Zmiany zróżnicowania dochodów rolniczych w państwach członkowskich Unii Europejskiej

• Autorzy: Chmielewska B.

Warianty tytułu

EN

Changes in diversity of farm income in Member States of the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po rozszerzeniu Unii Europejskiej (UE) w 2004 roku oraz w latach następnych 13 nowo przyjętych państw, w tym Polska (UE-13), zostało objętych wspólną polityką rolną (WPR). Wprowadzone reformy przyczyniły się do poprawy struktury agrarnej oraz spadku nakładów pracy w rolnictwie. W rezultacie państwa z grupy UE-13 cechowała wyższa dynamika wzrostu dochodów rolniczych niż państwa o dłuższym stażu członkostwa w UE (UE-15). Celem artykułu jest ocena, czy okres po akcesji cechował proces konwergencji realnych (w cenach z 2010 roku) dochodów rolniczych w przeliczeniu na jednostkę nakładów pracy, wyrażoną w AWU, czy odwrotnie – następowała dywergencja między państwami członkowskimi UE, zwłaszcza między grupami państw UE-13 i UE-15. W tym celu zastosowano metodę analizy porównawczej z wykorzystaniem stosowanych w statystyce miar zróżnicowania rozkładu. Podstawową bazą danych wykorzystywaną w badaniu są Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa (RER, Eurostat). Badanie obejmuje lata 2004-2016.

EN

Following enlargement of the European Union (EU) in 2004 and in the subsequent years, 13 new members, including Poland (EU-13), were covered with the Common Agricultural Policy (CAP). The introduced reforms contributed to improvement of the agrarian structure and a drop in the labour inputs in agriculture. Consequently, countries from the group of the EU-13 were characterised by higher farm income growth dynamics than countries that have been members of the EU for a much longer time (EU-15). The paper aims at assessment of whether the period following the accession was marked by real convergences (in 2010 prices) of farm incomes per labour input unit expressed in AWU or whether the process was reversed – there occurred divergence between the EU Member States, especially between the group of the EU-13 and the EU-15. To this end, comparative analysis method was used relying on measure of diversity of distribution used in statistics. The study was mainly based on the Economic Accounts for Agriculture (EAA, Eurostat). The study covers the years between 2004 and 2016.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2018
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.61-75,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chmielewska B.

• Zakład Ogólnej Ekonomiki, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy, ul.Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa

