New species of Upper Cambrian conodonts from Poland

• Autorzy: Szaniawski R.

Warianty tytułu

PL

Nowe gatunki konodontów z kambru górnego Polski

RU

Novye vidy konodontov iz verkhnego kembrija Polshi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

From the Agnostus pisiformis Zone the Upper cambrian, from borehole Żarnowiec (northern Poland), five new species of conodonts are described and one genus is established: Furnishina polonica n.sp., F. alata n.sp., Muellerina pomeranensis, n.gen., n.sp. Westergaardodina obliqua n.sp. and W. wimani n.sp. It was noted that chemical composition of Cambrian conodonts depends on their diagenesis. Differences in the development of basal opening in the genus Furnishina Müller and of all later genera were observed. Occurrence of conodonts of the genus Westergaardodina Müller in pairs, similarly as in the case of proper conodonts, was recorded.

PL

W otworach górnego kambru wiercenia Żarnowiec w północnej Polsce stwierdzono występowanie bogatego zespołu konodontów. Opracowano część materiału z poziomu Agnostus pisiformis (Lendzion, 1970) opisując 5 nowych gatunków i wyróżniając nowy rodzaj. Nowymi jednostkami taksonomicznymi są: Furnishina alata n. sp., F. polonica n. sp., Muellirina pomeranensis n. gen., n. sp., Westergaardodina obliqua n. sp., i W. wimani n. sp. Różny stan zachowania badanych konodontów i ich reagowania z kwasem solnym świadczy, że ich skład chemiczny zależny jest do pewnego stopnia od diagenezy. Nasuwa to przypuszczenie, że europejskie konodonty kambryjskie z wyjątkiem być może rodzaju Hertzina Müller, nie różnią się od konodontów późniejszym składem chemicznym, jak sądzą Clark i Miller (1969), lecz strukturą wewnętrzną, ułatwiającą ich postmortalną penetrację obcym materiałem. Zdaniem autora Furnishina Müller i Hertzina Müller nie powinny być łączone z rodzajem Westergaardodina Müller w osobny rząd jak proponuje to Lindström (1970). Otwór bazalny u rodzaju Furnishina Müller i niektórych innych konodontów kambryjskich, inaczej niż u wszystkich konodontów późniejszych, u osobników młodych jest stosunkowo bardzo mały a rozwija się dopiero później, kiedy ząb główny jest już dobrze wykształcony. Gatunki posiadające ten typ otworu reprezentowane są w kolekcji równie licznie przez formy młode jak i dojrzałe. Występowanie symetrycznych względem siebie form prawych i lewych w gatunku Westergaardodina wimani n. sp. wskazuje, że konodonty tego rodzaju prawdopodobnie tak jak konodonty właściwe występowały parami. Znaczne zróżnicowanie konodontów w profilu górnego kambru wskazuje, że będą one miały dużą wartość stratygraficzną.

RU

В породах верхнего кембрия, вскрытых скважиной Жарновец в Северной Польше (Лендзён, 1970), было выявлено богатое сообщество конодонтов. Исследовался материал горизонта Agnostus pisiformis, в котором описано 5 новых видов и определен новый род. Новым таксономическим элементам присвоены названия: Furnishina alata n. sp., F. polonica n. sp., Muellerina pomeranensis n. gen., n. sp., Westergaardodina obliqua n. sp., W. wimani n. sp. Разное состояние сохранности исследованных конодонтов и неодинаковая реакция при действии соляной кислотой свидетельствуют о том, что их химический состав в определенной степени зависит от диагенеза. Это заставляет предполагать, что европейские конодонты кембрийского возраста, возможно за исключением рода Hertzina Müller, не отличаются химическим составом от более поздних конодонтов, как предполагают Кларк и Миллер (1969), а отличие состоит в разной внутренней структуре, влияющей на проникание внешнего материала после гибели организмов. По мнению автора, Furnishina Müller и Hertzina Müller не должны объединяться с родом Westergaardodina Müller в отдельный отряд, как предлагает Линдштрём (1970). У юных особей рода Furnishina Müller и некоторых других кембрийских конодонтов, в отличие от всех более молодых конодонтов, полностью отсутствует базальное отверстие, которое развивается позже, когда главный зуб уже развит в значительной степени. Виды с отверстием такого типа представлены в коллекции многочисленными как юными, так и зрелыми формами. Наличие симметрических по отношению друг к другу правых и левых форм вида Westergaardodina wimani n. sp. свидетельствует о том, что конодонты этого рода, как вероятно и истинные конодонты, располагались по-парно. Большая дифференцированность конодонтов в разрезе верхнего кембрия позволяет предполагать, что они будут иметь важное стратиграфическое значение.

