Foraminifera and ostracods from the carbonate sediments of the Polish Zechstein

• Autorzy: Woszczynska S.

Warianty tytułu

PL

Otwornice i małżoraczki z węglanowych osadów cechsztynu Polski

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Fifty six species of foraminifera (17 new) and twenty six species of ostracods (4 new) have been described from the carbonates of the Polish Zechstein (cyclothems PZ1, PZ2, PZ3). In the regions of peri-Baltic syneclise and Podlasie depression the microfauna occurs in deposits of cyclothems PZ1, PZ2 and PZ3, while in the Koszalin—Chojnice region and at the pre-Sudetian monocline the microfauna has been found only in deposits of PZ1 cyclothem. Geinitzina richteri — Roundyella lebaensis zone characteristic of cyclothem PZ1 and Lingulina minima — Dorsoobliquella pulchra zone, characteristic of PZ2 and PZ3, have been distinguished in Poland.

PL

Z osadów cyklotemów PZ1, PZ2 i PZ3 opisano i zilustrowano (plansze 1—10) 56 gatunków otwornic (17 nowych) oraz 26 gatunków małżoraczków (4 nowe). Próby do badań pochodzą z wierceń z następujących regionów (fig. 1, tabela 1): 1. synekliza peribałtycka, 2. obniżenie podlaskie, 3. strefa Koszalina-Chojnic i 4. monoklina przedsudecka. Zbadano 4.000 prób, z których mniej niż 30% zawierało mikrofaunę. Materiał do badań stanowią wyizolowane ze skały, dobrze zachowane skorupki i, na ogół, całe pancerzyki małżoraczków. Nie badano mikrofauny w szlifach skał. Rozprzestrzenienie regionalne mikrofauny w cechsztynie Polski jest bardzo niejednolite: najbardziej zróżnicowane gatunkowo i najliczniejsze są otwornice i małżoraczki w wierceniach z obszaru syneklizy peribałtyckiej i następnie, obniżenia podlaskiego, a najuboższy w mikrofaunę jest obszar monokliny przedsudeckiej. Również rozprzestrzenienie stratygraficzne mikrofauny jest niejednakowe w poszczególnych cyklotemach (tabela 2). W Wapieniu Cechsztyńskim (cyklotem PZ1) mikrofauna, a zwłaszcza otwornice, jest bardzo zróżnicowana gatunkowo (w tym wiele nowych gatunków) i występuje bardzo licznie. Wykazuje ona duże powiązania z mikrofauną całej Europy (ponad 30 gatunków wspólnych z nadbałtyckim obszarem ZSRR i ponad 40 z basenami Europy zachodniej). W Dolomicie Głównym (cyklotem PZ2) mikrofauna jest mniej zróżnicowana niż w Wapieniu Cechsztyńskim, a otwornice tracą dominującą rolę w zespołach faunistycznych. W porównaniu z otwornicami Wapienia Cechsztyńskiego, w Dolomicie Głównym występuje zespół odmienny, zawierający wiele nowych gatunków. Wśród małżoraczków większość gatunków przechodzi z Wapienia Cechsztyńskiego, lecz również pojawiają się nowe gatunki. Mikrofauna Dolomitu Głównego Polski różni się od mikrofauny pozostałych regionów Europy swoim dużym zróżnicowaniem. Ma ona większe powiązania z fauną Europy wschodniej (nadbałtycki obszar ZSRR), z którą łączy ją 7 gatunków, niż Europy zachodniej, z którą ma tylko 2 gatunki wspólne (tabela 2). W Dolomicie Płytowym mikrofauna z obszaru Polski, licząca 16 gatunków (w tym nowy gatunek otwornicy), ma tylko 2 gatunki wspólne ze wschodnim obszarem Europy i żadnych elementów wspólnych z pozostałymi partiami basenu cechsztyńskiego. Odmienny skład mikrofaunistyczny, jaki obserwuje się pomiędzy osadami poszczególnych cyklotemów pozwala na wyróżnienie dwóch zespołowych poziomów mikrofaunistycznych w cechsztynie Polski: I — Geinitzina richteri — Roundyella lebaensis, który obejmuje osady cyklotemu PZ1 oraz II — Lingulina minima — Dorsoobliquella pulchra, który obejmuje osady cyklotemów PZ2 i PZ3. Opracowane materiały są przechowywane w Muzeum Instytutu Geologicznego w Warszawie.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1987
• Tom: 32
• Numer: 3-4
• Opis fizyczny: p.155-205,fig.,ref.

Twórcy

autor

Woszczynska S.

