Profil zmian wskaźników jakości wody w rzece Stobrawie

• Autorzy: Wiatkowski M. , Rosik-Dulewska C. , Gruss L.

Warianty tytułu

EN

Profile of water quality indicators changes in Stobrawa river

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań stopnia zanieczyszczenia wód rzeki Stobrawy. Badania wykonano na 19,5 kilometrowym odcinku rzeki Stobrawy, w sześciu punktach pomiarowych: od przekroju planowanego zbiornika Kluczbork (St.1) do źródeł rzeki (St.6). Badania przeprowadzono w okresie od listopada 2006 do października 2007 r. W badanych próbkach wody oznaczano: NO3 -, NO2 -, NH4 +, PO4 3-, Pog., BZT5, tlen rozpuszczony, zawiesinę ogólną, temperaturę wody, odczyn wody i przewodność elektrolityczną. Oprócz badań jakości wód wykonywano pomiary hydrometryczne. W pracy oceniono jakość wody rzeki Stobrawy. Przedstawiono ocenę eutrofizacji tej wody i oceniono czy badana woda jest wrażliwa na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Wykonano także ocenę zlewni rzeki Stobrawy pod kątem dostawy materii do zbiornika. Przeprowadzone badania wykazały, że zanieczyszczenie wód dopływających do planowanego zbiornika Kluczbork jest duże, w związku z czym woda ta może pogorszyć jakość wody retencjonowanej w przyszłości w zbiorniku. Stwierdzono, że znajomość profilu zmian wskaźników jakości wody rzeki, na której chcemy zlokalizować zbiornik wodny, powinno stanowić warunek do jego budowy. Na tej podstawie powinno się prognozować jakość wody w przyszłym zbiorniku, podejmować właściwe decyzje gospodarcze w zlewni projektowanego zbiornika w aspekcie retencjonowania, użytkowania i ochrony wody w zbiorniku.

EN

This paper presents the research results of pollution level in Stobrawa river. The research was carried out on 19,5 km of the river in six test points: from the cross-section of the planned Kluczbork storage reservoir (point St.1) to the river source (point St.6). The test was carried out between November 2006 and October 2007. In the tested samples following compounds were determined: NO3 -, NO2 -, NH4 +, PO4 3-, Ptot., BOD5, DO, TSS, water temperature, water reaction and elektrolytic conductivity. Beside water quality tests, the hydrometric measurements were carried out. The paper also presents Stobrawa river quality valuation. The valuation of eutrophication of the Stobrawa river has been presented as well and it has been determined if the water is prone to nitrogen compounds pollution from agriculture. The Stobrawa river catchment area has been valuated taking into consideration the flowing matter into the body water. The test has shown vast pollution of water flowing into the Kluczbork water body. Subsequently it may negatively influence the water quality in the body of water in terms of its future possible water retention. It has been shown that the familiarity of the profile of water quality indicators changeability is crucial while taking decision whether to build or not a body of water. On that knowledge the water quality in the planned storage reservoir should be forecast, allowing taking the right economical decisions in catchment of planned storage reservoir in the aspect of retention, water management and protection in the storage reservoir.

Słowa kluczowe

PL

rzeki; rzeka Stobrawa; zlewnie rzek; jakosc wody; zanieczyszczenia wod; wskazniki fizykochemiczne; azotany; azotyny; amoniak; fosforany; fosfor ogolny; biochemiczne zapotrzebowanie tlenu; tlen rozpuszczony; zawiesina ogolna; temperatura wody; odczyn wody; przewodnosc elektrolityczna; stezenie zanieczyszczen

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2012
• Numer: 3/IV
• Opis fizyczny: s.21-35,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wiatkowski M.

• Uniwersytet Opolski, Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi, ul.Oleska 22, 45-052 Opole

autor

Rosik-Dulewska C.

• Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska, Polska Akademia Nauk, ul.M.Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze

autor

Gruss L.

