Pilotażowe badania pozostałości pestycydów w wybranych świeżych ziołach i warzywach przyprawowych zakupionych w krajowych supermarketach

• Autorzy: Dyjak K. , Michota-Katulska E. , Zegan M.

Warianty tytułu

EN

Pilot studies on pesticide residues in selected fresh herbs and seasoning vegetables purchased in internal supermarkets

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obserwuje się wzrost zainteresowania konsumentów doprawianiem potraw świeżymi ziołami, spożywanymi nie tylko ze względów smakowych, ale również z uwagi na ich walory prozdrowotne. Uznano za celowe przeprowadzenie pilotażowej oceny wybranych świeżych ziół i warzyw przyprawowych zakupionych w krajowych supermarketach poprzez ustalenie w nich zakresu jakościowego pozostałości pestycydów – w aspekcie ich dopuszczalności oraz zawartości w odniesieniu do ustalonych wartości NDP (Najwyższej Dopuszczalnej Pozostałości). Próbki bazylii, koperku, natki pietruszki, szczypiorku, melisy, lubczyku, kolendry oraz mięty poddano analizie chromatograficznej w laboratorium Polskiego Centrum Akredytacji. Wykazano, że 91,7 % próbek zawierało w swoim składzie pozostałości środków ochrony roślin, w tym w dwóch próbkach stwierdzono przekroczenia dopuszczalnej wartości NDP, a także niezgodność w wykorzystaniu pestycydów z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Wskazuje to na konieczność stałego monitorowania pozostałości pestycydów w surowcach roślinnych, w tym w świeżych ziołach i warzywach przyprawowych. Celem sformułowania bardziej szczegółowych wniosków, a także określenia zależności pomiędzy obecnością danego pestycydu a gatunkiem świeżego zioła oraz miejscem jego zakupu konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań obejmujących większą liczbę prób. Prowadzenie tego rodzaju badań ma szczególnie istotne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne konsumenta. Wydaje się jednak, że korzyści wynikające ze spożywania świeżych ziół w zwyczajowych ilościach są bardziej istotne niż ryzyko, jakie niesie ze sobą ich zanieczyszczenie pozostałościami pestycydów (na poziomie wykazanym w badaniach własnych).

EN

There is an increase in the consumer interest in seasoning dishes with fresh herbs, which are consumed not only for their flavour but, also, because of their health benefits. It was considered advisable to carry out a pilot assessment study on some selected fresh herbs and seasoning vegetables purchased in internal supermarkets by determining the range of quality of pesticide residues in terms of their acceptability and content with respect to the set values of MRLs (Maximum Residue Levels). Samples of basil, dill, parsley, chives, lemon balm, lovage, coriander, and mint were analyzed using chromatography in a laboratory in the Polish Centre for Accreditation. It was shown that 91.7 % of the samples contained residues of plant protection agents; furthermore, in two samples, the content of those residues was reported to exceed MRL (Maximum Residue Limit) and the use of pesticides was found to be incompatible with the legal regulations in force. This fact suggests the indispensability of consistent monitoring of pesticide residues in plant-based foods, particularly in fresh herbs and seasoning vegetables. In order to draw more detailed conclusions as well as to determine the correlation between the occurrence of a given pesticide and the species of fresh herb, and the place of purchasing it, it is essential to carry on further studies using a larger quantity of samples. It is particularly important to conduct this type of research studies in view of the consumer health safety. It seems, however, that the benefits resulting from consuming usual quantities of fresh herbs are more important than the risk posed by their contamination with pesticide residues (at the level as shown in the authors’ own studies).

Słowa kluczowe

PL

srodki ochrony roslin; ziola swieze; pestycydy; bazylia; koper; natka pietruszki; szczypiorek; melisa; lubczyk; kolendra; mieta; pozostalosci srodkow ochrony roslin; pozostalosci pestycydow

EN

plant protection agent; fresh herb; pesticide; basil; dill; parsley; chive; lemon balm; lovage; coriander; mint; plant protection product residue; pesticide residue

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2017
• Tom: 24
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.126-138,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dyjak K.

• Zakład Żywienia Człowieka, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul.Żwirki i Wigury 61, 00-001 Warszawa

autor

Michota-Katulska E.

• Zakład Żywienia Człowieka, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul.Żwirki i Wigury 61, 00-001 Warszawa

autor

Zegan M.

