EN
In the years 2000-2011, observations were made of shrubs of the cultivars derived from the Rugosa (R. rugosa Thunb.) gathered in the Collection of Rose Cultivars of the Polish Academy of Sciences (PAS) Botanical Garden - Center for Biological Diversity Conservation (CBDC) in Powsin, Poland, including 29 varieties. In the second part, the results are presented for 17 modern cultivars (‘Bokratrack’, ‘Dart’s Defender’, ‘Handwar’, ‘Hanpur’, ‘Hansno’, ‘Hanuhl’, ‘Korgosa’, ‘Korhassi’, ‘Korruge’, ‘Magsed’, ‘Rokoko’, ‘Speruge’, ‘Strolen’, ‘Stronin’, ‘Thérèse Bugnet’, ‘Uhlwe’, ‘White Grootendorst’). Every year, damage to shrubs caused by frost was recorded; the date of bud break and the date when leaves developed in springtime were recorded; regeneration of shrubs damaged in winter was observed; the dates of initial, full and final flowering were recorded; the presence of disease symptoms was observed; and notes were made concerning the need to do spring pruning and pruning after flowering. The winter seasons 2002/2003, 2005/2006, 2009/2010, 2010/2011 were unfavourable for roses. In terms of the features in question, the cultivars varied. The observations made confirm the high frost resistance of Rugosa hybrids and their low cultivation requirements, owing to which they deserve a wider application, in accordance with their intended use, both as amateur varieties and for urban green areas.
PL
W latach 2000-2011 prowadzono obserwacje krzewów 29 odmian pochodzących od róży pomarszczonej (R. rugosa Thunb.) gromadzonych w Kolekcji Odmian Uprawnych Róż PAN w Ogrodzie Botanicznym CZRB w Powsinie. W części drugiej przedstawiono wyniki dla 17 odmian współczesnych (‘Bokratrack’, ‘Dart’s Defender’, ‘Handwar’, ‘Hanpur’, ‘Hansno’, ‘Hanuhl’, ‘Korgosa’, ‘Korhassi’, ‘Korruge’, ‘Magsed’, ‘Rokoko’, ‘Speruge’, ‘Strolen’, ‘Stronin’, ‘Thérèse Bugnet’, ‘Uhlwe’, ‘White Grootendorst’). Corocznie u krzewów notowano uszkodzenia spowodowane przez mróz; zapisywano datę pękania pąków i rozwoju liści na wiosnę; obserwowano regenerację uszkodzonych w czasie zimy krzewów; notowano datę początku, pełni i końca kwitnienia; obecność objawów porażenia przez choroby; oraz uwagi dotyczące konieczności wykonywania cięcia wiosennego i po kwitnieniu. Sezony zimowe 2002/2003, 2005/2006, 2009/2010, 2010/2011 należały do niekorzystnych dla róż. Odmiany wykazywały zróżnicowanie pod względem badanych cech. Do zalet większości odmian należy wysoka mrozoodporność, wczesne kwitnienie, małe wymagania pod względem cięcia, dobra zdrowotność. Bardzo wysoką odpornością na mróz charakteryzują się: ‘Bokratrack’, ‘Dart’s Defender’, ‘Handwar’, ‘Hanpur’, ‘Hansno’, ‘Hanuhl’, ‘Rokoko’, ‘Strolen’, ‘Stronin’, ‘Thérèse Bugnet’, ‘Uhlwe’. Do odmian najsilniej uszkadzanych przez mróz należały ‘Korgosa’ i ‘Korruge’. Najwcześniej, w połowie maja, zakwitają ‘Hanuhl’ i ‘Thérèse Bugnet’, blisko trzy tygodnie później – ‘Korruge’. Odmiany pochodzące od róży pomarszczonej, zgodnie ze swym przeznaczeniem, powinny znaleźć szersze zastosowanie jako róże parkowe, a przede wszystkim oraz okrywowe i glebochronne na terenach zieleni miejskiej i amatorsko.