Wpływ dodatku substancji organicznej na rozpuszczalność i fitoprzyswajalność miedzi w glebach zanieczyszczonych przez przemysł miedziowy

• Autorzy: Karczewska A. , Galka B. , Gersztyn L. , Spurgiasz M.

Warianty tytułu

EN

Effect of applying organic matter on the solubility and phytoavailability of copper in soils polluted by the copper industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W przeprowadzonym doświadczeniu badano wpływ różnych rodzajów substancji organicznej na rozpuszczalność i fitoprzyswajalność miedzi w 5 glebach pochodzących z rejonu hut miedzi Gło¬gów i Legnica oraz składowiska osadów poflotacyjnych Żelazny Most. Badania przeprowadzo¬no w warunkach doświadczenia wazonowego, z sałatą siewną Lactuca sativa, odmiany Królowa Majowych, jako rośliną testową. Do gleb wprowadzono 4 rodzaje osadów ściekowych, 2 rodzaje kompostów o różnym stopniu dojrzałości oraz 3 rodzaje ściółek leśnych, w dawce 20 g s.m.-kg-1. Po zakończeniu doświadczenia określono rozpuszczalność Cu w glebach, opierając się na wynikach ekstrakcji roztworem 0,01M CaCl2. Fitoprzyswajalność miedzi oceniano na podstawie stężenia Cu w nadziemnych częściach sałaty. Potwierdzono, że wprowadzenie substancji organicznej o zróż-nicowanych właściwościach do gleb zanieczyszczonych miedzią może powodować zmiany podat-ności Cu na ekstrakcję oraz modyfikować fitotoksyczność i fitoprzyswajalność tego pierwiastka. Efekty te są jednak trudne do przewidywania, gdyż zależą w znacznej mierze od właściwości gleb. W glebach najsilniej zanieczyszczonych obserwowano silne fitotoksyczne działanie Cu, którego nie eliminowały dodatki organiczne. Na glebach słabiej zanieczyszczonych uzyskano satysfak¬cjonujący plon sałaty, przy czym dodatek stabilizowanych, alkalicznych osadów ściekowych oraz niedojrzałego kompostu powodował wzrost rozpuszczalności i pobrania Cu przez sałatę, a dodatek kompostu dojrzałego ograniczał to pobranie Cu przez rośliny.

EN

The impact of various types of organic matter on copper solubility and phytoavailability was ex¬amined in 5 soils from the vicinities of copper smelters in Legnica and Głogów and the tailings impoundment Żelazny Most. The study was carried out in a pot experiment with lettuce Lactuca sativa as the test plant. Soils were enriched with 4 types of sewage sludge, 2 composts of varying degrees of maturity and 3 types of forest debris, at a rate of 20 g d.m.-kg-1. After completing the experiment, the solubility of Cu in the soils was determined based on the results of soil extraction with 0.01 M CaCl2. Copper phytoavailability was evaluated based on Cu concentrations in the aboveground parts of lettuce. The results confirm that applying various kinds of organic matter to soils contaminated with copper can affect Cu extractability, phytotoxicity and phytoavailability. Such effects are difficult to predict, because they depend largely on soil properties. In the most polluted soils the strong phytotoxic effect of Cu was not eliminated by adding organic matter. In less contaminated soils, satisfactory growth of lettuce was obtained. In those soils, the addition of stabilized, alkaline sewage sludge and an immature compost caused an increase in Cu solubility and uptake by lettuce, while the addition of a mature compost reduced Cu uptake by plants.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo
• Rocznik: 2012
• Tom: 103
• Opis fizyczny: s.147-156,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Karczewska A.

autor

Galka B.

autor

Gersztyn L.

autor

Spurgiasz M.

