Struktura społeczno-zawodowa ludności wiejskiej w Polsce i jej przestrzenne zróżnicowanie

• Autorzy: Halamska M.

Warianty tytułu

EN

Socio-professional structure of rural population in Poland and its spatial variations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie danych z powtarzanych systematycznie badań Diagnoza społeczna autorka przedstawia strukturę społeczno-zawodową polskiej wsi i jej terytorialne zróżnicowanie. Struktura ta ulegała szybkim zmianom w ostatnim ćwierćwieczu, a sekwencje zmian porządkowały trzy równocześnie zachodzące procesy: dezagraryzacji, proletaryzacji oraz gentryfikacji. Ukazane jest także zróżnicowanie tej struktury w trzech przekrojach przestrzennych: w podziale na cztery regiony historyczne (byłe zabory), regiony administracyjno-polityczne (16 województw) oraz cztery obszary „funkcjonalne”, wyróżnione ze względu na typ gospodarki lokalnej.

EN

Based on the results of systematic „Social Diagnosis” surveys, the Author presents the socio-professional structure of rural population in Poland and its spatial variations. The structure was subject to dramatic changes during the last 25 years and the change sequences were influenced by three simultaneous processes: de-agrarization, proletarization and gentrification. Structural variations are shown based on three cross-sectional analyses: first – across four historical regions (corresponding to the former partitions of Poland), then – in division into 16 voivodeships and finally across four ‘functional’ areas formed by the type of local economy.

Słowa kluczowe

PL

ludnosc wiejska; Polska; zroznicowanie przestrzenne; dezagraryzacja wsi; gentryfikacja; struktura spoleczno-zawodowa; zrodla utrzymania; wies; gospodarka lokalna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2016
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.59-85,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Halamska M.

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa - Polska Akademia Nauk, ul.Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa

Bibliografia

• Bański J. (2011). Wieś w badaniach geograficznych – ewolucja badań i przegląd koncepcji rozwoju obszaru wiejskiego. W: Halamska M. (red.). Wieś jako przedmiot badań naukowych (s. 29–44). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Cloke P., Marsden T., Mooney P. (red.) (2006). Handbook of Rural Studies. London, Thousands Oak, New Delhi: Sage Publications.
• Domański H. (2002). Polska klasa średnia. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
• Domański H. (2004). Struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Domański H. (2011). Empiryczny test hipotezy o pękniętej strukturze społecznej. W: Flis M., Frysztacki K., Skąpska G., Polak P. (red.). Co się dzieje ze społeczeństwem? (s. 183–202). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Gardawski J. (2008). Degradacja i wykluczenie klasy robotniczej. W: Jarosz M. (red.). Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny (s. 69–106). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Gilejko L.K. (2010). Klasy i warstwy we współczesnym społeczeństwie polskim. W: Jarosz M. (red.). Polacy równi i równiejsi (s. 17–44). Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Gorlach K. (2011). Kierunki badań wsi w społeczeństwie globalnej ponowoczesności, czyli od „nowej” socjologii wsi do studiów nad wsią ponowoczesną. W: Halamska M. (red.). Wieś jako przedmiot badań naukowych na początku XXI wieku (s. 139–168). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grzeszczak J. (2010). Gentryfikacja osadnictwa. Charakterystyka, rozwój koncepcji badawczej i przegląd wyjaśnień. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
• Guimond L., Simard M. (2010). Gentrification and neo-rural population in the Quebec countrywide: Representations of various actors. Journal of Rural Studies, 4, 449–469.
• Halamska M. (2013). Wiejska Polska na początku XXI wieku. Rozważania o gospodarce i społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Halamska M. (2015). Zróżnicowanie społeczne „wiejskiej Europy”. Wieś i Rolnictwo, 4, 47–66.
• Halamska M. (2016). Zmiany struktury społecznej wiejskiej Polski. Studia Socjologiczne, 1, w druku.
• Heffner K. (2011). Wieś jako przedmiot badań w gospodarce przestrzennej. Procesy zagospodarowania przestrzeni wiejskiej w Polsce. W: Halamska M. (red.). Wieś jako przedmiot badań naukowych (s. 49–72). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Hoggart K. (1997). The middle classes in rural England 1971–1991. Journal of Rural Studies, 3, 253–273.
• Kajdanek K. (2012). Suburbanizacja po polsku. Kraków: Nomos.
• Kayser B. (1990). La renaissance rurale. Sociologie des campagnes du monde occidentale. Paris: A. Colin.
• Maloutas T. (2011). Contexual diversity in gentrification research. Critical Sociology, 38 (1), 33–48.
• Marshall G. (red.) (2004). Słownik socjologii i nauk społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mendras H. (1988). La seconde revolution francaise 1965–1984. Paris: Gallimard.
• Mokrzycki E. (2001). Bilans niesentymentalny. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• Rosner A. (2012). Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Sadura P. (2012). Wielość w jedności: klasa średnia i jej zróżnicowanie. W: Gdula M., Sadura P. (red.). Style życia i porządek klasowy w Polsce (s. 163–193). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Słomczyński K., Janicka K. (2008). Dychotomie w strukturze klasowej: o efekcie świętego Mateusza i pogłębiających się nierównościach społecznych. W: Mucha J., Narkiewicz-Niedbalec E., Zielińska M. (red.). Co nas łączy, co nas dzieli? (s. 123–138). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
• Smętkowski M. (2007). Delimitacja obszarów metropolitarnych w Polsce – nowe spojrzenie. W: Gorzelak G., Tucholska A. (red.). Rozwój, region, przestrzeń (s. 215 –234). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, EUROREG UW.
• Wójcik M. (2012). Geografia wsi w Polsce. Studium zmiany podstaw teoretyczno-metodologicznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Zagórski K. (red.) (2009). Życie po zmianie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Identyfikatory

DOI

10.7366/wir012016/04