Total protein and crude fibre content and dry matter digestibility of chosen legume and herb species from extensive grasslands

• Autorzy: Grzegorczyk S. , Olszewska M. , Alberski J.

Warianty tytułu

PL

Zawartość białka ogólnego i włókna surowego oraz strawność suchej masy wybranych gatunków roślin bobowatych i ziół z ekstensywnych użytków zielonych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Legumes and herbs are valuable elements of the meadow sward. In the conditions of extensive meadow-pasture management, for example in protected areas where first cut harvest is delayed, they determine to a large extent fodder quality, for instance total protein content. The aim of the study was the evaluation of total protein and crude fibre contents, as well as dry matter digestibility of chosen legume and herb species from extensive grasslands. Research was conducted in the years 1998-2000 before first cut harvest (June – first ten days of July) in the Olsztyn Lake District. Together, 444 plant samples were studied. The determinant for sample uptake location was the occurrence of phytocenoses with at least 5% area coverage (2 in the Braun-Blanquet scale) with chosen legume species: Trifolium pratense L., Trifolium repens L., Lotus corniculatus L., Lathyrus pratensis L., Lotus uliginosus Schkuhr., and Vicia cracca L., as well as herbs: Taraxacum officinale F. H. Wigg., Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L., Alchemilla vulgaris L., Heracleum sibiricum L., and Cirsium oleraceum (L.) Scop. Average total protein content in the legumes oscillated between 176.9 and 196.6 g·kg⁻¹. Total protein content in herbs usually reached 100-120 g·kg⁻¹ for Taraxacum officinale F.H. Wigg., Achillea millefolium L. and Alchemilla vulgaris L. and 140-160 g·kg⁻¹ for Heracleum sibiricum L. and Cirsium oleraceum (L.) Scop. Research demonstrated that the legumes contained significantly more total protein and crude fibre than herbs, where no significant differences were found between the particular legume species. However, in the case of herbs, significant diversification of those components occurred, and the highest amount of protein and at the same time the lowest amount of fibre was accumulated by Heracleum sibiricum L. and Cirsium oleraceum (L.) Scop. Legume digestibility reached 60-65%. Among the herbs, higher digestibility was characteristic for Heracleum sibiricum L. (74.1%) and Cirsium oleraceum (L.) Scop. (74.4%), whereas the lowest one for Achillea millefolium L. (62.2%).

PL

Rośliny bobowate i zioła stanowią cenny element runi łąkowej. W warunkach ekstensywnej gospodarki łąkowo-pastwiskowej, np. na terenach chronionych, gdzie zbiór pierwszego pokosu jest opóźniony, decydują w dużej mierze o jakości paszy, m.in. o zawartości białka ogólnego. Celem badań była ocena zawartości białka ogólnego i włókna surowego oraz strawności suchej masy wybranych gatunków roślin bobowatych i ziół z ekstensywnych użytków zielonych. Badania prowadzono w latach 1998-2000 przed zbiorem pierwszego pokosu (czerwiec – pierwsza dekada lipca) na terenie Pojezierza Olsztyńskiego. Łącznie przebadano 444 próby roślinne. Wyznacznikiem miejsc do pobrania prób było występowanie płatów roślinnych z co najmniej 5% pokryciem powierzchni (2 w skali Brauna-Blanqueta) przez wybrane gatunki roślin bobowatych: Trifolium pratense L., Trifolium repens L., Lotus corniculatus L., Lathyrus pratensis L., Lotus uliginosus Schkuhr., Vicia cracca L. i ziół: Taraxacum officinale F. H. Wigg., Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L., Alchemilla vulgaris L., Heracleum sibiricum L. i Cirsium oleraceum (L.) Scop. Średnia zawartość białka ogólnego w bobowatych wahała się na poziomie 176,9-196,6 g·kg⁻¹. Zawartość białka ogólnego w ziołach mieściła się najczęściej w granicach 100-120 g·kg⁻¹ – Taraxacum officinale F.H. Wigg., Achillea millefolium L. i Alchemilla vulgaris L. oraz 140-160 g·kg⁻¹ – Heracleum sibiricum L. i Cirsium oleraceum (L.) Scop. Badania wykazały, że rośliny bobowate zawierały istotnie więcej białka ogólnego i włókna surowego niż zioła, przy czym między gatunkami bobowatych nie stwierdzono istotnych różnic. U ziół wystąpiło natomiast istotne zróżnicowanie tych składników, a najwięcej białka i jednocześnie najmniej włókna gromadziły Heracleum sibiricum L. i Cirsium oleraceum (L.) Scop. Strawność roślin bobowatych mieściła się w przedziale 60-65%. Wśród ziół wyższą strawnością odznaczały się Heracleum sibiricum L. (74,1%) i Cirsium oleraceum (L.) Scop. (74,4%), zaś najniższą Achillea millefolium L. (62,2%).

