Extinction of Rugosa and Tabulata near the Permian/Triassic boundary

• Autorzy: Fedorowski J.

Warianty tytułu

PL

Wymieranie Rugosa i Tabulata w pobliżu granicy Permu i Triasu

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Permski okres ewolucji Rugosa i Tabulate przebiegał równolegle w dwóch królestwach izolowanych od siebie Paleo-Pacyfikiem i Pangeą. Były to: królestwo oceanu Tetyda, rozciągające się na wschód od wybrzeży Pangei i królestwo Kordyliersko-Arktyczno-Uralskie na zachód od tych wybrzeży. W żadnym z tych królestw przedstawiciele Rugosa i Tabulata nie dotrwali do końca permu: w królestwie oceanu Tetyda koralowce te występują do końca podzony Palaeofusulina sinensis, Changxingian, podczas gdy w królestwie Kordyliersko-Arktyczno-Uralskim wymarły one ostatecznie w zonie Codonofusiella (Midian lub dolny Djulfian). W obydwu królestwach proces wymierania był powolny. Jego ostatnie etapy trwały w ciągu około 8 milionów lat, nie może więc być mowy o wymieraniu nagłym lub katastroficznym. Przyczyn wymierania Rugosa i Tabulate upatruję głównie w nakładaniu się czynników lokalnych, jak diastrofizm, zmiany kierunków i temperatury prądów morskich i zmiany w występowaniu mielizn umożliwiających metamorfozę larw itp., na czynniki globalne, jak ciągłe obniżanie się poziomu oceanu światowego, wielka przestrzeń wód Paleo-Pacyfiku, ocieplanie się klimatu. Analiza stratygraficzno-geograficzna wskazuje na wyraźny diachronizm w wycofywaniu się lub wymieraniu koralowców z poszczególnych obszarów siedliskowych. Proces ten został w niniejszej pracy nazwany wypadaniem ogniw łańcucha, ponieważ wiele obszarów opuszczonych przez koralowce, nie zostało przez nie ponownie zasiedlonych, pomimo zaistnienia tam warunków ekologicznych umożliwiających rozwój tych zwierząt. W rezultacie kolejnych redukcji obszarów siedliskowych w obydwu królestwach, koralowce pozostają tylko na szelfie mikrokontynentu chińskiego. Są tam reprezentowane przez michelinidy spośród Tabulata oraz przez prymitywne, osobnicze Rugosa, należące głównie do podrzędu Plerophyllina i reprezentowane przez rodzaje o stosunkowo dużej tolerancji ekologicznej, trwające od dolnego karbonu, a nawet od dewonu. Stawiam tezę, że ostateczne wymarcie Rugosa i Tabulata spowodował czynnik o charakterze tak ograniczonym i lokalnym, iż nie został on dotychczas ustalony. Jest faktem, że koralowce nie występują już w tzw. „beds with mixed fauna” z szelfu mikrokontynentu chińskiego, w których znaleziono permskie ramienionogi współwystępujące z triasowymi głowonogami i małżami.

EN

The Permian stage of evolution within Rugosa and Tabulata took place in two distinct realms, isolated by the Palaeo-Pacific Ocean and the Pangea: the Palaeo-Tethys Realm and the Cordillera-Arctic-Uralian Realm. The corals discussed disappeared from the first Realm in the upper part of the Changxingian Palaeofusulina sinensis Subzone and from the second one in lower Djulfian. The fairly long time span between these events excluded acting of any rapid and common factor. The combined effect of global factors such as lowering of sea level and warming of climate and local factors such as tectonics, currents, absence of carbonate banks, etc. led to the successive disappearance of corals from individual areas of realms. The Chinese microcontinent was the last area colonized by corals.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1989
• Tom: 34
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.47-70,fig.,ref.

Twórcy

autor

Fedorowski J.

• Katedra Geologii, Zaklad Paleontologii i Stratygrafii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ul.Mielzynskiego 27/29, 61-725 Poland

