Właściwości wodne i powietrzne gleb parku miejskiego – Ogrodu Saskiego w Lublinie

Warianty tytułu

EN

Water and air properties of soils of urban park – Saski Garden in Lublin (Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzono badania właściwości wodno-powietrznych gleb kulturoziemnych w parku miejskim – Ogrodzie Saskim w Lublinie. Próbki do badań pobrano z pięciu pedonów, z warstw 0-20, 20-40 i 40-60 cm do cylindrów o objętości 100 cm3. Wykonano oznaczenia gęstości objętościowej gleby, gęstości stałej fazy i pojemności wodnej w różnych stanach potencjału wody. Obliczono porowatość ogólną, retencję wody produkcyjnej i użytecznej dla roślin oraz pojemność powietrzną w poszczególnych stanach potencjału wody. Oceniając właściwości fizyczne badanych gleb, można stwierdzić, że są one w większości przypadków bardzo dobre. Gęstość objętościowa w analizowanym materiale glebowym była najczęściej mniejsza od 1,30 Mg·m−3, zaś porowatość ogólna większa od 0,500 m3·m−3. Parametry charakteryzujące właściwości wodne były również bardzo korzystne: polowa pojemność wodna (−15,54 kPa) przekraczała w większości przypadków 0,350 m3·m−3, a retencja wody użytecznej dla roślin (−1554 <Ψ< −15,54 kPa) była większa od 0,250 m3·m−3. Za zbyt niską należy jednak uznać polową pojemność powietrzną gleby w warstwie 0-20 cm w pedonie 1, znajdującym się w strefie, w której osoby piesze przemieszczają się po trawniku. Polowa pojemność powietrzna okazała się tą cechą fizyczną, która jako pierwsza zareagowała na zagrożenie wynikające z nadmiernej antropopresji.

EN

The water-air properties of Anthrosols were studied in a city park – the Saski Garden in Lublin. Samples for analyses were taken from five pedons, from three horizons: 0-20, 20-40 and 40-60 cm, into metal cylinders with volume of 100 cm3. The analyses included determination of bulk density of the soil, density of the solid phase and water capacity in various states of water potential. Values of total porosity, retention of productive water and water usable for plants, and air capacity in different states of water potential were calculated. Analysing the physical properties of the soils we can conclude that they are, in most cases, very good. The bulk density of the soil in the analysed material was usually less than 1.30 Mg m–3, while the total porosity greater than 0.500 m3 m–3. The parameters characterising the properties of water were also very beneficial: field water capacity (–15.54 kPa) exceeded in most cases the level of 0.350 m3 m–3, and the retention of water usable for plants (–1554 < Ψ < –15.54 kPa) was higher than 0.250 m3 m–3. The field air capacity of the soil layer of 0-20 cm in pedon 1, located in the zone in which persons walk on the lawn, should be considered as too low. The field air capacity proved to be the physical feature that first responded to the risks arising from excessive anthropopressure.

Słowa kluczowe

EN

Lublin city; urban park; forest park; English landscape garden; monumental park; anthropogenic soil; anthrosol; park soil; garden soil; soil property; loess area; water-air property; soil air; bulk density; total porosity; water capacity; water potential; pedon; soil research

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2017
• Tom: 24
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.239-251,tab.,bibliogr.

Twórcy

Bibliografia

• Adamiec P., Trzaskowska E., 2012. Diagnoza stanu i walorów parków miejskich Lublina oraz wytyczne do ich kształtowania. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN. VIII/1, 7-18.
• Dexter A.R., 2004. Soil physical quality. Part I. Theory, effects of soil texture, density, and organic matter, and effects on root growth. Geoderma, 120, 201-214.
• Ilyashenko M.A., Semenyuk O.V., 2014. Physical properties of park soils of the objects of landscape architecture. Moscow Univ. Soil Sci. Bull., 69,1, 23-28.
• IUSS Working Group WRB, 2014. World Reference Base for Soil Resources 2014. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Resources Reports No. 106, FAO, Rome, 191 pp. ISBN 978-92-5-108369-7.
• Kirkham M.B. 2005. Principles of soil and plant water relations. Elsevier Academic Press., pp. 500. Kowarik I., 2011. Novel urban ecosystems, biodiversity, and conservation. Environ. Poll., 159, 1974-1983.
• Lehmann A., 2006. Technosols and other proposals on urban soils for the WRB (World Reference Base for Soil Resources). Int. Agrophys., 20, 129-134.
• Lehmann A., Stahr K., 2007. Nature and significance of anthropogenic urban soils. J. Soils Sedim., 7, 4, 247-260.
• Lehmann A., Stahr K., 2010. The potential of soil functions and planner-oriented soil evaluation to achieve sustainable land use. J. Soils Sedim., 10, 1092-1102.
• Liu Z., He C., Zhou Y., Wu J., 2014. How much of the world’s land has been urbanized, really? A hierarchical framework for avoiding confusion. Landscape Ecol., 29, 763-771.
• Millward A.A., Paudel K., Briggs S.E., 2011. Naturalization as a strategy for improving soil physical characteristics in a forested urban park. Urban Ecosyst., 14, 261-278.
• Paluszek J., 2011. Kryteria oceny jakości fizycznej gleb uprawnych Polski. Acta Agrophys., Rozpr. i Monogr., 191, ss. 138.
• Paluszek J., 2016. Comparing the physical quality of Polish chernozems classified in various complexes of agricultural suitability. Pol. J. Environ. Stud., 25,1, 259-271.
• Pavao-Zuckerman M., 2008. The nature of urban soils and their role in ecological restoration in cities. Restor. Ecol., 16,4, 642-649.
• Pouyat R.V., Yesilonis I.D., Russel-Anelli J., Neerchal N.K., 2007. Soil chemical and physical properties that differentiate urban land-use and cover types. Soil. Sci. Am. J., 71, 1010-1019.
• Prokof’eva T.V., Poputnikov V.O., 2010. Anthropogenic transformation of soils in the Pokrovskoe- Streshnevo Park (Moscow) and adjacent residential areas. Eurasian Soil Sci., 43, 6, 701-711.
• Scharenbroch B.C., Lloyd J.E., Johnson-Maynard J.L., 2005. Distinguishing urban soils with physical, chemical, and biological properties. Pedobiologia, 49, 283-296.
• Sikorski P., Szumacher I., Sikorska D., Kozak M., Wierzba M., 2013. Effects of visitor pressure on understory vegetation in Warsaw forested parks (Poland). Environ. Monit. Assess., 185, 5823-5836.
• Słowińska-Jurkiewicz A., 1989. Struktura i właściwości wodno-powietrzne gleb wytworzonych z lessu. Rocz. Nauk Roln., s. D Monografie, 218, ss. 76.
• Słowińska-Jurkiewicz A., Jaroszuk-Sierocińska M., 2015. Stan fizyczny gleb parku dworskiego w Kozłówce, w województwie lubelskim. Acta Agrophys., 22(4), 445-456.
• Szombathová N., Supuka J., Šimanský V., Tobiašová E., 2009. Ecological conditions of selected woody plants in the urban area Nitra. Ekológia (Bratislava), 28, 1, 82-93.
• Trzaskowska E., Adamiec P., 2014. Wartości przyrodnicze parków historycznych Lublina na tle struktury ekologicznej miasta. Prace Kom. Kraj. Kultur., 25, 57-69.
• United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, 2015. World Urbanization Prospects: The 2014 Revision (ST/ESA/SER. A/366), pp. 493.