Słowa kluczowe

EN

total protein; protein content; crude fibre content; dry matter; digestibility; legume; herb; plant species; extensive grassland; grassland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2015
• Tom: 14
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.39-49,fig.,ref.

Twórcy

autor

Grzegorczyk S.

• Department of Grassland and Green Space Management, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, pl.Lodzki 1, 10-727 Olsztyn, Poland

autor

Olszewska M.

• Department of Grassland and Green Space Management, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, pl.Lodzki 1, 10-727 Olsztyn, Poland

autor

Alberski J.

• Department of Grassland and Green Space Management, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, pl.Lodzki 1, 10-727 Olsztyn, Poland

Bibliografia

• Alberski, J. (2004). Ostrożeń warzywny w zbiorowiskach użytków zielonych Pojezierza Olsztyńskiego. Woda Środ. Obsz. Wiej., 4, 2b(12), 175-183.
• Ammar, H., Lopez, S., Bochi-Brum, O., Garcia, R., Ranilla, M.J. (1999). Composition and in vitro digestibility of leaves and stems of grasses and legumes harvested from permanent mountain meadows of different stages of maturity. J. Anim. Feed. Sci., 8, 599-610.
• Barłowska, J., Chabuz, W., Król, J., Szwajkowska, M.. Litwińczuk, Z. (2012). Wartość odżywcza i przydatność technologiczna mleka produkowanego w systemie intensywnym i tradycyjnym w trzech rejonach wschodniej Polski. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, 4(83), 122-135.
• Barszczewski, J., Wróbel, B., Jankowska-Huflejt, H. (2011). Efekt gospodarczy podsiewu łąki trwałej koniczyną łąkową. Woda Środ. Obsz. Wiej., 3(35), 21-37.
• Bruinenberg, M.H., Struik, P.C., Valk, H. (2001). Digestibility and plant characteristic of forages in semi-natural grasslands. Grass. Sci. in Europe, 6, 154-157.
• Brzóska, F., Śliwiński, B. (2011). Jakość pasz objętościowych w żywieniu przeżuwaczy i metody jej oceny. Cz. II Metody analizy i oceny wartości pokarmowej pasz objętościowych. Wiad. Zoot., 4, 57-68.
• Budny, A., Kupczyńki, R., Sobolewska, S., Korczyński, M., Zawadzki, W. (2012). Samolecznictwo i ziołolecznictwo w profilaktyce i leczeniu zwierząt gospodarskich. Acta Sci. Pol. Medicina Veterinaria, 11(1), 5-24.
• Dembek, R., Łyszczarz, R. (2012). Wpływ udziału Plantago lanceolata na plonowanie i jakość runi pastwiskowej. Łąk. Pol., 15, 41-52.
• Derrick, R.W., Moseley, G., Wilman, D. (1993). Intake, by sheep, and digestibility of chickweed, dandelion, dock, ribwort and spurrey, compared with perenial ryegrass. J. Agric. Sci., 120, 51-61.
• Gaweł, E. (2011). Rola roślin motylkowatych drobnonasiennych w gospodarstwie rolnym. Woda Środ. Obsz. Wiej., 3(35), 73-91.
• Grzegorczyk, S., Alberski, J., Olszewska, M. (2013). Accumulation of potassium, calcium and magnesium by selected species of grassland legumes and herbs. J. Elem., 18(1), 69-78.
