EN
Among numerous changes that have occurred in poultry feeding over the last decades, an important one consists in an increase in the dietary content of strong electrolytes (Na, K and Cl) for slaughter chickens and turkeys. This coincided with a higher incidence of such unfavourable developments as the wet litter syndrome, foot-pad dermatitis (FPD) and deformations of the birds’ legs. This paper reviews the results of the latest experiments that have analyzed the effect of different amounts of supplemental NaCl as a source of Na in diets for broiler chickens and turkeys on the concentrations of electrolytes in their blood, the incidence of FPD and leg bone deformations. It has been determined that an increase in Na in chickens’ diets within the range of 0-0.25% did not affect FDP symptoms. Turkey diets containing 0.20% of Na intensified the symptoms of FDP compared to a diet without added sodium chloride. In chickens, significant disorders in the mineral balance, including worse physicochemical parameters of the tibia, appeared only when the birds were given feeds with a very low content of sodium (0.02 and 0.07%), made without or with very low sodium supplementation. Increasing the amount of added sodium to over 0.14% of a diet for broiler chickens and to 0.13% for turkeys did not improve the analyzed bone mineralization parameters. The reports reviewed in this paper indicate that the risk of inferior bone mineralization process, mainly due to Na deficiency, as well as a higher litter moisture content and more frequent cases of FPD (as the dietary Na content increases) are more profound among slaughter turkeys than broiler chickens.
PL
Wśród wielu zamian, jakie zaszły w żywieniu drobiu w ostatnich dekadach, ważne miejsce zajmuje wzrost zawartości silnych elektrolitów (Na, K i Cl) w dietach kurcząt i indyków rzeźnych. W tym samym bowiem czasie nasiliło się występowanie takich niekorzystnych zjawisk, jak syndrom mokrej ściółki, foot-pad dermatitis (FPD) oraz deformacje kończyn ptaków. W pracy podsumowano wyniki najnowszych doświadczeń, w których oceniano wpływ zawartości elektrolitów w dietach na występowanie zakłóceń w odchowie kurcząt i indycząt, pogarszających dobrostan (głównie wskutek występowania FPD i deformacji kończyn) tych ptaków. Stwierdzono, że zwiększenie zawartości Na w diecie kurcząt w zakresie 0-0,25% nie miało wpływu na występowanie FPD. W żywieniu indyków diety o zawartości do 0,20% Na nasilały objawy FPD, w stosunku do diety bez dodatku chlorku sodu. U kurcząt istotne zakłócenia gospodarki mineralnej, w tym pogorszenie parametrów fizykochemicznych kości piszczelowej, występowały jedynie w przypadku mieszanek o bardzo niskiej zawartości sodu (0,02 i 0,07%), sporządzonych bez dodatku lub z bardzo niewielkim dodatkiem tego pierwiastka. Zwiększenie dodatku sodu u najmłodszych kurcząt ponad 0,14% i u indycząt ponad 0,13% diety nie poprawiało analizowanych parametrów mineralizacji kości. Wyniki doświadczeń wskazują, że ryzyko pogorszenia procesu mineralizacji kości, głównie w przypadku niedoboru Na, oraz możliwość zwiększenia wilgotności ściółki i występowania FPD (wraz ze zwiększeniem zawartości Na w diecie) są znacznie większe u indyków rzeźnych niż u kurcząt broilerów.