PL
Wstęp. Uzależnienie od wyrobów tytoniowych jest poważnym problemem w skali globalnej. Jest również głównym czynnikiem ryzyka w zakresie chorób układu krążenia, nowotworów czy chorób układu oddechowego. Z badań przeprowadzonych przez WHO wynika, że na świecie z powodu chorób odtytoniowych umiera 6 mln osób, zaś w 2030 liczba ta przekroczy 8 mln. W Polsce pali papierosy 31% obywateli. Niepokoi fakt, iż po produkty tytoniowe coraz częściej sięga nie tylko młodzież szkół średnich, ale również młodzież gimnazjalna oraz ze szkół podstawowych. Zasadne wydaje się zatem poznanie zachowań ryzykownych wśród młodzieży akademickiej w zakresie używania produktów tytoniowych. Cel pracy. Celem pracy była ocena rozpowszechnienia palenia tytoniu wśród studentów pierwszego roku uczelni rzeszowskich. Materiał i metoda. Badaniami objęto ogółem 924 studentów pierwszego roku Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Politechniki Rzeszowskiej, studiujących na kierunkach: medycznym, humanistycznym i ścisłym. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankiety. W opracowaniu statystycznym wykorzystano test niezależności chi-kwadrat. Wyniki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż ponad połowa badanej młodzieży akademickiej (67,4%) nie paliła papierosów (kierunek medyczny 71,6%, kierunek ścisły 67,7%, kierunek humanistyczny 66,0%). Okazjonalne palenie deklarowało 14,9% ankietowanych, codzienne 11,9%, kilka razy w tygodniu 3,6% respondentów. Ankietowani studenci za najczęstszą przyczynę palenia produktów tytoniowych podawali spotkania towarzyskie (15,4%) oraz uczucie przyjemności (8,0%). Większość respondentów (84,1%) uważała, iż palenie tytoniu powoduje choroby, zaś palenie w obecności innych osób jest bardzo szkodliwe (79,8%). Badani studenci (78,5%) uznali, iż zakaz palenia w miejscach publicznych jest słuszny. Wnioski. Niniejsza praca ukazała, iż palenie produktów tytoniowych staje się coraz mniej atrakcyjne w kręgach studenckich. Ankietowana młodzież pali papierosy najczęściej podczas spotkań towarzyskich, pomimo twierdzenia, że palenie w obecności innych osób jest bardzo szkodliwe.
EN
Introduction. Addiction to tobacco products is a serious global problem. It is also a main risk factor of cardiovascular diseases, cancer, or respiratory diseases. Studies conducted by the WHO show that 6 million people worldwide die due to tobacco-related diseases, and in 2030 this number will exceed 8 million. In Poland, 31% of citizens are smokers. It is an alarming fact that increasingly more frequently not only secondary school adolescents, but also those attending junior high and primary schools, reach for cigarettes. Therefore, it seems justifiable to recognize risky behaviours in the area of the use of tobacco products among university students. Aim of research. The aim of this study was to evaluate the prevalence of smoking among first year students of Rzeszow universities. Material and methods. The study covered a total of 942 first year students from the University of Rzeszów and Rzeszów University of Technology, studying the following disciplines: medical, humanities and exact sciences. The study was performed by the method of a diagnostic survey using a questionnaire technique. Statistical analysis was performed by chi-square test for independence. Findings. The results of the study showed that more than a half of the students examined (67.4%) did not smoke cigarettes (71.6% students of medical disciplines, 67.7% from exact sciences and 66.0% students of humanistic disciplines). Occasional smoking was declared by 14.9% of respondents: 11.9% – daily, several times a week – 3.6%. The students in the survey indicated as the most common cause of smoking tobacco products: socializing (15.4%), and the feeling of pleasure (8.0%). The majority of respondents (84.1%) believed that smoking causes diseases and, in the presence of others, is very harmful (79.8%). The students (78.5%) agreed that prohibition of smoking in public places is right. Conclusions. The study showed that smoking tobacco products is becoming increasingly less attractive among students. The young people in the survey most often smoke cigarettes during social gatherings, despite their declarations that smoking in the presence of others is very harmful.