• Zakład Żywienia Człowieka, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul.Żwirki i Wigury 61, 00-001 Warszawa

Bibliografia

• [1] Akoto O., Andoh H., Darko G., Eshun K., Osei-Fosu P.: Health risk assessment of pesticides residue in maize and cowpea from Ejura, Ghana. Chemosphere, 2013, 92 (1), 67-73.
• [2] Bakkali F., Averbeck S., Averbeck D., Idaomar M.: Biological effects of essential oils – A review. Food Chem. Toxicol., 2008, 46, 446-475.
• [3] Chen M.F., Chen J.F., Syu J.J., Pei C., Chien H.P.: Insecticide residues in head lettuce, cabbage, Chinese cabbage, and broccoli grown in fields. J. Agric. Food Chem., 2014, 62 (16), 3644-3648.
• [4] Głodek E., Ślączka J., Rudy M., Gil M.: Pozostałości pestycydów chloroorganicznych w ziarnie pszenicy i ryżu. Bromat. Chem. Toksykol., 2010, 4, 539-544.
• [5] Głodek E., Ślączka J., Rudy M., Gil M.: Badania pozostałości pestycydów chloroorganicznych w nektarynkach i brzoskwiniach przeprowadzone na rynku podkarpackim w latach 2005-2008. Bromat. Chem. Toksykol., 2010, 4, 545-550.
• [6] Gnusowski B., Nowacka A., Rzeszutko U., Jurys J., Łozowicka B., Kaczyński P., Rutkowska E., Jankowska M., Szpyrka E., Rogozińska K., Rupar J., Machowska A., Słowik-Borowiec M., Kuźmenko A., Szala J.: Badania pozostałości środków ochrony roślin w paszach pochodzenia roślinnego w roku 2010. Post. Ochr. Roślin, 2012, 52 (1), 119-122.
• [7] Kucharski M., Domaradzki K.: Pozostałości herbicydów w wybranych roślinach uprawnych – badania z lat 2000-2008. Fragm. Agron., 2009, 26 (4), 74-80.
• [8] Kwiatkowska M., Jarosiewicz P., Bukowska B.: Glifosat i jego preparaty – toksyczność, narażenie zawodowe i środowiskowe. Medycyna Pracy, 2013, 64 (5), 717-729.
• [9] Łozowicka B., Kaczyński P., Jankowska M., Rutkowska E., Hrynko I.: Pesticide residues in raspberries (Rubus idaeus L.) and dietary risk assessment. Food Addit. Contam. Part B Surveill., 2012, 5 (3), 165-171.
• [10] Mazurkiewicz J., Czernecki T.: Zawartość pozostałości pestycydów chloroorganicznych w wybranych mrożonych warzywach z rynku lubelskiego. Acta Agrophysica, 2011, 17 (1), 151-163.
• [11] Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [on line]. Dostęp w Internecie [11.11.2015]: http://www.minrol.gov.pl
• [12] Mruczyk K.: Badania poziomu pozostałości pestycydów w roślinnych produktach spożywczych pochodzących z terenu województwa lubuskiego. Nauka Przyr. Technol., 2012, 6 (2), 1-9.
• [13] Nowacka A., Gnusowski B., Walorczyk S., Drożdżyński D., Raczkowski M., Hołodyńska A., Frąckowiak D., Wójcik A., Ziółkowski A., Przewoźniak M., Swoboda W., Rzeszutko U., Domańska I., Jurys J., Łozowicka B., Kaczyński P., Rutkowska E., Jankowska M., Hrynko I., Szpyrka E., Rupar J., Rogozińska K., Kurdziel A., Słowik-Borowiec M., Szala J., Szponik M., Michel M.: Pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych (rok 2011). Post. Ochr. Roślin, 2012, 52 (4), 1106-1116.
• [14] Nowacka A., Gnusowski B., Walorczyk S., Drożdżyński D., Raczkowski M., Hołodyńska-Kulas A., Frąckowiak D., Wójcik A., Ziółkowski A., Przewoźniak M., Swoboda W., Rzeszutko U., Domańska I., Pszczolińska K., Łozowicka B., Kaczyński P., Rutkowska E., Jankowska M., Hrynko I., Szpyrka E., Rupar J., Rogozińska K., Kurdziel A., Słowik-Borowiec M., Szala J., Szponik M.: Pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych (rok 2012). Prog. Plant Prot., 2014, 54 (2), 219-230.
• [15] Nowacka A., Gnusowski B., Walorczyk S., Drożdżyński D., Raczkowski M., Hołodyńska A., Frąckowiak D., Ziółkowski A., Przewoźniak M., Rzeszutko U., Domańska I., Pszczolińska K., Łozowicka B., Kaczyński P., Rutkowska E., Jankowska M., Hrynko I., Szpyrka E., Rupar J., Matyaszek A., Kurdziel A., Podbielska M., Słowik-Borowiec M., Szponik M.: Pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych (rok 2013). Prog. Plant Prot., 2015, 55 (4), 423-439.
• [16] Piotrowski J.K.: Podstawy toksykologii. WNT, Warszawa 2006, ss. 319-355.
• [17] PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.