• Department of Stratigraphy, Tectonics and Palaeogeography, Institute of Geology, Rakowiecka 4, 00-975 Warsaw, Poland

Bibliografia

• ALEXANDROWICZ, S. and BARWICZ, W. 1970. Pozycja stratygraficzna i paleogeograficzna mikrofauny cechsztynu monokliny przedsudeckiej. — Acta. Geol. Polonica, 20, 2, 278—324.
• BARWICZ, W. 1966. Mikrofauna dolnego cechsztynu monokliny przedsudeckiej.— Rudy i Met. nieżel., 11, 8, 422—425.
• BRADY, H. 1876. A monograph of Carboniferous and Permian Foraminifera (the genus Fusulina excepted). — Palaeont. Soc. (Mon), 30, 1—166.
• CRESPIN, I. 1958. Permian Foraminifers of Australia. — Dep. Nat. Develop., 48, 1—207.
• EICHENBERG, W. 1962. Ostracoden aus dem Hauptdolomit der Aufschlussbohrung “Dalum Z 3” bei Dalum im Emsland. — Mitt. Geol. Staatsinst., 31, 504—506.
• ELLIS, В. F. and MESSINA, A. 1940. Catalogue of Ostracoda. — Amer. Mus. Nat. Hist. Spec. Publ. (cum suppl.).
• ELLIS, В. F. and MESSINA, A. 1942, 1960. Catalogue of Foraminifera. — Ibidem.
• [IVANOV, V. K.] ИВАНОВ, В. K. 1975. Остракоды. In: П. И. Сувейздйс (ed.), Пермская система Прибалтики, 156—184. Вильнюс.
• JURKIEWICZ, Н. 1962. Mikrofauna dolnego cechsztynu z obszaru Gałęzic. — Przegl. Geol., 8, 431—432.
• JURKIEWICZ, Н. 1966. Otwornice dolnego cechsztynu z okolic Gałęzic i Kajetanowa. — Biul. Inst. Geol., 195, 159—186.
• KELLETT, B. 1933. Ostracodes of the Upper Pennsylvanian and the Lower Permian strata of Kansas.—J. Paleont., 7, 59—108.
• KNÜPFER, J. 1967. Mikrofauna aus dem unteren Teil des Zechsteins von Rügen.— Freiberger Forschungshejte, C 213, 73—87.
• KRÖMMELBEIN, K. 1958. Ostracoden aus dem unteren Zechstein der Bohrung Leba in Pommern. — Geol. Jb., 75, 115—135.
• LOEBLICH, A. R. and TAPP AN, H. 1964. In: R. C. Moore (ed.), Treatise on Invertebrate Paleontology. C. Protista 2, 2, 1—900. Geological Society of America and Kansas University Press, Lawrence.
• [MIKLUKHO-MAKLAY, K. V., UKHARSKAYA, L.] МИKЛУХО-МАKЛАЙ, K. В., УХАРСKАЯ, Л. Б. 1975. Фораминиферы. In: Сувейздис (ed.), Пермская система Прибалтики, 33—84. Вильнюс.
• MOORE, R. С. 1961. (Ed.) Treatise on Invertebrate Paleontology. Q. Arthropoda 3, 1—442. Geological Society of America and Kansas University Press, Lawrence.
• ODRZYWOLSKA-BIENIEK, E. 1961. Mikrofauna permska z Sieroszowic. — Biul. Inst. Geol., 5, 3, 79—94.
• ODRZYWOLSKA-BIEŃKOWA, E. 1961. Mikrofauna cechsztyńska z otworu Mielnik. — Kwart. Geol., 5, 3, 539—549.
• PAALZOW, R. 1936. Die Foraminiferen im Zechstein des östlichen Thuringen. — Jb. preuss. Geol. Landesanst., 56, 26—45.
• PERYT, T. M. and PERYT, D. 1977. Otwornice cechsztyńskie monokliny przedsudeckiej i ich paleoekologia. — Roczn. Pol. Tow. Geol., 47, 2, 301—326.
• SCHERP, H. 1962. Foraminiferen aus dem Unteren und Mittleren Zechstein Nordwestdeutschlands, in besondere der Bohrung Friedrich Heinrich 57 bei Kamp-Lintfort. — Fortschr. Geol. Rheinl. Westf., 6, 265—330.
• SCHMID, E. E. 1867. Über die kleineren organischen Formen des Zechsteinkalkes von Selters in der Wetterau. — N. Jb. Min. Geol. Paleont., 576—588.
• SELLIER DE CIVRIEUX, J. M. and DESSAUVAGIE, T. F. J. 1965. Reclassification de quelques Nodosariidae, particulièrment du Permien au Lias. — Publ. Inst. Rech. Minières Turquie, 124, 1—178.
• WAGNER, R., PERYT, T. and PIĄTKOWSKI, T. 1978. In: S. Depowski (ed.), Ewolucja cechsztyńskiego basenu sedymentacyjnego w Polsce. Atlas litofacjalno-paleogeograficzny permu obszarów platformowych Polski. — Wyd. Geol., Warszawa.
• WOLAŃSKA, H. 1959. Agathammina pusilla (Geinitz) z dolnego cechsztynu Sudetów i Gór Świętokrzyskich. — Acta Palaeont. Polonica, 4, 1, 27—59.
• WOSZCZYŃSKA, S. 1968. Wstępne wyniki badań mikrofauny osadów cechsztynu. — Kwart. Geol., 12, 1, 92—103.
• WOSZCZYŃSKA, S. 1970. Mikrofauna cechsztyńska obniżenia podlaskiego. — Ibidem, 14, 3, 477—486.

Uwagi

Rekord w opracowaniu