PL
Artykuł niniejszy ma na celu zarysowanie relacji między polityką i gospodarką a szkolnym wychowaniem fizycznym w wybranych krajach europejskich oraz w Polsce od renesansu do I wojny światowej, ponadto w II RP, PRL i III RP. Punkt wyjścia przyjętych rozważań stanowią kalokagatia oraz intelektualne kategorie nowożytnej i współczesnej kultury duchowej, określające myślenie i poznanie naukowe w Europie, mianowicie racjonalne myślenie i odczarowanie świata, którymi to pojęciami posługiwał się Max Weber. Na przestrzeni wieków zmieniały one stosunki towarowo-pieniężne, które tworzyły relacje z myślą pedagogiczną, edukacją i wychowaniem fizycznym także jako systemem wychowawczym młodzieży w Niemczech, Anglii, Szwecji i w Polsce. W zakończeniu wyrażono pogląd, iż relacje te są po dziś dzień aktualne.
EN
This article aims to outline the relationship between politics, economy and school physical education in selected european countries and also in the Republic of Poland from the Renaissance to the First World War, Second Republic, the Polish People’s Republic and the Third Republic. The starting point for these considerations are the kalokagata and the intellectual categories of modern and contemporary spiritual culture, which define thinking and scientific knowledge in Europe, namely the rational thinking and disillusion of the world that Max Weber used. Over the centuries, they have transformed commodity and money relations that were shaped in pedagogic, education and physical education manner, also as a parenting system for youth in Germany, England, Sweden and Poland. In conclusion, the view is expressed that these relations are still up to date.