Wpływ nacisku jednostkowego wywieranego na glebę na jakość odnowienia wybranych gatunków drzew leśnych

• Autorzy: Kormanek M. , Banach J.

Warianty tytułu

EN

Influence of unit pressure exerted on soil on quality of renewal of chosen species of trees

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki analizy wpływu nacisku jednostkowego wywar-tego na glebę na wzrost i jakość sadzonek sosny zwyczajnej Pinus sylvestris L., buka pospolitego Fagus sylvatica L. oraz dębu szypułkowego Quercus robur L., wyrosłych w warunkach powierzchni doświadczalnych założonych pod okapem drzewostanu. Określoną wartość nacisku jednostkowego uzyskano przy użyciu prototypu ciągnikowego urządzenia do wywierania kontrolowanego nacisku na glebę. Badania wykonano w kulisach szkółki leśnej „Kłaj” w Nadleśnictwie Niepołomice na dwóch powierzchniach doświadczalnych. Przygotowano łącznie sześć serii poletek, stosując nacisk jednostkowy o różnych wartościach (50, 100, 150, 200 oraz 250 kPa) oraz poletka kontrolne (bez nacisku), na które wysiano nasiona analizowanych gatunków. Po 7 miesiącach wyrosłe sadzonki wykopano i przewieziono do laboratorium, gdzie pomierzono średnicę w szyi korzeniowej, długość części nadziemnej i podziemnej oraz suchą masę poszczególnych części roślin. Uzyskane dane poddano analizie statystycznej przy użyciu programu Statistica. Wyniki wskazują, że wartość zastosowanego nacisku jednostkowego wywieranego na glebę wpływała na parametry sadzonek analizowanych gatunków. Dla dębu szypułkowego i sosny zwyczajnej większość parametrów sadzonek zmniejszała się ze wzrostem nacisku, dla buka pospolitego analizowane parametry zwiększały się, co sugeruje możliwość lepszego odnawiania się tego gatunku na bardziej zbitym podłożu. Sadzonki wyrosłe na poletkach kontrolnych z reguły cechowały się największymi wartościami średnimi cech, z wyjątkiem buka.

EN

The work presents the results of research relating to the influence of the unit pressure exerted on the soil, on growth and quality of seedlings of Scotch pine Pinus sylvestris, L. European beech Fagus sylvatica L. and pedunculate oak Quercus robur L. grown in experimental conditions of the forest stand. The unit pressure in the experiment was applied with the use of a prototype tractor device for controlled exerting of pressure on the soil. Investigations were executed in the “Kłaj” forest nursery, Niepołomice Forest District. The series of plots of the ground was prepared on two experimental surfaces for every species, applying the unit pressures of various values (50, 100, 150, 200 and 250 kPa) and control plots of the ground (without the pressure). Seeds of three analysed species were sowed on plots of the ground. Grown seedlings were dug up after 7 months and transported to the laboratory, where the parameters of plants were measured, such as diameter in the root neck, the length of the aboveground and underground part, dry matter weight. Measured values were than analysed in the Statistica program. Results show that the value of the applied unit pressure exerted on the soil influenced the parameters of seedlings of analysed species. The values of a majority of the parameters of seedlings diminished with the growth of pressure for pedunculate oak and Scotch pine, while for European beech the analysed parameters increased, which suggests the possibility that this species prefers more compact soil during renewing. Grown seedlings on control plots were characterised with largest average values of the parameters tested, with the excep-tion of the European beech.

Słowa kluczowe

EN

forest tree; European beech; Fagus sylvatica; pedunculate oak; Quercus robur; Scotch pine; Pinus sylvestris; specific pressure; soil compaction; soil damage; farm tractor; forest regeneration; tree seedling; seedling growth; growth parameter

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2012
• Tom: 19
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.51-63,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kormanek M.

• Katedra Mechanizacji Prac Leśnych, Wydział Leśny, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Banach J.

Bibliografia

• Conlin T.S.S, van den Driesche R., 1996. Soil compaction studies, FRDA. BC Canada, 1-14.
• Dobrowolska D., Farfał D., Józefaciukowa W. 1996. Wpływ wybranych metod i środków pozyskania drewna na uszkodzenia korzeni sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w późnych trzebieżach drzewostanów sosnowych. Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa, 819-824, Seria A, 37-45. Warszawa.
• Gil W., 1999. Zrywka drewna ciągnikami forwarder w ujęciu kodeksu praktyk pozyskaniowych. Polskie Towarzystwo Leśne, Sylwan, Warszawa,. 7, 69-43.
• Jakliński L., 1999. Modele oddziaływanie koła pneumatycznego na glebę. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Kamiński E., 1988. Użytkowanie lasu ochrona środowiska naturalnego. Polskie Towarzystwo Leśne, Warszawa, Sylwan, Nr 10, 36-42.
• Laurow Z., 1996. Szlaki technologiczne w procesie pozyskania drewna. Część II. Szlak a środowisko. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, 6, 23-25. SIMP Warszawa
• Lukáč T., 1997. Lesné dopravníctvo. Technická univerzita vo Zvolene, s. 227.
• Marshall V.G. 2000. Impacts of forest harvesting on biological processes in northern forest soils. Forest Ecology and Management, Elsevier, 133, 43-60.
• Ozimek G., 1993. Przyrodnicze aspekty stosowania szerokich opon w maszynach leśnych. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, 5, 20-22. SIMP Warszawa
• Porter B., 1994. Wpływ sposobów zrywki na uszkodzenia gleb i drzew pozostających. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, SIMP Warszawa, 11, 20-22.
• Porter B., 1998. Ekologiczne aspekty prac zrywkowych. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, SIMP Warszawa 7, 17-19.
• Porter B., Porter K., 1998. Wpływ sposobu pozyskania i zrywki na środowisko leśne. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, 6, 20-22. SIMP Warszawa
• Puchalski T., Prusinkiewicz Z., 1990. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWiRL Warszawa.
• Raport o stanie lasów. 2009. http://www.lasypanstwowe.gov.pl/
• Tyszkiewicz S., 1968. Nowy sposób oceny sadzonek leśnych. Polskie Towarzystwo Leśne, Sylwan, Warszawa, 112 (3), 35-39.
• Ulrich R., Neruda J., Valenta J., 2003. Wpływ układów jezdnych wybranych maszyn na glebę. Inżynieria Rolnicza, 11 (53), 229-235.
• Walczyk J., Kormanek M., Walczykova M., 2001. Analiza pracy ciągnika Timberjack 240B i jego wpływu na glebę na zrębie. PAU Kraków, Prace Komisji Nauk Rolniczych, Nr 3.
• Whalley W., Dumitru E., Dexter A. R., 1995. Biological effects of soil compaction. Soil and Tillage Research, Elsevier, 35, 53-68.
• Więsik J. ,1996. Możliwości doboru maszyn przyjaznych dla środowiska leśnego. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej, SIMP Warszawa, 1, 13-15.

Uwagi

Rekord w opracowaniu