EN
Background. In the course of production of buckwheat groats by-products are produced, such as bran and hull, which apart from high content of dietary fiber, may also constitute valuable sources of antioxidants. The aim of these investigations was to determine the antioxidant activity of extracts from by-products produced during processing of buckwheat for groats. Material and method. Analyses were conducted on bran and hull of buckwheat cv. Kora. Extraction was run using acetone, methanol and water at room temperature for 24 h. The level of phenolics was determined spectrophotometrically with the Folin-Ciocalteau reagent, using (+) catechin as a standard. Antioxidant activity of extracts was analysed in relation to linoleic acid, running incubation for 19 h, by scavenging of stable radicals of DPPH (2,2-diphenyl-l-picrylhydrazyl) and on the basis of metal chelating ability. Recorded results were compared with the activity of BHT (butylated hydroxytoluene). Results. The highest content of polyphenols was found in the methanol extract of hull (168.5 mg/g d.m.), which was also characterised by the best antiradical properties. The lowest content of total phenols was found for water extracts of bran after grinding and final bran, at 20.3 mg/g d.m. and 10.2 mg/g d.m. In the emulsion system the highest activity was found for methanol extracts of hull and bran after grinding (Wo = 0.89), as well as the extract of final bran (Wo = 0.85). A higher chelating ability in relation to Fe (II) ions was observed for bran extracts (after grinding - 76.1%, final bran - 62.2%) than for hull extracts (26%). Conclusions. Extracts obtained from by-products of buckwheat were characterised by high antioxidant activity in the applied model systems.
PL
Wprowadzenie. Podczas produkcji kaszy gryczanej powstają produkty uboczne, takie jak otręby i łuska. Oprócz dużej zawartości błonnika, mogą one być cennym źródłem związków przeciwutleniających. Celem przeprowadzonych badań było określenie aktywności przeciwutleniającej ekstraktów z produktów ubocznych, powstałych podczas przerobu gryki na kasze. Materiał i metody. Badaniom poddano otręby oraz łuskę gryki odmiany Kora. Ekstrakcję prowadzono z użyciem acetonu, metanolu oraz wody w temperaturze pokojowej, przez 24 h. Poziom związków fenolowych oznaczono spektrofotometrycznie z odczynnikiem Folina-Ciocalteau, stosując jako wzorzec (+) katechinę. Aktywność anty oksydacyjną ekstraktów badano wobec kwasu linolowego, prowadząc inkubację przez 19 h, metodą zmiatania trwałych rodników DPPFT (2,2-difenylo-l-pikrylhydrazyl) oraz na podstawie zdolności chelatowania metali. Uzyskane wyniki porównano z aktywnością BHT. Wyniki. Największą zawartość polifenoli stwierdzono w metanolowym ekstrakcie łuski (168,5 mg/g s.m.), który charakteryzował się też najlepszymi właściwościami przeciwrodnikowymi. Najmniejszą zawartością związków fenolowych ogółem charakteryzowały się ekstrakty wodne otrąb po śrutowaniu oraz otrąb końcowych, odpowiednio 20,3 mg/g s.m. i 10,2 mg/g s.m. W układzie emulsyjnym największą aktywnością cechowały się metanolowe ekstrakty łuski i otrąb po śrutowaniu (W = 0,89) oraz ekstrakt otrąb końcowych (W = 0,85). Stwierdzono większą zdolność chelatowania jonów Fe (II) przez ekstrakty otrąb (po śrutowaniu - 76,1%, końcowe - 62,2%) niż ekstrakty łuski (26%). Wnioski. Ekstrakty otrzymane z ubocznych produktów gryki cechowały się dużą aktywnością przeciwutleniającą w zastosowanych układach modelowych.