Bibliografia

• Buks, J. (2015). Wykorzystanie Rachunków Ekonomicznych dla Rolnictwa (RER) do mierzenia dochodu w sektorze rolnym. W: Wyzwania współczesnej gospodarki – aspekty teoretyczne i praktyczne (pp. 73-81). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Chmielewska, B. (2013). Ekonomiczno-społeczna sytuacja gospodarstw domowych rolników po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Studia i Monografie, no. 158. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Encyklopedia Agrobiznesu (1998). Hasło oprac. przez J.S. Zegara. Warszawa: Fundacja Innowacja.
• European Union, Statistical Factsheet, European Commission, Eurostat, June 2017 (data update March 2017).
• Floriańczyk, Z., Osuch, D., Płonka, R. (2017). Wyniki Standardowe w 2016 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN. Część I. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Gołaś, Z. (2015). Systemy wskaźników dochodowości pracy w rolnictwie – propozycja metodyczna. Materiał źródłowy i metody badawcze. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, no. 109, pp. 17-26.
• Goraj, L., Osuch, D., Suska, M., Bańkowska, K., Grabowska, K., Madej, P., Malanowska, B., Smolik, A., Żurakowska, J. (2006).Wyniki Standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN w 2005 roku. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• GUS (2006). Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2005 roku. Warszawa.
• GUS (2011). Metodologia Badania Budżetów Gospodarstw Domowych. Departament Warunków Życia. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
• GUS (2017). Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2016 roku. Warszawa.
• Jabłoński, Ł. (2012). Kapitał ludzki a konwergencja gospodarcza. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Kania, J. (2013). Drobne gospodarstwa rolne – stan aktualny i perspektywy na przyszłość. Prezentacja, na konferencji pt. Przyszłość drobnych gospodarstw rolnych. Szczyrk, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie.
• Musiał, W. (2013). Problemy ekonomiczne gospodarstw małych i ich oczekiwania wobec reformy WPR 2014-2020. In: Problemy społeczne i ekonomiczne drobnych gospodarstw rolnych w Europie. Kraków. Publikacja opracowana w związku z realizacją projektu „Trzecia, międzynarodowa konferencja: Problemy społeczne i ekonomiczne drobnych gospodarstw rolnych w Europie” w ramach Planu działania Sekretariatu Centralnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2012-2013.
• Owsiak, S. (2015). Finanse. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Pawłowska-Tyszko, J., Soliwoda, M. (2014). Dochody gospodarstw rolniczych a konkurencyjność systemu podatkowego i ubezpieczeniowego. Program Wieloletni 2011-2014, no. 121. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Poczta, W., Czubak, W., Kiryluk-Dryjska, E., Sadowski, A., Siemiński, P. (2012). Koncepcja ukierunkowania wsparcia gospodarstw rolnych w perspektywie 2014-2020. Poznań. Ekspertyza wykonana dla MRiRW.
• Poczta, W. (red.). (2013). Gospodarstwa rolne w Polsce na tle gospodarstw Unii Europejskiej – wpływ WPR. Powszechny Spis Rolny 2010. Warszawa: GUS.
• Rachunki Ekonomiczne Rolnictwa (RER). Eurostat.
• Stiglitz, J.E. (2015). Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości?. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Średzińska, J. (2017). Czynniki kształtujące dochody gospodarstw rolnych Unii Europejskiej według klas wielkości ekonomicznej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, no. 477, pp. 305-314.
• Woźniak, M.G. (1993). Kierowanie. Rynek. Transformacja. Bariery stabilizacji. Kraków: Instytut Badań Rynkowych.
• Zawalińska, K., Majewski, E., Wąs, A. (2015). Długookresowe zmiany w dochodach z polskiego rolnictwa na tle krajów UE. Roczniki Naukowe SERiA, t. XVII, z. 6, pp. 347-348.
• Zegar, J.S. (1999). Metody pomiaru dochodów chłopskich. Warszawa: IERiGŻ.
• Zegar, J.S. (2008a). Dochody w rolnictwie w okresie transformacji i integracji europejskiej. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Zegar, J.S. (2008b). Dochody w rolnictwie (metodologia, stan i tendencje). Referat na konferencji IERiGŻ-PIB. Warszawa, SGGW, 4 Juny 2008.
• Zieliński, M. (red.), Sobierajska, J., Mirkowska, Z., Osuch, D. (2011). Wyznaczenie wartości dodanej brutto dla gospodarstw korzystających z pomocy w ramach PROW 2007-2013. Ekspertyza na zamówienie MRiRW. IERiGŻ, 2011.
• Internet references:
• Encyklopedia PWN. Retrieved from: https://sjp.pwn.pl/slowniki/doch%C3%B3d.html (access date: 27.09.2017).
• Matkowski, Z., Próchniak, M., Rapacki, R. (2013a): Nowe i stare kraje Unii Europejskiej: konwergencja czy dywergencja?. Retrieved from: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta.1.elem (access date: 27.03.2018, pp. 63-98).
• Matkowski, Z., Próchniak, M., Rapacki, R. (2013b). Scenariusze realnej konwergencji w Unii Europejskiej – kraje EŚW a UE-15. IX Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa. Retrieved from: http://www.pte.pl.kongres/referaty/Matkowski (access date: 27.03.2018).
• Pojęcia stosowane w statystyce publicznej. Retrieved from: https://stat.gov.pl/(...)/slownik-pojec/(...) (access date: 27.03.2018).
• RER. Retrieved from: http://www.ierigz.waw.pl/prace-badawcze/rer (access date: 23.03.2018, pp. 1-12).

Identyfikatory

DOI

10.30858/zer/92062