EN
The objective of the study was to analyze profile spatiation of total and DTPA-extractable zinc forms in alluvial arable soils. Six soil profiles located in the Unisław Basin were analyzed. The soils were classified as alluvial black earths. The alluvial material of the examined soils was overlying calcareous sinter situated 100 cm deep into the ground. Soil samples were analyzed for the grain size composition, reaction, Corg and the CaCO3 content. The total zinc concentration was assessed after mineralization in HF+ HClO4 mixture according to Crock and Severson (1980), while zinc forms extractable with DTPA were assayed with ASA as described by Lindsay and Norvell (1978). The soils did not show symptoms of zinc pollution. Its total, Zn concentrations ranged between 6.25 and 18.78 mg kg–1, while an average content was 11.16 mg kg–1. The analyzed soil samples contained zinc forms extractable with DTPA in amounts fluctuating between 0.32 and 2.6 mg kg–1. The highest concentrations of total and available zinc were noted in the surface horizons of the soils and in the horizons enriched with organic carbon.
PL
Celem pracy była analiza profilowego rozmieszczenia cynku w formie całkowitej i ekstrahowanej DTPA w glebach aluwialnych użytkowanych rolniczo. Przedmiotem badań było 6 profili glebowych zlokalizowanych na terenie Basenu Unisławskiego. Gleby te sklasyfikowano jako mady czarnoziemne. Materiał aluwialny badanych gleb zalegał na martwicy wapiennej, która występowała na głębokości ok. 100 cm. Z podstawowych właściwości w analizowanych próbkach glebowych oznaczono: uziarnienie, odczyn, zawartość C- org. oraz CaCO3. Całkowitą zawartość Zn oznaczono po mineralizacji w mieszaninie kwasów HF+ HClO4 metodą Crocka i Seversona (1980), natomiast formę ekstrahowaną DTPA metodą Lindsaya i Norvella (1978), z zastosowaniem metody ASA. Badane gleby nie wykazywały zanieczyszczenia cynkiem, którego całkowita zawartość wynosiła 6.25–18.78 mg kg–1. Zawartość cynku ekstrahowanego DTPA wahała się od 0.32 do 2.6 mg kg–1. Największe ilości cynku całkowitego i przyswajalnego odnotowano w poziomach powierzchniowych analizowanych gleb oraz w poziomach wzbogaconych w węgiel organiczny.