EN
The large white butterfly Pieris brassicae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) is a cosmopolitan insect that is specialized to feed on the plant family Brassicaceae. The caterpillars may cause severe losses in yield of cabbage plants. In search of environmentally safe control chemical substances, the effect of 17 natural monoterpenes on the feeding activity and food assimilation of P. brassicae larvae was studied. According to the analysis of behavioural and physiological effects caused by the substances applied in the present study, these chemicals can be divided into into five groups: highly active deterrents that practically completely inhibited the feeding of caterpillars (α-phellandrene and β-ionone), strong deterrents (α-terpinene and α-ionone), relatively strong deterrents (citronellol, (-)-linalool, p-cymene), moderate deterrents ((+)-fenchone, (+)-R-limonene, γ-terpinene, and (S)-(+)-carvone), and inactive substances (α-pinene, eucalyptol, bornyl acetate, geraniol, thymol, and L-menthol). α-Phellandrene, β-ionone, α-ionone, α-terpinene, citronellol, and (-)-linalool may be classified as preingestive deterrents that act before food ingestion. p-Cymene may be considered as postingestive deterrent that causes a loss in body weight.
PL
Bielinek kapustnik Pieris brassicae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) jest kosmopolitycznym gatunkiem wyspecjalizowanym w żerowaniu na roślinach z rodziny Brassicaceae. Gąsienice mogą powodować poważne straty u roślin kapustowatych. W poszukiwaniu przyjaznych środowisku środków ochrony roślin zbadano wpływ 17 naturalnych monoterpenoidów na żerowanie i przyrost masy ciała gąsienic P. brassicae. Analiza behawioralnych i fizjologicznych efektów wywołanych przez poszczególne substancje pozwoliła na zaliczenie ich do pięciu grup: bardzo aktywne deterenty, które prawie całkowicie zniechęcały gąsienice do żerowania (α-felandren i β-jonon), silne deterenty (α-terpinen i α-jonon), stosunkowo silne deterenty (citronellol, (-)-linalool, p-cymen), słabe deterenty ((+)-fenchon, (+)-R-limonen, γ-terpinen i (S)-(+)-karwon) oraz substancje nieaktywne (α-pinen, eukaliptol, octan bornylu, geraniol, tymol i L-mentol). Ponadto najbardziej aktywne deterenty (α-felandren, β-jonon, α-jonon, α-terpinen, citronellol, (-)-linalool) można określić jako deterenty smakowe działające przed pobraniem pokarmu, zaś p-cymen – jako deterent metaboliczny działający po pobraniu pokarmu i powodujący spadek masy ciała gąsienic.