• Uniwersytet Opolski, Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi, ul.Oleska 22, 45-052 Opole

Bibliografia

• Bajkiewicz-Grabowska E. Obieg materii w systemach rzeczno-jeziornych, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa, 2002, 274 ss.
• Chełmicki W. Woda. Zasoby, degradacja, ochrona, PWN, Warszawa 2001, 306 ss.
• Czamara W., Czamara A., Wiatkowski M. 2008. The Use of Pre-dams with Plant Filters to Improve Water Quality in Storage Reservoirs. Archives of Environmental Protection, vol. 34, SI, pp. 79-89.
• Gruss Ł. Analiza zasobów wodnych w zlewni rzeki Stobrawy w aspekcie budowy Zbiornika Kluczborskiego. Praca magisterska, w Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi Uniwersytetu Opolskiego, Opole, 2008, 98 ss.
• Grochowska J., Teodorowicz M. Ocena możliwości oddziaływania zlewni na jeziora Górnej Pasłęki oraz podatności tych jezior na degradację. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 5 (1) 2006, s. 99-111.
• Kajak Z. Hydrobiologia-Limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych, PWN, Warszawa 2001, 360 ss.
• Koc J., Skwierawski A. 2004. Uwarunkowania jakości wody małych zbiorników na obszarach wiejskich, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, Polska Akademia Nauk, z. 499, Warszawa, s. 121-128.
• Pawełek J., Spytek M. Stężenie związków biogennych w wodzie potoków dopływających do Zbiornika Dobczyckiego. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich / Infrastructure And Ekology Of Rural Areas Nr 5/2008, PAN, s. 179-190.
• Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleskiego na lata 2004-2007 wraz z perspektywą do 2011 r., 2004a. Projekt. Opracowanie na zlecenie Zarządu Powiatu Oleskiego przez ROT Recycling Odpady Technologie, Olesno, luty 2004 r. 43 ss.
• Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Kluczborskiego na lata 2004-2007 wraz z perspektywą do 2011 r., 2004b. Projekt. Opracowanie na zlecenie Zarządu Powiatu Kluczborskiego przez ROT Recycling Odpady Technologie, Kluczbork, luty 2004 r. 172 ss.
• Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Oleskiego na lata 2008-2011 wraz z perspektywą do 2015 r. Aktualizacja. Projekt. Opracował Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Oleśnie, Olesno, wrzesień 2008 r. 123 ss.
• Rajda W., Kanownik W., Goryl E. Stężenie niektórych składników biogennych w wodzie Potoku Pychowickiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., PAN, 2008, z. 528, s. 165-173.
• Raport oddziaływania na środowisko dla inwestycji „Zbiornik retencyjny – Kluczbork” na rzece Stobrawie w km 61+500, kwiecień 2005.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 roku w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Dz. U. Nr 241, poz. 2093, 2002.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2011 r. Nr 257, poz. 1545).
• Skonieczek P., Koc J. Role of preliminary reservoirs in reducing phosphorus inflow from agricultural and afforested catchment areas to the lake. Ecological Chemistry and Engineering, 2008, 15 (12), s.1347-1357.
• Soszka H. Problemy metodyczne związane z oceną stopnia eutrofizacji jezior na potrzeby wyznaczania stref wrażliwych na azotany. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 2009, t. 9, z. 1(25), s. 151-159.
• Wiatkowski M., Paul L. Surface water quality assessment in the Troja river catchment in the context of Włodzienin reservoir construction. Polish J. of Environ. Stud. Vol. 18, No. 5, 2009, s. 923-929.
• Wiatkowski M. Hydrochemical conditions for localization of small water reservoirs on the example of Kluczbork reservoir. Archives of Environmental Protection, vol. 35, no. 4, 2009, pp. 129-144.
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu 2004. Biuletyn informacyjny WIOŚ OPOLE - 10/W/2004. Wyniki przeprowadzonych w maju 2004 r. badań jakości wód w przekrojach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych w zlewni Stobrawy i Osobłogi oraz ujściowych odcinkach Prószkówki i Dożyny [online]. Opole. [Dostęp 29.06.2012]. Dostępny w internecie: http://www.opole.pios.gov.pl
• Zbiornik retencyjny Kluczbork na rzece Stobrawie w km 61+500, 2007, Projekt budowlany materiały formalno – prawne do pozwolenia wodnoprawnego, Budopol P.B. – Namysłów.