Młyny wodne w krajobrazie Pojezierza Chełmińskiego

• Autorzy: Podgorski Z.

Warianty tytułu

EN

Watermills and the landscape of the Chelmno Lakeland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Watermills were established in places where three types of landscape could be found: the cultural landscape (connected with cultivation or urbanisation), the natural landscape (forest or marshy meadow) and where the original landscape had been preserved (forest). The shaping of the landscape under the influence of the action of watermills most often involved its modification through the introduction of anthropogenic components - they did not disturb its natural rhythm. The location of watermills outside existing settlement centres meant the initiation of the process of anthropogenisation of the landscape. In such cases, a cultural landscape of mill settlements was formed in the area of the original landscape. It was formed both within settlements situated in river valleys and outside them. In the initial phase the extent of these anthropogenic geocomplexes was demarcated by a linear border, in accordance with the assumptions of the localisation of the settlement. Later, when their spatial development took place, it was replaced by a border zone with a complex structure. Its significant feature was an instable balance between the fairly stable system of the natural geocomplex and the unstabilised anthropogenic system.

Słowa kluczowe

PL

Pojezierze Chelminskie; pojezierza; mlyny wodne; krajobraz; lokalizacja

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2009
• Tom: 41
• Opis fizyczny: s.151-161,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Podgorski Z.

• Zakład Geografii i Krajobrazu, Instytut Geografii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń

Bibliografia

• Bogdanowski J., 2000. Czytanie krajobrazu. Krajobrazy Dziedzictwa Narodowego, 1, 7-18.
• Braudel F., 1990. Frankreich, 3 Bde, Stuttgart.
• Buczek K, 1969. Z dziejów młynarstwa w Polsce średniowiecznej. Małopolskie Studia Historyczne, 12 (1), 17-51.
• Ciołek G., 1964. Zarys ochrony i kształtowania krajobrazu. Arkady, Warszawa.
• Dembińska M., 1973. Przetwórstwo zbożowe w Polsce Średniowiecznej (X-XIV wiek). PAN, IHKM, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.
• Egelie G. C. M., 1977. Mills and living nature, [w:] Transactions of the 4th Symposium The International Molinological Society, TIMS, Maltock (England), 41-53.
• Froelich X., 1884-1885. Geschichte des Graudenzer Kreises. Bd. 1-2, Danzig, A.W. Kafeman.
• Kaniecki A., 1999. Młyny wodne w dawnym Poznaniu i ich wpływ na przeobrażenie stosunków wodnych. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Geografia 29 (103), 337-346.
• Kreiner R., 1996. Städte und Mühlen im Rheinland. Das Erftgebiet zwischen Münsterreifel und Neuss vom 9. bis ins 18. Jahrhundert. Alano Herodot Verlag, Aachen.
• Podgórski Z., 1999. Antropogeniczne zmiany rzeźby terenu Pojezierza Chełmińskiego do początku XVII wieku w wyniku budowy i funkcjonowania młynów wodnych. Przegl. Geogr., 71 (1-2), 113-128.
• Podgórski, 2001. Wpływ budowy młynów wodnych na zmiany krajobrazów Pojezierza Chełmińskiego, [w:] U. Myga-Piątek (red.), Krajobraz kulturowy. Idee, problemy, wyzwania, Prace Wydz. Nauk o Ziemi UŚ, 12, 117-122.
• Podgórski Z., 2004a. Młyny wodne w Toruniu i ich związek ze zmianami sieci hydrograficznej. [w:] M. Kejna, J. Uscka red., Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego. Funkcjonowanie i monitoring geosystemów warunkach narastającej antropopresji, Biblioteka Monitoringu Środowiska, IOŚ, UMK, Toruń, 419-428.
• Podgórski Z., 2004b. Wpływ budowy i funkcjonowania młynow wodnych na rzeźbe terenu i wody powierzchniowe Pojezierza Chełmińskiego i przyległych części dolin Wisły i Drwęcy. UMK, Toruń.
• Porębska K., 1971. Słownik historyczno-geograficzny ziemi chełmińskiej w średniowieczu. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Urkundenbuch des Bisthums Culm, 1885-1887. Bearbeitet von C.P. Woelky. Theil I: Das Bisthum Culm unter dem Deutschen Orden 1243-1466 (Neues Preussischen Urkundenbuch. Westpreussischer Theil. Herausgegeben von dem Westpreussischen Geschichtsverein. II Abtheilung. Urkunden der Bithuemer, Kirchen und Kloester), cz. I, II, Danzig.