Bibliografia

• BOECKLEN, W. J. and SIMBERLOFF, D. 1986. Area-based extinction models in conservation. In: D. K. Elliot (ed.), Dynamics of Extinction, 247—276. John Wiley & Sons, N. York.
• DICKINS, J. M. 1984. Late Palaeozoic climate with special reference to invertebrate faunas. Neuvième Congrès International de Stratigraphie et de Géologie du Carbonifière. Compte Rendu, 2, 394—402.
• FEDOROWSKI, J. 1986. The rugose coral faunas of the Carboniferous/Permian boundary interval. — Acta Palaeont. Polonica, 31, 3—4, 253—275.
• FEDOROWSKI, J. 1987. Upper Palaeozoic rugose corals from southwestern Texas and adjacent areas: Gaptank Formation and Wolfcampian corals. Part I. — Palaeont. Polonica, 48, 1—271.
• FEDOROWSKI, J. (in press). The intraspecific variation in the Carboniferous and Permian Rugosa. — Alcheringa.
• FISHER, A. G. 1964. Brackish oceans as a cause of the Permo-Triassic marine faunal crisis, 566—577. In: Problems in Palaeoclimatology. Wiley — Interscience, London.
• FLÜGEL, H. W. 1970. Die Entwicklung der rugosen Korallen in hohen Perm. — Verh. geol. Bundesanstalt, 146—161.
• FORLEY, G. G. 1975. Permo-Triassic sea level change. — J. Geol., 83, 773—779.
• FURNISH, W. M. 1973. Permian Stage names. In: The Permian and Triassic Systems and Their Mutual Boundary. A. Logan and L. V. Hills (eds.), Canadian Soc. Petrol. Geol. Mem, 2, 522—548.
• GRUSZCZYŃSKI, M., HAŁAS, S., HOFFMAN, A. and MAŁKOWSKI, K. 1989. A brachiopod calcite record of the oceanic carbon and oxygen isotopic shifts at the Permian/Triassic transition.—Nature (in press).
• HILL, D. 1938—1941. A monograph on the Carboniferous rugose corals of Scotland. — Paleontograph. Soc. London, 1—213.
• JABLONSKY, D. 1986. Causes and consequences of mass extinctions: a comparative approach. In: D. K. Elliot (ed.), Dynamics of Extinction. 183—229. Wiley Interscience Publication, New York.
• Iranian-Japanese Research Group. 1981. The Permian and Lower Triassic Systems in Abadeh Region, Central Iran. — Mem. Fac. Sci, Tokyo XJniv. Ser. Geol. Miner., 47, 2, 61—133.
• LIN JIAXING. 1987. The Permian System. In: Stratigraphic Excursion Guidebook in the Yangtze Gorges Area. Geological Publishing House, Beijing, 42—46.
• MARTINEZ DIAZ, C. (ed.) 1983. Carbonifero у Permico de Espana. X Congres International de Stratigrafia у Geologia del Carbonifero, 385—502.
• MINATO, M., HUNAHASI, M., WATANABE, J. and KATO, M, eds. 1979. Variscan History of Northern Japan: the Abean Orogeny. Tokyo University Press, 1—427.
• NAKAMURA, K., KIMURA, G. and WINSNES, T. S. 1987. Brachiopod zonation and age of the Permian Kapp Starostin Formation, Central Spitsbergen. — Polar Res. 5, n. s., 207—219.
• NEWELL, N. D. 1967. Revolutions in the history of life. — Geol. Soc. America Spec. Pap. 89, 63—91.
• NEWELL, N. D., RIGBY, J. K., FISCHER, A. G., WHITEMAN, A. J., HICKOX, J. E. and BRADLEY, J. S. 1953. The Permian Reef Complex of the Guadelupe Mountains Region, Texas and New Mexico. A study in Paleoecology. W. H. Freeman & Company, San Francisco, XVIII+236 pp.
• SCHOPF, T. J. M. 1974. Permo-Triassic extinctions: relation to sea-floor spreading.—J. Geol., 82, 129—143.
• SCHOPF, T. J. M. 1979. The role of biogeographic provinces in regulating marine faunal diversity through geologic time. In: Historical Biogeography, Plate Tectonics, and the Changing Environment. J. Gray and A. J. Boucot (eds.), Biology Colloquium, Oregon State University, 449—457.
• SEPKOSKI, J. J., Jr. and RAUP, D. M. 1986. Periodicity in marine extinction events. In: Dynamics of Extinction. D. K. Elliot, (ed.), 3—6. John Wiley & Sons, N. York.
• SHENG JINZHANG, CHEN CHUZEN, WANG YIGANG, RUI LIN, LIAO ZHOUTING, YUJI BANDO, KENICHI ISHII, KEIJI NAKAZAWA and KOJI NAKAMURA. 1984. Permian-Triassic boundary in middle and eastern Tethys. — J. Fac. Sci. Hokkaido Univ. S. IV. Geol. Miner., 21, 1, 133—181.
• STEPANOV, D. L. 1973. The Permian System in the USSR. — Canadian Soc. Petrol. Geol., Mem, 2, 120—136.
• STEVENS, C. H. 1977. Was development of brackish ocean a factor in Permian extinctions? — Bull. Geol. Soc. America, 88, 133—138.
• STEVENS, C. H. 1984. Reconstruction of Permian paleogeography based on distribution of Tethyan faunal elements. Neuvième Congrès International de Stratigraphie et de Géologie du Carbonifère. Compte Rendu, 2, 383—393.
• STEVENS, C. H., MILLER, M. M. and NESTELL, M. 1987. A new Permian waagenophyllid coral from the Klamath Mountains, California. — J. Palaeont., 61, 4, 690—699.
• SURLYK, F., HURST, J. M., SCHOLLE, P. A„ PIASECKI, S., STEMMERIK, L., ROLLE, F. and THOMSON, E. 1986. The Permian of the western margin of the Greenland Sea — a future exploration target. — American Ass. Petrol. Geol. Mem., 40, 629—659.
• VALENTINE, J. W. 1984. Climate and evolution in the shallow sea. In: Fossils and Climate. P. J. Brenchley (ed.), 265—277. Wiley Interscience Publication, Chichester.
• WATERHOUSE, J. B. 1976. World correlations for Permian marine faunas. — Department of Geology University of Queensland Papers, 7, 2, XV+1—232.
• YANCEY, T. E. 1975. Permian marine biotic provinces in North America. — J. Paleont., 49, 758—766.
• ZHANG ZUQI. 1984. The Permian System in South China. — Newsletters Strat., 13, 3, 156—174.
• ZONENSHAIN, L. P., KUZMIN M. I. and KONONOV, M. V. 1985. Absolute reconstructions of the Paleozoic oceans. — Earth and Planet. Sci. Lett., 74, 103—116.