PL
Celem pracy jest analiza zmienności zachwaszczenia odman pszenicy ozimej w zależności od stopnia intensywności uprawy roli. Badania przeprowadzono w latach 2008–2010 na obszarze gminy Jelcz‐Laskowice na glebie kompleksu żytniego dobrego. Badano następujące czynniki doświadczenia: czynnik I – systemy uprawy roli: a) uprawa tradycyjna, b) uprawa bezorkowa, c) uprawa zerowa; czynnik II – odmiany pszenicy ozimej: a) Muszelka, b) Ostka Strzelecka, c) Kohelia, d) Satyna. Przedplonem był rzepak. Analizę zmienności zachwaszczenia przeprowadzono przy pomocy analizy log‐liniowej i korespondencji. Na podstawie analizy log‐liniowej można stwierdzić, że Veronica persica i Viola arvensis były dominującymi chwastami. Elymus repens, Capsella bursa pastoris, Galium aparine i Anthemis arvensis odznaczały się istotnie mniejszą liczbą na jednostce powierzchni niezależnie od odmiany i systemu uprawy roli. W warunkach siewu bezpośredniego, w porównaniu do pozostałych systemów uprawy stwierdzono istotnie większe liczebności: Veronica persica, Viola arvensis, Stellaria media i Apera spica‐venti. Zdolność konkurencyjna odmian jest w dużym stopniu uzależniona od systemu uprawy roli. Odmiana Satyna ograniczała liczebność badanych gatunków chwastów w większym stopniu niż pozostałe odmiany pszenicy ozimej jedynie na poletkach uprawy płużnej i bezpłużnej. W warunkach siewu bezpośredniego Satyna odznaczała się największym zachwaszczeniem.
EN
The aim of this work is the analysis of weed infestation variability in relation to the level of intensity of soil cultivation. Experiments were carried out from 2008 untill 2010 in the area of Jelcz‐Laskowice community on the good rye complex. The following experimental factors were investigated: I factor – tillage system: a) conventional tillage, b) direct seeding, c) zero‐tillage; II factor – winter wheat cultivars: a) Muszelka, b) Ostka Strzelecka, c) Kohelia, d) Satyna. Rape was a forecrop. The analysis of weed infestation variability was carried out with the aid of log‐linear analysis and correspondence. Based on that analysis it could be claimed that Veronica persica and Viola arvensis were dominating weeds. However, Elymus repens and Anthemis arvensis were present in smaller amounts per surface regardless of the cultivar and tillage system. Veronica persica, Viola arvensis, Stellaria media and Apera spica‐venti were present in higher abundance when direct sowing was applied in comparison to the other tillage systems. Competitive ability of cultivars is largely dependent on the tillage system. Satyna cultivar limited the investigated weed species at higher degree than other winter wheat cultivars when direct sowing and ploughing were applied. However, when zero‐tillage was applied, weed infestation of Satyna cultivar was the highest.