PL
Śnieżyczka Elwesa (Galanthus elwesii Hook) pochodząca z Azji Mniejszej jest cenioną w ogrodnictwie ozdobnym wiosenną rośliną cebulową. Jest masowo pozyskiwana ze stanowisk naturalnych i stanowi jedną z najważniejszych ozdobnych roślin cebulowych eksportowanych z Turcji do Europy Zachodniej. Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis L.) jest chronionym gatunkiem krajowym występującym na Podkarpaciu i uprawianym w ogrodach od XVI wieku. Tradycyjny wegetatywny sposób rozmnażania śnieżyczek z cebul przybyszowych jest powolny i mało wydajny, a osobniki rozmnażane generatywnie nie powtarzają cech roślin matecznych. Jednym ze sposobów zwiększenia wydajności tego procesu jest zastosowanie metody in vitro. Inicjację kultur przeprowadzono w latach 2000 - 2003, a materiałem wyjściowym były łuski cebulowe pochodzące z roślin rosnących na kolekcji Katedry Roślin Ozdobnych. Namnażanie śnieżyczek prowadzono drogą organogenezy na pożywkach MS wzbogaconych w cytokininę BA (0,1-25 pM) i zawierających dodatkowo auksynę IAA lub NAA (0-1 AM). Somatyczną em-briogenezę indukowano na pożywkach MS zawierających Picloram (10-25 pM) i BA (1 pM), a uzyskany kalus embriogeniczny namnażano na pożywkach o identycznym składzie. Do produkcji kalusa i łusek cebulowych zastosowano także bioreaktor. Znany jest fakt istnienia genetycznej zmienności w kulturach in vitro, dlatego uzyskane z pąków przybyszowych i z zarodków somatycznych rośliny poddano analizie cytometrycznej. Wykonane na cytometrze przepływowym badania stopnia ploidalności roślin powstałych na drodze somatycznej embriogenezy pod wpływem Picloramu w pożywce wykazały zwiększoną liczbę chromosomów (3 n) u wszystkich testowanych osobników. Natomiast w analizowanych próbach pochodzących z pąków przybyszowych śnieżyczek nie stwierdzono obecności haploidów ani osobników o zwiększonej liczbie chromosomów, z wyjątkiem pochodzących z kultur bioreaktorowych. W tym przypadku 20% badanych roślin było triploidami.
EN
Giant snowdrop (Galanthus elwesii Hook), native to Asia Minor, is a highly valued spring bulbous ornamental plant. It is commonly gathered from natural sites and is one of the most important bulbous ornamental plants exported form Turkey to Western Europe. Common snowdrop (Galanthus nivalis L.) is a protected species commonly occurring in Poland, in Carpathian Foothills, that is cultivated in gardens from 16th century. Efficiency of this process can be augmented by the use of in vitro methods. Cultures were initiated between 2000 and 2003 from plant bulb scales derived from the collection of the Chair of Ornamental Plants. Snowdrops were propagated using the method of organogenesis on MS media supplemented with a cytokinin (BA 0.1-25.0 pM) and auxin (IAA or NAA, 0-1 pM). Somatic embryogenesis was induced on solid MS media containing Picloram (10-25 pM) and BA (1 pM). Embryogenic callus obtained in this way was propagated on media of identical composition. Production of the callus and bulb scales was also carried out in a bioreactor. It is a well known genetic variability of material from in vitro cultures. For this reason, plants obtained from adventitious buds and somatic embryos were subjected to cytometric analysis. Flow cytometric studies of ploidy of plants generated by somatic embryogenesis on media containing Picloram showed a higher number of chromosomes (3 n) in all tested specimens. Contrary the examination of samples originating from adventitious buds of snowdrop did not demonstrate haploids or specimens with a higher number of chromosomes, except for those cultivated in a bioreactor. In the latter case, 20% of plants under study were triploids.