Słowa kluczowe

EN

Zarnowiec Upland; Zarnowiec village; Cambrian; Upper Cambrian; marine animal; conodont; Furnishina; Furnishina polonica; borehole; animal remains; ancient species; extinct species; paleontology; paleozoology

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Palaeontologica Polonica
• Rocznik: 1971
• Tom: 16
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.401-413,fig.,ref.

Twórcy

autor

Szaniawski R.

• Palaeozoological Institute, Polish Academy of Sciences, Zwirki i Wigury 93, Warsaw, Poland

Bibliografia

• BARNES, C. R. SASS D. B. & MONROE, E. A. 1970. Preliminary studies of the ultrastructure of selected Ordovician conodonts. - Life Sci. Contr. Roy. Ont. Mus., 76, 1-24, Toronto.
• CLARK, D. L. & MILLER, J. F. 1969. Early evolution of conodonts. - Bull. Geol. Soc. Amer., 80, 125-134, Boulder, Colorado.
• CLARK, D. L. & MÜLLER, K. J. 1968. The basal opening of conodonts. - J. Paleont., 42, 2, 561-570, Menasha.
• CLARK, D. L. & ROBINSON, R. A. 1969. Oldest conodonts in North America.-J. Poleont. 43, 4, 1044-1046.
• DROUCE, E. C. & JONES, P. J. 1968. Stratigraphical significance of conodonts in the Upper Cambrian and Lower Ordovician sequence of the Boulia Region, Western, Queensland. - Austral. J. Sei., 31, 88, Sydney.
• GOODWIN, P. W. 1962. Late Cambrian and early Ordovician conodonts from the Bighorn Mountains, Wyoming. - Geol. Soc. Amer. Spec. Papers, 68, 183, Baltimore.
• LANE, R. H. 1968. Symmetry in conodont element-pairs. - J. Paleont., 42, 5, 1258-1263, Menasha.
• LENDZION, K. 1970. Biostratigraphic table of the Cambrian in Poland, North and Eastern Poland. - In: Geology of Poland, vol. I: Stratigraphy, part 1, Pre-Cambrian and Paleozoic, table 5, Warsaw.
• LINDSTRÖM, M. 1954. Conodonts of the lowermost Ordovician strata of South-Central Sweden. - Geol. För. Förk., 76, 479, 517-603, Stockholm.
• - 1970. A suprageneric taxonomy of the conodonts. - Lethaia, 3, 4, 427-445, Oslo.
• MESHKOVA, N. P. 1969. Biostratigrafija i paleontologija nižnego kembrija Sibiři i Dalnego Vostoka. - Akad. Nauk SSSR, Sibir, Otd. Inst. Geol. Geofiz., Moskva.
• MILLER, J. F. 1969. Conodont fauna of the Notch Peak Limestone (Cambro-Ordovician), House Range, Utah. - J. Paleont., 43, 413-439, Menasha.
• MOSKALENKO, T. A. 1970. Konodonty krivoluckogo jarusa (srednij Ordovik) Sibirskoj Platformy. - Trudy Inst. Geol. Geofiz., 61, 5-166, Moskva.
• MÜLLER, K. J. 1956. Taxonomy, nomenclature, orientation, and stratigraphic evaluation of conodonts. - J. Paleont., 30, 1324-1340, Menasha.
• - 1959. Kambrische conodonten. - Ztschr. Deutch. Geol. Ges., 111, 2, 685-708, Hannover.
• NOGAMI, Y. 1966. Kambrische Conodonten von China, Teil I. - Mém. Coll. Sci., Univ. Kyoto, B, 32, 4, 351-367, Kyoto.
• - 1967. Kambrische Conodonten von China, Teil 2. - Ibidem, 33, 4, 211-219.
• PANDER, C. H. 1856. Monographie der fossilen Fische des silurischen Systems der Russisch-Baltischen Gouvernements. 1-91, St. Petersbourg.
• PIETZNER, H., VAHL, J., WERNER, H. & ZIEGLER, W. 1968. Zur chemischen Zusammensetzung und Mikromorphologie der Conodonten. - Palaeontographica, A, 128, 4-6, 115-152, Stuttgart.
• POULSEN, V. 1966. Early Cambrian distacodontid conodonts from Bornholm. - Biol. Medd. Danske Vidensk. Selsk., 23, 15, 1-11, Copenhagen.
• WESTERGĀRD, A. H. 1953. Two problematic fossils from the Cambrian in Sweden. - Geol. Fören. Förh., 75, 4, 465-468, Stockholm.
• WIMAN, C. 1893. Über das Silurgebiet des Bottnischen Meeres. - Bull. Geol. Inst., 1, 70, Uppsala.