. BTO/WWT/RSEB/INCC, Thetford, UK.
• Norris K., Atkinson P. W., Gill J. A. 2004. Climate change and coastal waterbird populations — past declines and futures impacts. Ibis 146: 82-89.
• Pannekoek J., van Strien A. 2005. Trim 3.0 for Windows (trends and indices for monitoring data, 2005. Statistics Netherlands, Voorburg.
• Robin F., Piersma T., Meunier F., Bocher P. 2013. Expansion into an herbivorous niche by a customary carnivore: black- tailed god wits feeding on rhizomes of Zostera at a newly established wintering site. Condor 115: 1-8.
• Robin F., Robin J-G., Dulac P., Guéret J-P., Piersma T. 2012. Current state of Black-tailed Godwits Limosa limosa limosa breeding in France. Wader Study Group Bull. 119:133-136.
• Rodenhouse N. L., Sillett T. S., Doran P. J., Holmes R. T. 2003. Multiple density-dependence mechanisms regulate a migratory bird population during the breeding season. P. Roy. Soc. Lond. B. 270: 2105-2110.
• Ricklefs R. E. 2000. Density dependence, evolutionary optimization, and the diversification of avian life histories. Condor 102: 9-22.
• Sutherland W. J. 1996. From individual behaviour to population ecology. Oxford University Press, Oxford, UK.
• Triplet P., Mahéo R., Le Dréan Quenech'du S. 2007. La barge à queue noire limosa limosa islandica hivernant en france-littoral manche atlantique, 1977-2006. Alauda 75: 389-398.
• Trolliet B., Girard O. 2000. Le vanneau huppé, le pluvier doré et autres limicoles. In: Landry P., Migot P. (eds). Enquête nationale sur les tableaux de chasse à tir, saison 1998-1999. Cahiers techniques, pp. 168-183.
• van Gils J. A., Edelaar P., Escudero G., Piersma T. 2004. Carrying capacity models should not use fixed prey density thresholds: a plea for full application of the tools of behavioural ecology. Oikos 104: 197-204.
• Waters R. J., Cranswick P. A., Musgrove A. J., Politt M. S. 1998. The wetland bird survey 1996-97: wildfowl and wader counts. BTO/WWT/RSPB/JNCC, Slimbridge, UK.
• Weller M. W. 1999. Wetland birds: habitat resources and conservation implications. Cambridge University Press.