Erozja eoliczna gleb na Wyżynie Lubelskiej w okresie 1981-1985

• Autorzy: Repelewska-Pekalowa J. , Pekala K.

Warianty tytułu

EN

The eolian soil erosion on the Lublin Upland in 1981-1985

RU

Eholovaja ehrozija pochv na Lyublinskojj vozvyshennosti v period 1981-1985 gg

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Investigation of eolian soil erosion were carried out on the Lublin Upland and partially neighbouring regions in the period 1981-1985. The subject of the researches were the eolic processes occuring in the time of dryness of the soil and lack of vegetation as well as in the winter time, when wind and snow were active simultaneously (niveo-eolic processes). The investigations allowed to present the quantitative characteristics of the eolic processes, the index of which depends of the size of eolic accumulation (g/m² or t/km² ). It has been found that the extreme values varied from 8.7 to 524 t/km², while the average values from 7.5 to 224 t/km (tab. 3). The eolian soil erosion was most intensive during winter and early spring, when the snow cover was thin. Mostly eroded are soils formed on loesses as well as the dried up sandy soils. The fundamental influence exerted the way of utilisation: unfavourable are big areas uner one kind of cultivation as well as the lack of the interfield afforestation.

RU

В период 1981-1985 гг. на Люблинской возвышенности и частично в пределах соседних районов проводились исследования эоловой эрозии почв. Предметом исследований были процессы эоловой эрозии действова­вшее во время, когда почва была сильно высохшей и лишена раститель­ного покрова, а также в зимний период, когда содействовали ветер и снег (нивео-эоловые процессы). Исследования позволили представить количественную характеристи­ку эоловых процессов, показателем которых является величина эоловой аккумуляции (в г/м2 или т/км²). Установлено, что экстремальные величины помещаются от 8,7 до 524 т/км² , средние величины в тоже время от 7,5 до 224 т/км² (таб·3). Эоловая эрозия почв наиболее интересно действовала в зимние время и ранней весной, в условиях тонкого снежного покрова. Наиболее эродировались почвы образованные на лёссах а также почвы образован­ные на сухих песках. Существенное влияние оказывал способ использо­вания: способствуют эрозии большие поверхности занятые одной культу­рой а также отсутствие деревьев на полях.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1988
• Tom: 357
• Opis fizyczny: s.7-16,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Repelewska-Pekalowa J.

• Instytut Nauk o Ziemi, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin

autor

Pekala K.

• Instytut Nauk o Ziemi, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin

Bibliografia

• 1. Gerlach Т., Koszarski L.: Współczesna rola morfogenetyczna wiatru na przed­polu Beskidu Niskiego. Stud. Geomorph. Carp.-Bale., II, 1967.
• 2. Górniak A.: Natężenie procesów niveo-eolicznych na glebach lessowych Działów Grabowieckich w styczniu 1982 r. Pr. Stud. Koła Geografów UMCS, 1983.
• 3. Harasimiuk M.: Rzeźba strukturalna Wyżyny Lubelskiej i Roztocza. Rozprawa habilitacyjna. UMCS, 1980.
• 4. Izmaiłow В.: Eolian transport in alpine part of the High Tatra Mountains. Questiones Geographicae, 1, 1985.
• 5. Jahn A.: Niveo-eoliczne procesy w Sudetach i ich działanie na glebę. Probl. Zagosp. Ziem Górskich, 5/18/, 1969.
• 6. Janiec В.: Wody podziemne w strefie południowo-zachodniej krawędzi Wyżyny Lu­belskiej. LTN, Wyd. Geol., 1984.
• 7. Janiga S.: Deflacyjna rola wiatru w kształtowaniu rzeźby Beskidu Niskiego. Prz. Geogr., z. 3, 1971.
• 8. Józefaciuk A., Józefaciuk C.: Próba oceny zagrożenia gruntów w Polsce przez erozję wietrzną. Pam. Puł. - Pr. IUNG, z. 71, 1979.
• 9. Kotarba A.: Współczesne procesy eoliczne i stabilizacja zdegradowanych wierz­chowin grzbietowych w piętrze halnym Tatr. Prz. Geogr., t. 55, 1983.
• 10. Liljequist G.H.: Meteorologi. Sztokholm 1962.
• 11. Mapa gleb Polski 1:300 000, wyd. A. IUNG, 1967, 1968.
• 12. Mapa: Polska. Użytkowanie ziemi w skali 1:500 000. IGiK, 1980.
• 13. Maruszczak H.: Wyżyny Lubelsko-Wołyńskie. Geomorfologia Polski, t. I, 1972.
• 14. Niewiadomski W., Poradowski J.: Obserwacje nad erozją wietrzną okresu luty-marzec 1956 na polu gospodarstwa doświadczalnego Posorty. Rocz. Nauk. Rol., t. 73, F. 4, 1959.
• 15. Pasák V.: Rychlost vétru a odnos pudy.Meliorace, 3, 1967.
• 16. Pękala K.: Contemporary morphogenetic processes in the Sant Valley. Bull. Acad. Pol. Sci., 23 (3-4), ser. Sc. Terre, 1975.
• 17. Pękala K., Repelewska-Pękala J.: Erozja eoliczna gleb w wybranych rejonach Wyżyny Lubelskiej. Sprawozdania z realizacji tematu R-II/5 MNSzWiT. Archiwum INoZ UMCS,1981-1985.
• 18. Strojna H.: Wysokości względne Lubelszczyzny. Maszynopis w Zakł.Geogr. Fiz. UMCS w Lublinie, 1952.
• 19. Strzemski M.: Efekty erozji wietrznej gleb na terenie południowo-wschodniej Polski w lutym 1956. Prz. Geogr., t. 29, 1957.
• 20. Uggla H., Piaścik H.: Z badań nad erozją wietrzną na terenie Pojezierza Ma­zurskiego. Zesz. Nauk. ART. Olsztyn, z. 22, 1966.
• 21. Welc A.: Procesy eoliczne w zlewni Bystrzanki koło Szymbarku w latach 1969- 1971. Dok. Geogr. IG i PZ PAN, z. 6, 1977.
• 22. Witek Т.: Uwagi na temat erozji wietrznej w okolicy Puław w lutym 1956. Mat. Zjazdu Nauk. PTG 1956.
• 23. Wojtanowicz J., Zinkiewicz A.: O zapyleniu eolicznym w południowo-wschodniej Polsce wiosną 1960 r. Czas. Geogr., t. 38, 1967.