Wybrane problemy zarządzania drzewostanem w parkach miejskich. Cz.I. Ochrona różnorodności biologicznej zadrzewień a ich pielęgnacja

• Autorzy: Roslon-Szerynska E. , Sikorski P.

Warianty tytułu

EN

Selected issues of woodland management in urban parks. P.I. Woodland biodiversity conservation and management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W parkach miejskich roślinność kształtuje się świadomie, zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami człowieka, jak również w myśl idei ochrony przyrody i różnorodności biologicznej. Najbardziej widocznymi elementami roślinnymi w każdym parku są zadrzewienia. To od nich między innymi zależy charakter danego terenu i im poświęcono niniejsze badania. Istnieje wyraźna preferencja skrajów zadrzewień, a w dni upalne wnętrz zadrzewień. Warto zastanowić się jaka funkcja (wypoczynkowa, estetyczna czy też przyrodnicza) powinna determi­nować sposób ich planowania i zagospodarowania. Celem badań jest odpowiedź na pytanie, jak zmienia się wartość przyrodnicza runa wraz z odległością od ściany zadrzewienia, w tym jaka jest jego odporność na wydeptywanie. W celu ukazania różnorodności runa w zadrzewieniach o różnym typie pie­lęgnacji wykonano 8 transektów w zadrzewieniach pielęgnowanych w Parku Ska­ryszewskim i 14 w naturalnych w Parku Natolin. Na podstawie zebranych danych policzono wskaźniki odporności na wydeptywanie [Kostrowicki 1981]. Naturalność roślinności prób przedstawiono jako udział gatunków o różnym stopniu synantropizacji [Wysocki, Sikorski 2009]. Badania fitosocjologiczne wykazały związek między różnorodnością biologiczną, a intensywnością pielęgnacji i użytkowania runa parkowego w obrębie zadrzewień. Im mniej deptane i bardziej ekstensywnie pielęgnowane runo, tym większe jego zróżnicowanie gatunkowe i większa zwartość. Z punktu widzenia ochrony przyrody powinno się kierować wypoczywających poza skraj okapu drzew.

EN

In Urban parks, vegetation is managed intentionally, according to people's needs and expectations, but also in a way which is consistent with the concept of environment and biodiversity protection. The most exposed and thus perceptible elements in parks are the woodlands. They strongly determine park's character which is why this paper is devoted to this issue. The edges of woodlands are mostly preferred by park's users, but in case of high temperatures people rather choose woodlands' interior parts. It is worth consideration, which function (recreational, esthetical or ecological) should decide on planning and management of woodlands. The aim of this study was to answer two scientific questions, how the ecological value of woodland vegetation changes along with the distance from the edge of the forest patch and what is this vegetation's resistance to trampling. To describe diversity of undergrowth vegetation in woodlands, managed in different ways, 8 transects were selected in intensively managed Skaryszewski Park and 14 in natural unmanaged Natolin Park in Warsaw. On the basis of collected data, indexes of trampling resistance were calculated [Kostrowicki 1981]. Phytosociological analysis reveals the relationship between biological diversity and intensiveness of management of vegetation within woodlands - the less tramped and more extensively managed undergrowth, the higher its species diversity and density. From the environment protection point of view, people wishing to rest should be directed to forest edges.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 562
• Opis fizyczny: s.197-205,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Roslon-Szerynska E.

• Katedra Architektury Krajobrazu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego ul. Nowoursynowska 159 02-787 WARSZAWA

autor

Sikorski P.

• Katedra Architektury Krajobrazu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego ul. Nowoursynowska 159 02-787 WARSZAWA

Bibliografia

• Bartman E. 1979. Wykorzystanie lasów do celów rekreacyjnych. Zcsz. 33, Instytut Kształtowania Terenów Zieleni, SGGW, Warszawa: 95 ss.
• Kosmala M. 2009. Znaczenie społeczne zieleni w przestizeni publicznej miast, w: Zieleń w pizestizeni publicznej miast: funkcja - kreacja - identyfikacja. Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Toruń: 11-22.
• Kostrowicki A.S. (Red.) 1981. Metoda określania odporności roślin na uszkodzenia mechaniczne na skutek wydeptywania, w: Wybrane zagadnienia teorii i metod od­działywania człowieka na środowisko. Wyd. PAN, Wrocław-Kraków-Gdańsk: 39-70.
• Mabelis A.A., Żalińska M. 2008. Zarządzanie zielenią w Warszawie. Raport 2006-2007. Zielone Mazowsze, Warszawa http://www.zm.org.pl/download/ zieleń/ zielen_warszawa_06-07.pdf
• Potchter O., Cohen P., Bitan A. 2006. Climatic behavior of various urban parks during hot and humid summer in the mediterranean city of Tel Aviv, Israel. Intern. J. of Climatol. 26: 1695-1711.
• Purcell A.T., Lambb R J. 1998. Preference and naturalness: An ecologiccd approach. Landscape Urban Plan. 42: 57-66.
• Szczepanowska H.B. 2001. Drzewa w mieście. Hortpress Sp. z o.o. Warszawa: 256 ss.
• Tomanek J. 1972. Meteorologia i klimatologia dla leśników. PWRiL Warszawa: 288 ss.
• Tomiałojć L. 2005. Problem dzikich zwieiząt w obrębie zieleni miejskiej. Zieleń miej­ska. Naturalne bogactwo miasta. Mat. Konf. „Zasady gospodarowania i ochrona". 3-4 X Toruń: 155-169.
• Van Der Zee D. 1990. The complex relationship between landscape and recreation. Landscape Ecol. 4: 225-236.
• Villa F., Ceroni M., Mazza A. 1996. A GIS-based metod for multiobjective evaluation of park vegetation. Landscape Urban Plan. 35: 203-212.
• Tyrvainen L., Silvennoinen H., Kolehmainen O. 2003. Ecological and aesthetic val­ues in urban forest management. Urban For. Urban Green. 1: 135-149.
• Wójcik Z. 1991. The vegetation of forest islands in the agricultural landscape of the Jorka river basin in the Masurian Lakeland (north-eastern part of Poland). Ekol. Pol. 39: 437-479.
• Wysocki С., Sikorski P. 2009. Zaiys fitosocjologii stosowanej w ochronie i kształtowaniu krajobrazu. Wyd. SGGW Warszawa: 450 ss.