EN
Among domestic animals, cattle and horses kept on pasture and fed with hay and straw are exposed most prominently to environmental pollution. Determination of the status of heavy metals in bodies of horses is important for two reasons. Firstly, it helps to assess the level of environmental contamination. Secondly, heavy metals can have considerable influence on animals living outdoors. The aim of the study has been to verify whether the level of Cr, Mn, Cu, Cd, Pb and Ni in the coat hair and cornified structures of hooves may differ between horses maintained alternately in a stable and on pasture and living outdoors all year long, with Polish Koniks from Mazury (the Masurian Lake District) taken as an example. Possible effects of the feeding season and age of horses were considered. In total, 35 Polish Konik horses were examined, either kept in a stable-pasture system in Popielno or outdoors in Wojnowo. Sixty-two samples of summer and winter coat hair, 28 samples of hoof horn, as well as 10 samples of pasture plants and water were analyzed. The data were elaborated with the use multi-factor analysis of variance, T-Tukey- Kramer test and Pearson’s correlation. The results show that Polish Konik horses bred in Mazury have a low heavy metal concentration in the coat hair and hoof horn. The stable-pasture and outdoor maintenance systems hardly differentiate the element content, whereas the winter feeding results in an elevated concentration of the elements in the hair. Yearlings show higher Mn and Cd content than mares and foals at foot. The dam’s impact on the heavy metal concentration in the hair and hoof horn in their foals is usually non-significant.
PL
Spośród zwierząt gospodarskich bydło i konie utrzymywane na pastwisku oraz żywione sianem i słomą są najbardziej narażone na zanieczyszczenie środowiska. Zagadnienie koncentracji metali ciężkich u koni jest ważne pod dwoma względami: zanieczyszczenia środowiska i jego wpływu na zwierzęta utrzymywane w chowie bezstajennym. Celem pracy było ustalenie, czy poziom Cr, Mn, Cu, Cd, Pb i Ni w sierści i rogu kopytowym może różnić się u koni utrzymywanych w warunkach stajenno-pastwiskowych oraz żyjących przez cały rok w chowie bezstajennym, na przykładzie koników polskich na Mazurach. Uwzględniono możliwy wpływ sezonu żywieniowego i wieku konia. Łącznie zbadano 35 koników polskich utrzymywanych w systemie stajenno-pastwiskowym w Popielnie i bezstajennym w Wojnowie. Przeanalizowano 62 próbki sierści letniej i zimowej, 28 próbek rogu kopytowego oraz 10 próbek roślinności pastwiskowej i wody. Dane opracowano wykorzystując wieloczynnikową analizę wariancji, test T-Tukeya-Kramera i korelacje Pearsona. Wykazano, że koniki polskie hodowane na Mazurach mają niską zawartość metali ciężkich w sierści i rogu kopytowym. Stajenno-pastwiskowy i bezstajenny system utrzymania wpływa na niewielkie zróżnicowanie stężenia pierwiastków, natomiast żywienie zimowe ma wpływ na wzrost poziomu badanych pierwiastków w sierści. U roczniaków wykazano wyższą zawartość Mn i Cd niż u klaczy dorosłych i sysaków. Wpływ klaczy matek na koncentrację metali ciężkich w sierści i rogu kopytowym źrebiąt jest zazwyczaj nieistotny.