PL
Celem badań była ocena instrumentów prawych pozwalających na stałe lub okresowe obniżenie wysokości czynszu w przypadku dzierżawy nieruchomości rolnych Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP), jak również wskazanie okoliczności, które umożliwiają Agencji Nieruchomości Rolnych (ANR) podniesienie czynszu dzierżawnego. Czynsz stanowi konieczny element każdej umowy dzierżawy. Spłatę zobowiązania zapewnić powinny uzyskiwane przez dzierżawcę pożytki, jednak w związku z uzależnieniem działalności produkcyjnej w gospodarstwach rolnych od wielu czynników egzogenicznych, zarówno wolumen pożytków danego rodzaju, jak i ich wartość są w zasadzie niemożliwe do oszacowania ex antę. Konsekwencją są trudności w regulowaniu zobowiązań czynszowych. Pomimo szerokiego wachlarza instrumentów wsparcia dzierżawców, okazuje się, iż zastosowanie tych narzędzi jest ograniczone przez regulacje prawne lub uzależnione od uznaniowości ANR. Nowe zasady pozwalające na podwyższenie wysokości zobowiązania powodują, iż dzierżawa państwowych gruntów rolnych stanowi coraz mniej korzystną, z punktu widzenia użytkownika, formę pozyskiwania gruntów do produkcji rolnej.
EN
Rent is a necessary part of any lease agreement. Payment of obligation should be ensured by the fruits derived by the lessee. Due to the dependence of the farm production on number of exogenous factors, both the volume of fruits, as well as their value are difficult to estimate ex ante. The consequence is the difficulty in payments of the rent. The aim of this study is to evaluate legal instruments which allow to reduce the rent permanently or temporarily in case of the lease of agricultural land form Agricultural Property Stock of the State Treasury, as well as to point the circumstances that allow the Agricultural Property Agency to raise the rent. Despite the wide range of instruments which support the lessees, their use is restricted by legal regulation or depends on the discretion of the Agency. On the other hand, the new rules which allow APA to increase the rent cause that, from the point of view of the user, the lease of state agriculture land has become less favorable form of acquisition of landfor agricultural production.