• Grzegorczyk, S., Bernatowicz, T., Grabowski, K., Alberski, J. (2001). Występowanie i wartość pokarmowa wybranych gatunków motylkowatych z trwałych użytków zielonych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 479, 95-100.
• Grzegorczyk, S., Grabowski, K. (2007). Productivity of grasslands in the Province of Warmia and Mazury. Grass. Sci. in Europe, 12, 63-65.
• Grzegorczyk, S., Olszewska, M., Alberski, J. (2014). Accumulation of copper, zinc, manganese and iron by selected species of grassland legumes and herbs. J. Elem., 19(1), 109- 118.
• Jankowska, J. (2012). Wpływ metod zwalczania Taraxacum officinale na wartość paszową runi łąkowej. Acta Agrophys., 19(3), 551-562.
• Kacorzyk, P., Szewczyk, W. (2008). Wpływ nawożenia na zawartość składników organicznych oraz makroelementów w wybranych grupach roślin łąkowych. Łąk. Pol., 11, 77-85.
• Kraszewski, J., Grega, T., Wawrzyński, M. (2004). Effect of feeding herb mixture on cow performance, modification of milk chemical composition, technological value of milk for processing and nutritive value for humans. Ann. Anim. Sci., 4(1), 91-100.
• Kraszewski, J., Wawrzyński, M., Radecki, P. (2008).Wpływ dodawania ziół do paszy dla krów na zdrowotność wymion i obraz cytologiczno-mikrobiologiczny mleka. Wiad. Zoot., 46(3), 3-7.
• Novoselova A., Frame J. (1992). The role of legumes in european grassland production. Proceedings of the 14th General Meeting of the European Grassland Federation, Lahti, 87-96.
• Pawlak, T. (1990). Wartość żywieniowa pasz z użytków zielonych na podstawie oceny (analiz) jakości substancji organicznej i mineralnej. [W:] Wartość żywieniowa pasz z użytków zielonych w świetle wyników badań krajowych w ostatnim czterdziestoleciu, Wyd. Sekcja Łąkarstwa KUR PAN, Warszawa, 8-65.
• Pietrzak, S. (2011). Kwantyfikacja azotu wiązanego symbiotycznie przez rośliny motylkowate. Woda Środ. Obsz. Wiej., 11(3), 197-207.
• Preś, J. (1977). Produkcja pasz zielonych a potrzeby intensywnego żywienia zwierząt. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 194, 121-132.
• Szkutnik, J., Kacorzyk, P., Szewczyk, W. (2012). Zmiana zawartości białka ogólnego i włókna surowego w zależności od poziomu nawożenia i fazy rozwojowej traw. Łąk. Pol., 15, 185-191.
• Vázquez-de-Aldana, B.R., Garcia-Ciudad, A., Pérez-Corona, M.E., Garcia-Criado, B. (2000). Nutritional quality of semi-arid grassland in western Spain over a 10-year period, changes in chemical composition of grasses, legumes and forbs. Grass Forage Sci., 55, 209-220.
• Wilman, D., Riley, A. (1993). Potential nutritive value of a wide range of grassland species. J. Agric. Sci., 120, 43-49.
• Zarzycki, J., Gałka, A., Góra-Drożdż, E. (2005). Wartość paszowa runi łąk Pienińskiego Parku Narodowego użytkowanych zgodnie z wymogami ochrony przyrody. Acta Sci. Pol. Agricultura, 4(2), 119-132.