Ocena propagacji hałasu komunikacyjnego na terenach zadrzewionych

• Autorzy: Czerniak A. , Poszyler-Adamska A. , Kayzer D.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of traffic noise propagation in afforested areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Propagację fal akustycznych w strefie przydrożnej warunkuje energia źródła dźwięku oraz własności ośrodka. Zadrzewienia przydrożne oraz leśne strefy ekotonowe spełniają rolę filtrów ekologicznych dla różnych zanieczyszczeń generowanych przez ruch samochodowy. Drzewa i krzewy rosnące w sąsiedztwie dróg, odbijając i pochłaniając hałas pełnią rolę naturalnych ekranów akustycznych. Celem przeprowadzonych badań była ocena propagacji hałasu komunikacyjnego na terenach zadrzewionych metodą analizy wariancji. Badania prowadzono na terenie leśnym, zadrzewieniu miejskim oraz parkowym. Pomiary natężenia hałasu interpretowano według trzy-czynnikowego i dwuczynnikowego modelu liniowego. Punkty pomiarowe zlokalizowano w różnych odległościach od korony drogi (czynnik A). Pomiary prowadzono w dwóch terminach, tzn. w okresie zimowym oraz w okresie wegetacji (czynnik C). Otrzymane wyniki równoważnego poziomu hałasu na terenach zadrzewionych porównano z wynikami uzyskanymi na powierzchniach kontrolnych niezadrzewionych (czynnik B). Dla celów porównawczych wykonano również badania równoważnego poziomu hałasu w pobliżu poliwęglanowego ekranu akustycznego. Na podstawie analizy wariancji stwierdzono, że wszystkie hipotezy zerowe efektów czynników głównych są odrzucone na rzecz hipotez alternatywnych na poziomie istotności α = 0,01. Oznacza to, że każdy wyróżniony w doświadczeniu czynnik istotnie różnicuje poziom hałasu komunikacyjnego. Przeprowadzone badania wykazały, że najistotniejszym czynnikiem decydującym o propagacji hałasu jest występowanie szaty roślinnej. W zadrzewieniach zlokalizowanych przy drodze krajowej nr 11 w Złotnikach i przy ul. Umultowskiej w Poznaniu równoważne poziomy hałasu były podobne w obu terminach badawczych. Wynika to z faktu, że gatunkiem dominującym w analizowanych drzewostanach była sosna zwyczajna (Pinus sylvestris L.). Największy spadek wartości równoważnego poziomu hałasu w drzewostanie sosnowym występował w pasie o szerokości ok. 50 m. Drzewostan sosnowy o szerokości ok 30 m zarówno zimą jak i latem ogranicza propagację hałasu w stopniu porównywalnym z poliwęglanowym ekranem akustycznym. Pas krzewów liściastych w Parku Sołackim obniżył wartość równoważnego poziomu hałasu (o ok. 5 dB) tylko w okresie wegetacyjnym.

EN

Noise is one of the most popular environmental pollution. Long-standing residence in noisy areas can cause discomfort, problems with sleeping, neurosis, etc. Because of moving sources and increasing the number of routs, communicative noise is drudging on the huge areas. The level of noise emitted depends on the number of vehicles, as well as their types, speed and technical condition and also the type of routs pavement. Propagation of acoustic waves in the roadside area is stipulated by sound's source energy as well as characteristics of the emitter. Forest ecotone zones and roadside afforestation constitute a certain ecological filter buffering contaminations generated by traffic. Trees and shrubs growing in the vicinity of routs are able to reflect as well as absorb noise. They can form natural acoustic screen. The paper presents an assessment of the propagation of communicative noise on the forestry areas by analysis of variance. Researchers were carried out in the forest area, urban and park forests. Evaluation of noise propagation was conducted in January and July 2006. The measurements’ intensity of noise was interpreted according to model three-factor linear model as well as two-factor linear model. Measuring points were located in different distances away from the crown road (factor A). Researchers were carried out in winter and vegetation periods (factor C). The results obtained on forest areas were compared with those of nonforest control areas (factor B). For the reason of comparison, researchers were also carried out near polycarbonate acoustic baffle. On the basis of analysis of variance it can be noticed that all null hypothesis of main factors effects are rejected in favour of alternative hypothesis at significance level α=0.01. It means that each factor influences on the level of communicative noise. The carried out research showed that the most important factor which determines noise propagation is plant cover. The equivalent noise levels were similar in both research periods in the afforestations situated in Złotniki, the national road 11 and Poznań, the Umultowska street. It results from the fact that the dominant species in the analysed afforestations was Pinus sylvestris L. The most significant equivalent level value decrease occurred in the 50m wide belt of the pine stand. The equivalent noise levels were similar in both research periods in the afforestations situated in Złotniki, the national road 11 and Poznań, the Umultowska street. It results from the fact that the dominant species in the analysed afforestations was Pinus sylvestris L. The most significant equivalent level value decrease occurred in the 50m wide belt of the pine stand. The approx. 30m wide pine stand reduces noise propagation both in winter and summer to a degree comparable to the polycarbonated acoustic screen. The broad-leaved shrub-belt in the Sołacki Park decreased the equivalent noise level value (by approx. 5 dB) only in the vegetation season.

Słowa kluczowe

PL

tereny lesne; miasta; parki; zadrzewienia miejskie; halas komunikacyjny; propagacja halasu; rownowazony poziom halasu; analiza danych; analiza wariancji

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2007
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.67-79,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czerniak A.

• Katedra Inżynierii Leśnej, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, ul. Mazowiecka 41, 60-623 Poznań

autor

Poszyler-Adamska A.

autor

Kayzer D.

Bibliografia

• Apolinarska A. Wpływ hałasu komunikacyjnego na środowisko leśne. Maszynopis, Katedra Inżynierii Leśnej, 2006.
• Czerniak A. Inwentaryzacja i ewidencja drzew na terenie Poznania ze szczególnym uwzględnieniem parków, skwerów i zieleni przyulicznej. Park Sołacki. Maszynopis Urząd Miasta Poznania, 2006, s. 5–67.
• Elandt R. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN. Warszawa 1964.
• Kołaska A. Klimat akustyczny miasta Poznania (1997–1999). Biblioteka Monitoringu Środowiska, Poznań WIOŚ 1999.
• Lebiedowska B. Wpływ warunków meteorologicznych na propagację hałasu w terenach podmiejskich. Materiały konferencyjne. Konferencja naukowa „Inżynieria i kształtowanie środowiska obszarów niezurbanizowanych – Woda w inżynierii krajobrazu” Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska SGGW Warszawa, 28.06–01.07. 2006, s. 102.
• Ott L. An introduction to statistical methods and data analysis. PWS Publishers, Boston 1984.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 17 stycznia 2003 roku w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz.U. nr 18, poz. 164).
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 23 stycznia 2003 roku w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz.U. nr 35, poz. 308).
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 29 lipca 2004 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. nr 178, poz. 1841).
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 2002 roku w sprawie wartości progowych poziomów hałasu (Dz.U. nr 8, poz. 81).
• Trętowski J., Wójcik A. R. Metodyka doświadczeń rolniczych. Wydawnictwa Uczelniane WSRP Siedlce 1988.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska z dnia (Dz.U. nr 62, poz. 627) z późniejszymi zmianami.