Zarys rozwoju szermierki sportowej w regionie wschodniej Słowacji w XIX - XX wieku

• Autorzy: Szajna G. , Szajna L.

Warianty tytułu

EN

Outline of the development of sports fencing in the eastern region of Slovakia XIX - XX century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu było przedstawienie rozwoju sportu szermierczego we wschodniej Słowacji. Szermierka swym pochodzeniem sięga zamierzchłych czasów, określano ją jako rycerską sztukę władania białą bronią. W czasie, kiedy wiele dyscyplin sportu było w stadium początkowego rozwoju, europejska szermierka miała już rozwinięty system metodycznego nauczania, który był wzbogacony obszerną literaturą. Dzieje szermierki wschodniej Słowacji nie doczekały się dotychczas pełnego i synte-tycznego opracowania, chociaż ta dyscyplina odegrała w rozwoju słowiańskiej kultury fizycznej do-niosłą rolę. Artykuł przedstawia fakty historyczne szermierki sportowej we wschodniej Słowacji – w Koszycach. Metodę badawczą oparto o bezpośrednie i pośrednie ustalenie faktów, wykorzystując wyjaśnienia deskrypcyjne i kauzalne. Dokonano analizy dostępnych źródeł drukowanych, ikonogra-ficznych i innych materiałów źródłowych. Rozwój szermierki na Słowacji nastąpił w pierwszej po-łowie XIX wieku w drugim co do wielkości mieście monarchii austro-węgierskiej w Bratysławie. W 1844 roku fechmistrz Ferdynand Martinengo nauczał szermierki w prywatnej Bratysławskiej Akademii Szermierczej. Sport szermierczy w regionie wschodniej Słowacji swoje istnienie i usta-wiczny rozwój zawdzięczał zaangażowaniu i ofiarności prof. Pačenovskiego oraz fechmistrzów, któ-rzy potrafili podnieść poziom sportowy swoich zawodników w kraju i w skali międzynarodowej.

EN

The purpose of this work was to present the development and regional history of fencing in eastern Slovakia. Origins of fencing go back to ancient times, it was referred to as the knightly art of wielding white weapons. Its development over the centuries is a permanent battle and duels that have been changing through the use of various types of weapons, forms and rules of combat. At a time when many sports were at the stage of initial development, European fencing had already developed a system of methodical teaching, which was enriched with extensive literature. The his-tory of fencing in eastern Slovakia has not yet been given a full and synthetic study, although this discipline played a significant role in the development of Slavic physical culture. The article pre-sents an outline of the development of fencing in eastern region Slovakia in Košice. The research method was based on direct and indirect fact finding. The available printing, iconographic sources and source materials were analyzed. The development of fencing in Slovakia took place in the first half of the 19th century in the second largest city of the Austro-Hungarian monarchy, Bratislava. It should be noted that in 1828 Pozsonyi Egyls Magyar Vivo Egyletö was appointed – the first Hun-garian fencing club in Bratislava. The fencing centers in Spain, Italy, France and Germany had a significant influence on the development of the fencing clubs in Central Europe. In 1844, swordsman Ferdynand Martinengo, founded and taught fencing at the private Fencing Academy in Bratislava. Fencing sport in Slovakia owes its existence and continuous development to the com-mitment and dedication of its members who were able to raise the sporting level of their players in the country and internationally.

Słowa kluczowe

PL

sport; historia; Slowacja; wiek XIX-XX; szermierka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
• Rocznik: 2018
• Tom: 01
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.29-41,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szajna G.

• Wydział Wychowania Fizycznego, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów

autor

Szajna L.

• Instytut Zdrowia i Gospodarki, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie, Krosno

Bibliografia

• Barbasetti L., Das Säbelfechten, Allgemeinen Sport-Zeitung, Wien 1899.
• Barbasetti L., Das Stossfechten, Verlag Wilhelm Braumüller, Wien 1900.
• Bernolak K., Podręcznik szermierczy i krótki opis szabli polskiej, Drukarnia J. Styfiego, Przemyśl 1898.
• Czajkowski Z., Nowa szermierka, Ministerstwo Obrony Narodowej, Warszawa 1951.
• Czajkowski Z., Szermierka na florety, Sport i Turystyka, Warszawa 1954.
• Hergsell G., O šermu šavli, nákladem Šermířského klubu, Praha 1888.
• Jungmann J. Česky šerm po svĕtovej válce, ČŠS, Ročenka Českeho Šermirskeho Svazu, Praha 1940.
• Kevey J., Szermierka na szable, Główny Komitet Kultury Fizycznej, Warszawa 1952.
• Kö A. Pengevilag, Magyar Vivó Szövetsèg, Budapest 2004.
• Lichner M. Banska Štiavnica, Svedectvo Času, Študio Harmony, Banska Bystri-ca 2002.
• Łuczak M., Szermierka w Polsce w latach 1945–1989, AWF, Poznań 2002.
• Łuczak M., Szermierka w Polsce 1918–1945, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2016.
• Mańkowski W., Szermierka na szable, Wydawnictwo Ossolineum, Lwów 1929.
• Mirkiewicz A., Zarys dziejów Sokolstwa Słowiańskiego 1862–1939, Wydawnic-two Sowa, Rzeszów 2014.
• Perutka J., Dejiny telesnej výchovy a športu na Slovensku, Šport, Slovenske te-lovychovne vydavatelstvo, Bratysława 1980.
• Souček, L. Naši olympijskí medailisti a olympionici, Słowacki Komitet Olimpij-ski, Bratysława 2010.
• Svikruhova M., Zivot a dielo Samuela Pacenovskeho, dyplomowa praca, Peda-gogicka Fakulta v Presove, Univerzity P.J. Safarika v Kosicach, Presov 1970.
• Svobodova E., Historie Sportovniho Šermu na Slovensku, dyplomowa praca, Fa-kulta Telesnej Vychowy a Sportu Univerzity Komenskeho, Bratislava 1975.

Identyfikatory

DOI

10.16926/sit.2018.01.02