Analiza zróżnicowania obsługi infrastrukturą sanitarną gmin położonych w oddziaływaniu parków narodowych

• Autorzy: Podawca K.

Warianty tytułu

EN

The analysis of sanitation services variation for communes under influence of national parks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Właściwe wyposażenie gmin w obiekty i urządzenia infrastruktury stanowi podstawowy element w ich rozwoju oraz warunkuje poziom życia społeczności lokalnych. Ekologiczne podłoże realizowania infrastruktury sanitarnej ma ogromne znaczenie w jednostkach o dużych wartościach przyrodniczych i wymaga zainteresowania samorządów, społeczności lokalnych i naukowców. W artykule przedstawiono charakterystykę 114 gmin położonych w oddziaływaniu parków narodowych pod kątem obsługi infrastrukturą techniczną z wykorzystaniem metody wielowskaźnikowej. Analizując wskaźniki dostępności sieci wodociągowej wdsw i dostępności sieci kanalizacyjnej wdsk gminy podzielono na 5 typów. Natomiast biorąc pod uwagę gęstość występowania sieci sanitarnej gminy zakwalifikowano do jednej z pięciu kategorii. Szczegółowe wyniki zostały przedstawione w treści artykułu. Pokazanie gmin, które w swoich granicach mają taką formę ochrony przyrody jak park narodowy nie ma na celu jedynie uszeregowania ich w hierarchiczny ciąg. Odpowiedź na pytanie jak jest realizowana polityka przestrzenno-społeczna takich jednostek administracyjnych stanowi zadanie nie tylko badawcze, ale i prakseologiczne.

EN

Proper equipment of communes with technical infrastructure is a basic element of their development and also determines the welfare of local communities. Ecologically based principles of sanitary infrastructure realization are of major significance and interest for areas with high environmental values. The paper presents the characterization of 114 communes under influence of national parks from the point of view of technical infrastructure services, basing on multi-indicator method. Through analysing wdsw and wdsk factors, the communes were divided into 5 categories: • 0-20% – communes of a bad availability of water and sewerage infrastructure (3 units in case of waterworks and 23 in case of sewage system); • 20-40% – communes of unsatisfactory availability of water and sewerage infrastructure (18 units in case of waterworks and 45 in case of sewage system); • 40-60% – communes of an average availability of water and sewerage infrastructure (9 units in case of waterworks and 29 in case of sewage system); • 60-80% – communes of good availability of water and sewerage infrastructure (25 units in case of waterworks and 11 in case of sewage system); • 80-100% – communes of a very good availability of water and sewerage infrastructure (59 units in case of waterworks and 6 in case of sewage system). • Taking into account the sanitary network density, the communes were categorized as follows: • very small sanitary network length (0-0,49 km by km2) – 45 communes in case of waterworks and 78 in case of sewage system; • unsatisfactory sanitary network length (0,50-0,99 km by km2) – 30 communes in case of waterworks and 20 in case of sewage system; • average sanitary network length (1,0-1,99 km by km2) – 30 communes in case of waterworks and 10 in case of sewage system; • satisfactory sanitary network length (2,0-2,99 km by km2) – 4 communes in case of waterworks and 3 in case of sewage system; • very large sanitary network length (≥3,0 km by km2) – 5 communes in case of waterworks and 3 in case of sewage system. Presenting those communes, that have within their limits such environmental protection forms as national parks, not only serves to put them in an order according to specified hierarchy. It is a search for an answer, how the spatial and social policy is realized within those administrative units, from a point of view of science and praxeology.

Słowa kluczowe

PL

gminy; infrastruktura sanitarna; parki narodowe; planowanie przestrzenne; dostepnosc sieci wodociagowej; dostepnosc sieci kanalizacyjnej; metoda wielowskaznikowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2014
• Numer: III/1
• Opis fizyczny: s.985-999,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Podawca K.

• Katedra Inżynierii Budowlanej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776, Warszawa

Bibliografia

• Bański J., Czapiewski K. (2008). Identyfikacja i ocena czynników sukcesu społecznogospodarczego na obszarach wiejskich, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa, listopad 2008
• Bański J., Stola W. (2002). Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce, Studia obszarów wiejskich. PAN Instytut GeografiiZagospodarowania Przestrzennego, Warszawa, t.3
• Borys T. (1999). Wskaźniki ekorozwoju. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok Chmielewski T.J. (2001) System planowania przestrzennego harmonizującego przyrodęi gospodarkę, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin
• Kiniorska I. (2007). Warunki życia na obszarach wiejskich województwa świętokrzyskiego, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, Nr 1/2007, PAN,Oddział w Krakowie, str. 113-123
• Kłos L. (2012). Wpływ infrastruktury technicznej na atrakcyjność obszarów wiejskich w: Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstw i gospodarki w XXI wieku, Studiai Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Nr 25, Zeszyty NaukoweUniwersytetu Szczecińskiego nr 730, Szczecin
• Mastalska-Cetera B. (2007). Obszary chronione, szansa i zagrożenie dla rozwoju obszarów wiejskich w: Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich. Studia obszarów wiejskich (red. Grykień S., Hasiński W.), PAN Instytut Geografii Zagospodarowania Przestrzennego, Warszawa, t.12
• Podawca K. (2006). Planowanie przestrzenne gmin a zagospodarowanie przestrzenne parków narodowych, Acta Scientiarum Polonorum. Architectura, nr 5(2), s. 97-110
• Ptaszycka-Jackowska D., Baranowska-Janota M. (1996). Przyrodnicze obszary chronione – możliwości użytkowania. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa
• Rakowska J., Wojewódzka-Wiewiórska A. (2010). Zróżnicowanie przestrzenne obszarów wiejskich w Polsce – stan i perspektywy rozwoju w kontekście powiązańfunkcjonalnych, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
• Rakowska J. (2013) Klasyfikacja obszarów – kryteria, definicje, metody delimitacji. Studium metodyczno-statystyczne. Wieś Jutra, Warszawa
• Rosner A. (red.), (1999). Typologia wiejskich obszarów problemowych, Polska Akademia Nauk-Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa
• Rosner A. (red), (2007). Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Problemy rozwoju wsii rolnictwa. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa
• Siemiński J.L. (1992). Zróżnicowania infrastruktury obszarów wiejskich, Polska Akademia Nauk-Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa
• Stola W. (1987). Klasyfikacja funkcjonalna obszarów wiejskich Polski. PAN Instytut Geografii Zagospodarowania Przestrzennego, Ossolineum, Wrocław
• Zielińska A. (2006). Wykorzystanie wielowymiarowej analizy porównawczej dla obszarów przyrodniczo cennych według wskaźników ekorozwoju w: Regionalne studia ekologiczno-krajobrazowe, Problemy Ekologii Krajobrazu (red. Richling A. i in.), tom XVI/2, Warszawa, str. 117-123

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2014.3.1.073