Przeznaczenie a użytkowanie gruntów miejskich (artykuł dyskusyjny)

• Autorzy: Chudak M.

Warianty tytułu

EN

Urban land designation versus its use

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule podejmuje się próbę unifikacji terminologii stosowanej przez polskiego legislatora, a odnoszącej się do zarządzania gospodarką przestrzenną na szczeblu gminy i powiatu. W obowiązujących przepisach wykonawczych stosuje się bowiem dwie klasyfikacje funkcji terenów: dla procedur planistycznych oraz geodezyjno-kartograficznych. Utrudniony jest przez to monitoring przeobrażeń struktury użytkowania gruntów, które teoretycznie mają być odpowiednie do ustaleń urbanistycznych jako prawa miejscowego. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz dotychczasowych rozstrzygnięć administracyjnych przedstawia się nową klasyfikację przeznaczenia i wykorzystania gruntów, w której wyróżniono 3 główne klasy zagospodarowania (użytki sztuczne, użytki naturalne i nieużytki) oraz kilkanaście ich podtypów I, II, a nawet III rzędu. Szczególną uwagę zwrócono na usługi i przemysł jako działalności kreujące ogólny rozwój społeczno-gospodarczy. Powierzchnie biologicznie czynne o istotnym znaczeniu dla estetyki i kompozycji krajobrazu miejskiego, aczkolwiek drugoplanowe, potraktowano zwięźle. Przedstawioną systematyzację postuluje się poddać empirycznej weryfikacji przez pilotażowe wdrożenie w wybranych jednostkach samorządu terytorialnego. Uzyskanie opinii ekspertów (urzędników, urbanistów, architektów, geodetów, inwestorów) pozwoli następnie na jej ostateczną optymalizację za pomocą procedur naukowo-badawczych. Taka kolejność i sposób postępowania pozostawałyby w zgodzie z ideą gospodarki opartej na wiedzy oraz przyczyniłyby się do lepszego harmonizowania ładu przestrzennego.

EN

The paper makes an attempt at standardizing the terminology, which is used by Polish legislative authority, and which relates to spatial economy management on the commune and county levels. Current and valid executory provisions employ two classifications of land functions: one for planning procedures, and the other for geodetic and cartographic procedures. This hinders monitoring of land use structure transformations which, theoretically, have to comply with urban planning provisions as those pertaining to the local law. Based on the review of the literature on the subject and existing administrative resolutions, a new classification of land designation and land use is presented. That classification establishes three main land development classes (artificial farmlands, natural farmlands, and wasteland), as well as a dozen or so of their subtypes of first, second, and even third order. Special attention was paid to services and industry as activities, which create the general social and economic growth. Areas, which are biologically active and of considerable significance for the urban landscape aesthetics and composition, though of the secondary nature, were discussed briefly. The author calls for empirical verification of his systemization through its pilot implementation in selected local government units. Opinions obtained from experts (local government officers, urban planners, architects, geodesists, investors) will then make it possible to finally optimise the presented systemization by means of scientific research procedures. Such a sequence and mode of operation would be in line with the idea of the knowledge-based economy, and would contribute to a better harmonization of spatial order.

Słowa kluczowe

PL

miasta; tereny miejskie; uzytkowanie gruntow; planowanie przestrzenne; samorzady terytorialne; gospodarka oparta na wiedzy; zagospodarowanie terenu

• Wydawca: -
• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2010
• Tom: 07
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.7-19,bibliogr.

Twórcy

autor

Chudak M.

• Instytut Ekonomii i Zarządzania, Państwowa Wyższa Szkoła Zarządzania, Leszno

Bibliografia

• Boyce R., 1974, The Bases of Economic Geography. Holt, Reinhart and Winston, New York.
• Bromek K., 1955, Opracowanie szczegółowej mapy użytkowania ziemi dla Krakowa. Przegląd Geograficzny, t. XXVII, z. 3/4.
• Budner W., 2004, Lokalizacja przedsiębiorstw. Aspekty ekonomiczno-przestrzenne i środowiskowe. Wydawnictwo AE, Poznań.
• Chudak M., 2001, Przekształcenia struktury funkcjonalno-przestrzennej Leszna w latach 1965-2000. [w:] Prace z gospodarki przestrzennej (red. A. Sobczak), Zeszyt naukowy nr 14, Wydawnictwo AE, Poznań, s. 100-101.
• Chudak M., 2007, Wybrane instrumenty polityki handlowej samorządu miasta Leszna. [w:] Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, Prace naukowe nr 1161 (red. D. Strahl), Wydawnictwo AE im. Oskara Langego, Wrocław.
• Chudak M., 2008, Znaczenie funkcji akademickiej w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym miasta średniej wielkości (przykład Leszna). [w:] Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym miast. Red. T. Markowski, D. Drzazga, Studia KPZK PAN, t. CXXI.
• Chudak M., 2009, Lokalizacja przedsiębiorstw a miejscowe planowanie przestrzenne. Studium przypadku miasta Leszna. Wydawnictwo PWSZ im. Jana Amosa Komeńskiego, Leszno.
• Chudak M., 2009, Lokalizacja przedsiębiorstwa przemysłowego. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa nr 6 (713), Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „Orgmasz”, Warszawa, s. 34.
• Domański R., 2006, Geografia ekonomiczna. Ujęcie dynamiczne, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Gaczek W. M., 1992, Proces zmian użytkowania terenów w regionie miejskim na przykładzie Poznania, Zeszyt naukowy nr 117, Wydawnictwo AE, Poznań, s. 5-6.
• Gaczek W. M., 2003, Zarządzanie w gospodarce przestrzennej, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Poznań.
• Grocholska J., 1974, Czynniki wpływające na użytkowanie ziemi w Warszawie, Studia KPZK PAN, t. XLVI.
• Hall T., 2006, Urban Geography, Routledge, London-New York.
• Karwińska A., 2008, Gospodarka przestrzenna. Uwarunkowania społeczno-kulturowe. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Liszewski S., 1977, Tereny miejskie a struktura przestrzenna Łodzi, Acta Universitatis Lodziensis, Łódź.
• McCann P., 2001, Urban and Regional Economics, Oxford University Press, Oxford - New York.
• Mydel R., 1979, Rozwój struktury przestrzennej miasta Krakowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich PAN, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk.
• Parysek J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Seyfried W.R., 1970, Location and the Centrality of Urban Value, Land Economics, vol. 46.
• Słodczyk J., 2003, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Wydawnictwo UO, Opole.
• Wood G., 2003, Die postmoderne Stadt: neue Formen der Urbanität im übergang vom zweiten ins dritte Jahrtausend. [w:] Kulturgeographie. Aktuelle Ansätze und Entwicklungen. Spectrum (red. H. Gehardt, P. Reuber, G. Wolkersdorfer), Akademischer Verlag, Heidelberg.
• Ziobrowski Z., 1992, Mierniki jakości przestrzeni miejskiej, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.