Bibliografia

• Andersen M., Raulund-Rasmussen K., Strobel B., Hansen H., 2004. The effects of tree species and site on the solubility of Cd, Cu, Ni, Pb and Zn in soils. Water Air Soil Poll., 154: 357-370.
• Baran S., Turski R., 1999. Wybrane zagadnienia z utylizacji i unieszkodliwiania odpadów. Wyd. AR w Lublinie, Lublin.
• Gałka B., Karczewska A., Popielas K., Dzięcielski M., Cuske M., 2012. Przydatność wybranych roztworów ekstrakcyjnych do oceny pobrania cynku i miedzi przez sałatę (Lactuca sativa) z gleb zanieczyszczonych. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu (złożono do druku).
• Gondek K., 2004. Wpływ nawożenia mineralnego, obornikiem i osadem grabarskim na zawartość wybranych metali ciężkich w roślinach i glebie. Acta Agrophysica, 3 (3): 465-478.
• Gondek K., 2009. Content of cadmium in maize (Zea mays L.) and soils fertilized with sewage sludge and mixtures of sewage sludge and peat. Pol. J. Natur. Sc., 24 (3): 146-157.
• Houba V.J.G., Temminghoff E.J.M., Gaikhorst G.A., van Vark W., 2000. Soil analysis procedu¬res using 0.01 M calcium chloride as extraction reagent. Commun. Soil Sci. Plant Anal., 31: 1299-1396.
• Kalbitz K., Wennrich R., 1998. Mobilization of heavy metals and arsenic in polluted wetland soils and its dependence on dissolved organic matter. Sci. Total Environ., 209: 27-39.
• Kalembasa D., Malinowska E., 2010. Działanie osadu ściekowego na zawartość metali ciężkich w biomasie trawy Miscantus sacchariflorus oraz w glebie. Ochr. Środ. Zas. Nat., 42: 198-203.
• Kaniuczak J., Hajduk E., Zamorska J., Ilek M., 2009. Charakterystyka osadów ściekowych pod względem przydatności do przyrodniczego wykorzystania. Zesz. Nauk. P-W O/PTIE i O/PTG w Rzeszowie, 11: 89-94.
• Karczewska A., 2002. Metale ciężkie w glebach zanieczyszczonych emisjami hut miedzi - formy i rozpuszczalność. ZN AR we Wrocławiu. CLXXXIV, 432, Wrocław.
• Karczewska A., 2008. Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych. Wydawnictwo UP we Wrocławiu.
• Medyńska A., Kabała C., 2010. Heavy metals concentration and extractability in forest litters in the area impacted by copper smelter near Legnica. Ecolog. Chem. Engin. A, 17: 981-989.
• Mertens J., Neve L., De Schrijver A., Piesschaert F., Oosterbaan A., Tack F.M.G., Verheyen K., 2007. Tree species effect on the redistribution of soil metals. Environ. Poll., 149: 173-181.
• Ostrowska A., Gawliński Z., Szczubiałka Z., 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i ro¬ślin. IOŚ. Warszawa.
• Pohlman A.A., McColl J.G., 1988. Soluble organics from forest litter and their role in metal dis-solution. Soil Sci. Soc. Am. J., 52: 265-271.
• PTG 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych - PTG 2008. Rocz. Glebozn., 60 (2): 5-16.
• Rozporządzenie, 2010. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 r w.s. komunal¬nych osadów ściekowych (Dz.U. 2010 nr 137, poz. 924).
• Singh R.P., Agrawal M., 2008. Potential benefits and risks of land application of sewage sludge. Waste Manag., 28 (2): 347-358.
• Szerszeń L., Chodak T., Kabała C., 2004. Zmiany zawartości miedzi, ołowiu i cynku w glebach w rejonie hut miedzi Głogów i Legnica w latach 1972-2002. Rocz. Glebozn., 55, 3: 195-205.
• Terelak H., Stuczyński T., Piotrowska M., 1997. Heavy metals in agricultural soils in Poland. Polish J. Soil Sci., 30 (2): 35-42.
• Theodoratos P., Moirou A., Xenidis A., Paspaliaris J., 2000. The use of municipal sewage sludge for the stabilization of soil contaminated by mining activities. J. Hazard. Mat., 77 (1-3): 177-191.
• Titeux H., Brahy V., Delvaux B., 2002. Metal complexing properties of forest floor leachates might promote incipient podzolization in a Cambisol under deciduous forest. Geoderma, 107: 93-107.