• [18] PN-EN 12396-2:2002. Żywność o niskiej zawartości tłuszczu. Oznaczanie pozostałości ditiokarbaminianów i disiarczku tiuramu. Część II: Metoda z wykorzystaniem chromatografii gazowej.
• [19] PN-EN 15662:2008. Żywność pochodzenia roślinnego. Oznaczanie pozostałości pestycydów metodą GC-MS i/lub LC-MS(/MS) po uprzedniej ekstrakcji i rozdziale acetonitrylem oraz oczyszczaniu metodą dyspersyjnej SPE. Metoda QuEChERS. z wykorzystaniem chromatografii gazowej ze spektrometrią mass – Technika GC/MS – MS przy użyciu GC/MS – MS – B.
• [20] PN-EN 15662:2008. Żywność pochodzenia roślinnego. Oznaczanie pozostałości pestycydów metodą GC-MS i/lub LC-MS(/MS) po uprzedniej ekstrakcji i rozdziale acetonitrylem oraz oczyszczaniu metodą dyspersyjnej SPE. Metoda QuEChERS z wykorzystaniem chromatografii cieczowej ze spektrometrią mass – Technika LC – MS/MS przy użyciu LC – MS/MS – D.
• [21] Podbielska M., Szpyrka E., Matyaszek A., Kurdziel A., Rupar J., Słowik-Borowiec M.: Pozostałości ditiokarbaminianów w owocach, warzywach i ziołach z terenu południowo-wschodniej Polski w latach 2011-2013. Prog. Plant Prot., 2014, 54 (3), 293-297.
• [22] Pszczolińska K., Rzeszutko U., Domańska I., Wlazło J., Rolnik J.: Wyniki badań pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych z terenów województw śląskiego i opolskiego w latach 20112012. Post. Ochr. Roślin, 2013, 53 (3), 582-585.
• [23] Rather I.A., Awasthi P., Mahajan V., Bedi Y.S., Vishwakarma R.A., Gandhi S.G.: Molecular cloning and functional characterization of an antifungal PR-5 protein from Ocimum basilicum. Gene, 2015, 558 (1), 143-151.
• [24] Rozporządzenie (WE) Nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG. Dz.U. L 70 z 16.3.2005.
• [25] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października 2007 r. w sprawie pobierania próbek żywności w celu oznaczania poziomów pozostałości pestycydów. Dz.U. 2007 nr 207 poz. 1502.
• [26] Rozporządzenie Komisji (UE) NR 600/2010 z dnia 8 lipca 2010 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do dodania i zmiany przykładów powiązanych odmian lub innych produktów, do których stosuje się te same NDP. Dz. U. UE. L 174/18.
• [27] Rzeszutek J., Popek S., Matysiak M., Czajka M., Sawicki K., Kruszewski M., Kapka-Skrzypczak L.: Zmiany epigenetyczne spowodowane ekspozycją na pestycydy. Probl. Hig. Epidemiol., 2014, 95 (3), 561-567.
• [28] Szpyrka E., Kurdziel A., Matyaszek A., Podbielska A., Rupar J., Słowik-Borowiec M: Pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych z terenu południowowschodniej Polski (rok 2012). Post. Ochr. Roślin, 2013, 53 (2), 402-406.
• [29] Szpyrka E., Kurdziel A., Matyaszek A., Podbielska M., Rupar J., Słowik-Borowiec M.: Pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych z terenu południowo-wschodniej Polski (rok 2013). Prog. Plant Prot., 2014, 54 (3), 283-287.
• [30] Szpyrka E.: Assessment of consumer exposure related to improper use of pesticides in the region of southeastern Poland. Environ. Monit. Assess., 2015, 187 (1), 4140-4148.
• [31] Telo G.M., Senseman S.A., Marchesan E., Camargo E.R., Jones T., McCauley G.: Residues of thiamethoxam and chlorantraniliprole in rice grain. J. Agric. Food Chem., 2015, 63 (8), 2119-2126.
• [32] Wanwimolruk S., Kanchanamayoon O., Phopin K., Prachayasittikul V.: Food safety in Thailand 1: It is safe to eat watermelon and durian in Thailand. Environ. Health Prev. Med., 2015, 20 (3), 204-215.
• [33] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października 2007 r. w sprawie sposobu pobierania próbek żywności w celu oznaczania poziomów pozostałości pestycydów oraz procedury stosowane przy pobieraniu próbek. Załącznik nr 1. Dz. U. 2007 r. Nr 207, poz. 1502.
• [34] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października 2007 r. (poz. 1502) w sprawie kryteriów dla metod analitycznych, sposób podawania i interpretacji wyników analiz oraz sposoby transportu i przechowywania próbek przed przystąpieniem do analizy. Załącznik nr 2. Dz. U. 2007. Nr 207, poz. 1502.

Identyfikatory

DOI

10.15193/zntj/2017/110/179